Smog w Polsce. W których miastach jest najgorzej?
Najnowszy raport Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska nie pozostawia złudzeń. Polskie powietrze dalekie jest od doskonałości, a główną przyczyną zanieczyszczenia powietrza są gospodarstwa domowe – informuje Polski Alarm Smogowy.
Według raportu GIOŚ za rok 2015, powietrze w Polsce nie uległo znaczącej poprawie. Odnotowano wprawdzie „nieznaczne zmiany wyników rocznej oceny jakości powietrza dla pyłu PM 10 w ostatnich latach, ale należy je wiązać przede wszystkim z różnicami warunków meteorologicznych w kolejnych latach.”
– Raport opisuje sytuację, o której w Polskim Alarmie Smogowym mówimy od lat. Jego wyniki nie zaskakują. Zatrważające jest, że powietrze w Polsce – mimo że najgorsze w Europie – nie ulega poprawie – komentuje Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego. – Minął kolejny rok, a raport GIOŚ nie pokazuje poprawy sytuacji. W każdym z przypadków analizy przyczyn zanieczyszczenia powietrza to właśnie spalanie paliw stałych w gospodarstwach domowych jest najważniejszym czynnikiem przyczyniającym się do fatalnej jakości powietrza w Polsce. Niestety, jesteśmy skazani na oddychanie toksynami i pyłami zawieszonymi – dodaje.
Pył zawieszony PM10
W prawie wszystkie aglomeracjach w Polsce odnotowano przekroczenia zanieczyszczenia pyłem PM10. Jedynym miastem, w którym powietrze było zgodne z normami, był Szczecin. Jeśli chodzi o większe obszary, to spośród 16 dużych stref w Polsce aż w 14 zanieczyszczenie przekroczyło normy. Wyjątkiem były strefy lubuska i podlaska.
Główną przyczyną tego stanu jest tzw. niska emisja, czyli zanieczyszczenia pochodzące z ogrzewania domów – aż 83,3 proc. udziału procentowego pyłu PM10, kolejna to transport w centrach miast – 7,4 proc.
Benzo(a)piren
Zanieczyszczenie rakotwórczym benzo(a)pirenem wstąpiło aż w 44 z 46 stref pomiarowych. Jedynie Koszalin i Olsztyn cieszyły się powietrzem spełniającym normę czystości.
Jak czytamy w raporcie: „powtarzający się co roku problem z dotrzymaniem wartości normatywnych stężeń benzo(a)pirenu (BAP) w Polsce wynika głównie ze struktury źródeł energii wykorzystywanych na potrzeby indywidualnego ogrzewania budynków.”
Przyczynami zanieczyszczenia BAP jest indywidualne ogrzewanie budynków 77,9 proc., koksownie – 15,2 proc. i transport drogowy – 5,3 proc.
Pył zawieszony PM2.5
Podobna struktura zanieczyszczenia powietrza występuje w przypadku zanieczyszczenia pyłem PM2.5. Główną przyczyna zanieczyszczenia jest spalanie poza przemysłem – 49,7 proc., transport drogowy – 13,5 proc. oraz produkcja energii – 10 proc.
W tej kategorii największy udział ma emisja z sektora komunalno-bytowego, w tym przede wszystkim związana z ogrzewaniem budynków. Źródłem emisji są w tym sektorze zwykle liczne, niskie kominy zlokalizowane na obszarach zabudowy
Wykaz 10 miast, w których wystąpiło największe dobowe stężenie pyłu PM10 w µg/m3 (mikrogramach na metr sześcienny), rok 2015, wartość dopuszczalna – 50 µg/m3 (źródło: GIOŚ):
- Pszczyna – 321 µg/m3
- Grudziądz – 286 µg/m3
- Rybnik – 279 µg/m3
- Knurów – 271 µg/m3
- Zabrze – 260 µg/m3
- Kraków, Aleje – 265 µg/m3
- Katowice – 248 µg/m3
- Częstochowa – 245 µg/m3
- Gliwice – 244 µg/m3
- Myszków – 239 µg/m3
Wykaz 10 miast, w których wystąpiło najwięcej dni z przekroczeniem dobowego stężenia dopuszczalnego PM10, rok 2015, dopuszczalna liczba dni – 35 (źródło: GIOŚ):
- Kraków, Aleje – 200
- Bogatynia – 172
- Opoczno – 152
- Kraków, ul. Bulwarowa – 120
- Nowy Sącz – 118
- Pszczyna – 117
- Wodzisław Śląski – 112
- Gliwice – 110
- Nakło – 109
- Łódź – 107
Wykaz 13 miast, w których wystąpiło największe średnioroczne stężenie benzo(a)pirenu w ng/m3, (nanogramach na metr sześcienny), rok 2015, wartość dopuszczalna – 1 ng/m3 (źródło: GIOŚ):
- Opoczno – 15,6 ng/m3
- Nowa Ruda – 15,3 ng/m3
- Nowy Sącz – 12,0 ng/m3
- Tomaszów Mazowiecki -11,2 ng/m3
- Zdzieszowice – 11,0 ng/m3
- Rybnik – 10,5 ng/m3
- Kościerzyna – 9,8 ng/m3
- Godów – 9,2 ng/m3
- Tuchów – 9,0 ng/m3
- Łódź – 8,7 ng/m3
- Zabrze, Nakło – 8,6 ng/m3
- Kraków – 8,3 ng/m3
Polski Alarm Smogowy
