Metropolia warszawska długo poczeka na czystsze powietrze. Kopciuchy wciąż dymią
Polski Alarm Smogowy wylicza, że przy obecnym tempie wymiany pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno, tzw. kopciuchów, metropolia warszawska doczeka się czystego powietrza za pół wieku.
Za niecałe 3 lata używanie wysokoemisyjnych kotłów na węgiel i drewno stanie się nielegalne w metropolii warszawskiej na mocy uchwały antysmogowej i zakazu spalania węgla obejmującego ten obszar. Mimo tego nieodległego dystansu czasowego wymiana kotłów w Warszawie i okolicach nie daje powodów do optymizmu.
Według danych Polskiego Alarmu Smogowego (PAS) w 2024 r. na terenie metropolii warszawskiej, zamieszkałym przez 3,3 mln mieszkańców, wymieniono tylko 2668 kopciuchów. Wciąż w tym regionie dymi 87 207 kotłów, z czego ponad 74 proc. to kotły pozaklasowe, których używanie jest nielegalne od początku 2023 r. Pozostałe to kotły 3. i 4. klasy, które mogą być używane tylko do 2028 r.
Jak wskazuje PAS, pry takim podejściu do wymiany źródeł ciepła na bardziej ekologiczne i obserwowanym tempie proces ten zakończy się w metropolii warszawskiej za pół wieku.
Ta gmina rekordowo zanieczyszcza powietrze
Metropolia warszawska obejmuje stolicę i 69 gmin wokół niej. Według PAS Aż w 8 gminach liczba kotłów przeznaczonych do wymiany na mocy uchwały antysmogowej do roku 2028 przekracza 2 tys.
Rekordzistą jest gmina Wołomin, w której działa 4786 kopciuchów oraz kotłów 3. i 4. klasy. Niewiele mniej – 4408 – jest ich w gminie wiejskiej Mińsk Mazowiecki. Z kolei najmniej kotłów do wymiany pozostało w Podkowie Leśnej (47), Pruszkowie (165) i Michałowicach (219).
Według PAS inwentaryzacja kotłów pokazuje, że większy problem z kotłami na węgiel i drewno mogą mieć gminy położone na wschód od Wisły.
Niepokojący trend
W porównaniu z rokiem ubiegłym na terenie Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego, który obejmuje 39 gmin, zmniejszyła się liczba kopciuchów (było 41 518, jest 34 145), jednak znacząco przybyło kotłów 3. i 4. klasy. Wzrost w tej grupie wyniósł aż 63% (było 6034, jest 9589). PAS komentuje, że właściciele domów podejmujący taką decyzją zachowują się tak, jakby nie zdawali sobie sprawy, że już wkrótce nie będzie można z takich urządzeń grzewczych korzystać.
W metropolii warszawskiej największą liczbę kotłów wymieniono w Warszawie (280), gminie wiejskiej Mińsk Mazowiecki (149) i Otwocku (103). Na końcu listy znalazły się: Strachówka i Milanówek (po 5 wymian) oraz Podkowa Leśna, w której nie wymieniono ani jednego źródła ciepła.
– Jeśli wymiana starych kotłów postępować będzie w takim tempie jak obecnie, to ciężko będzie poprawić jakość powietrza w przewidywalnej przyszłości. Zapytaliśmy gminy o liczbę kotłów pozaklasowych oraz 3. i 4. klasy, czyli tych, które należy wymienić do 2028 r. W 19 gminach tempo wymiany wskazuje, że pozbędą się kotłów w mniej niż ćwierć wieku. W pozostałych jest jeszcze gorzej. Na samym końcu listy są gminy, w których wymiana zajmie ponad stulecie! – komentuje Piotr Siergiej, rzecznik PAS.
Przedstawiciel organizacji wskazuje, że w Podkowie Leśnej – mieście z najmniejszą liczbą kotłów w Metropolii – w 2024 r. nie wymieniono żadnego z nich. Najbliżej do zakończenia wymian według wyliczeń PAS są Pruszków (4 lata) i Warszawa (5 lat).
Na samym terenie Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego tempo wymian kotłów zmalało aż o 35% względem poprzedniego roku. W większości gmin zamiast mobilizacji widoczne było spowolnienie, przy czym w niektórych – jak Góra Kalwaria, Konstancin-Jeziorna, Podkowa Leśna, Milanówek, Wołomin, Lesznowola – było ono znaczne. Podobnie jak w zeszłym roku tabelę zamyka gmina Lesznowola, tym razem z trzykrotnym spadkiem tempa wymian.
„Pocieszający jest jednak fakt, że są także gminy, w których działania przyspieszają. Wśród nich są takie gminy jak Łomianki, Legionowo, Ząbki, Marki, Otwock i Karczew i Żyrardów. Ich mieszkańcy mogą liczyć na to, że przy obecnym kursie problem smogu zostanie w ich okolicy szybciej rozwiązany” – pisze PAS.
Czystość powietrza a jakość życia
Ranking wymiany kopciuchów powstał przy okazji kolejnej edycji współpracy Polskiego Alarmu Smogowego z Grupą Pracuj. Wspiera ona działania antysmogowe w Warszawie i jej okolicach.
Przedstawicielka Pracuj.pl zwraca uwagę na to, że jakość powietrza wpływa na życie prywatne i zawodowe mieszkańców, dlatego grupa zdecydowała się kontynuować wsparcie dla PAS.
– Nasze badania jednoznacznie pokazują, że aż 88% pracowników dostrzega wpływ jakości powietrza na ich samopoczucie i efektywność w pracy. Smog nie jest problemem odległym – dotyczy nas tu i teraz. Chcemy przyczyniać się do zmniejszenia zanieczyszczeń i podnosić świadomość na temat działań, które można podjąć, aby poprawić jakość powietrza – mówi Anna Goreń, starsza apecjalistka PR i CSR w Grupie Pracuj.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
Panie PAS poproszę o namiar na filtry kominowe eliminujące zapylenie z kominków poniżej 3 kat., i tylko te refinansowane przez NFOŚr.
I nie mówcie, że przez te chyba parędziesiąt lat zajmowaliście się tylko alarmbiadoleniem i liczeniem zgonów.