Poprawa czystości powietrza uratowała życie co najmniej 25 tys. Polaków

Europejskie Centrum Czystego Powietrza zbadało wpływ poprawy jakości powietrza na zdrowie Polaków. Badaniem objęto mieszkańców województw śląskiego, małopolskiego i mazowieckiego w latach 2018-2022. Wyniki walki o czyste powietrze podsumował PAS.

Jak podaje Polski Alarm Smogowy (PAS), poprawa jakości powietrza odnotowana w ostatnich latach przełożyła się statystycznie na 25 tys. mniej zgonów – to główny wniosek z analizy Europejskiego Centrum Czystego Powietrza (European Clean Air Centre, ECAC), które badało wpływ jakości powietrza na zdrowie mieszkańców Polski.

Badacze ECAC przeprowadzili analizę, wykorzystując metodologię oceny wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie populacji, stosowaną przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). W latach 2018-2022 badaniem objęto mieszkańców województw śląskiego, małopolskiego i mazowieckiego. Obliczenia obejmowały wykonanie analiz w zakresie unikniętej liczby zgonów, a także nagłych hospitalizacji z powodów kardiologicznych i pulmonologicznych.

REKLAMA

Największą poprawę zanotowano w województwie śląskim, w którym liczba zgonów miała spaść o ponad 12,5 tys. Mieszkańcy tego województwa dodatkowo uniknęli ponad 9 tys. nagłych hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych i pulmonologicznych. Naukowcy policzyli także, ile skutków zdrowotnych powoduje nieosiągnięcie wymaganych standardów czystości powietrza.

Tylu zgonów uniknięto w Małopolsce, Warszawie i na Śląsku

Europejskie Centrum Czystego Powietrza przeanalizowało, w jakim stopniu spadek stężeń pyłu PM2.5 w badanym okresie 2018-2022 przełożył się na poprawę zdrowia mieszkańców województwa śląskiego, małopolskiego i mazowieckiego. Jak sądzą badacze, ważnym czynnikiem okazała się likwidacja starych, nieefektywnych kotłów na węgiel i drewno, tzw. kopciuchów. Instytut Ekonomii Środowiska z Krakowa szacuje, że liczba takich kotłów w analizowanym okresie zmalała o około 800 tys. To spowodowało, że zimą powietrze nad Polską nieco się poprawiło. Jak przypuszczali badacze ECAC, miało to odzwierciedlenie w poprawie stanu zdrowia Polaków. Wyniki badań pokazały, że w ciągu pięciu lat poprawa jakości powietrza ocaliła życie ponad 25 tys. osób.

W okresie 2018-2022, dla którego analizowano, jak poprawa jakości powietrza wpływa na zdrowie mieszkańców, uniknięto 5,9 tys. przedwczesnych zgonów w Małopolsce, 6,7 tys. – w województwie mazowieckim (w tym niemal 2,4 tys. w Warszawie) i aż 12,5 tys. w województwie śląskim. Eksperci szacują, że śmierci uniknęło ogółem 25,2 tys. osób.

Wyniki badań przeprowadzonych przez ECAC tak skomentował Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego:

– Walka ze smogiem ma swój głęboko ludzki wymiar, z wielką radością czytałem ten raport, bo widać, że to, o co walczymy, zapewnia Polakom dłuższe i lepsze życie. Dla mnie wnioski z raportu są oczywiste, ale wciąż słyszymy głosy osób, a nawet instytucji podważających sens walki z zanieczyszczeniem powietrza. Uratowanie czyjegoś życia to jedno, ale dla budżetu państwa każdy pacjent, każda zaoszczędzona hospitalizacja to potężne oszczędności, które można przekierować na inne ważne działania zdrowotne. Walka ze smogiem to naprawdę dobry interes – w bardzo szerokim sensie tego słowa.

REKLAMA

Rekordowy Śląsk

Największą poprawę stanu zdrowia mieszkańców odnotowano w województwie śląskim. Tam także uniknięto dodatkowo 9 tys. nagłych hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych i pulmonologicznych. W województwie mazowieckim liczba nagłych wizyt szpitalnych zmalała o 5,6 tys., a w Małopolsce – o 5 tys. Analitycy podkreślają, że na wynik analiz wpływa nie tylko zaobserwowana poprawa jakości powietrza, ale i wielkość populacji. Dlatego województwo śląskie znalazło się na pierwszym miejscu. Najmniejsze spośród badanych województw – małopolskie – pomimo znaczącej poprawy jakości powietrza znalazło się na końcu zestawienia.

Jak podkreślają badacze, wyniki tej analizy powinny stać się ważnym impulsem do działania dla samorządowców. Łukasz Adamkiewicz, prezes Fundacji ECAC, podkreśla, że warto poprawiać jakość powietrza, ponieważ przekłada się to na tysiące unikniętych przedwczesnych zgonów i hospitalizacji.

Nasza analiza objęła trzy województwa, ale stopniowa poprawa jakości powietrza dotyczy przecież całego kraju. Możemy z dużą dozą pewności przyjąć, że przez pięć analizowanych lat udało się uniknąć w całej Polsce nie 25 tys. zgonów, ale być może dwu-, trzykrotnie więcej – mówi Łukasz Adamkiewicz.

Prezes Fundacji ECAC przypomina także, że problem zanieczyszczeń powietrza nadal istnieje i dlatego w analizie organizacja wskazała również, jak wiele jeszcze pozostało do poprawy. Badacze ECAC podkreślają, że dopóki Polska nie osiągnie nowych standardów czystości powietrza, jego obecny stan będzie nadal skutkował ponad 2,2 tys. przedwczesnych zgonów w województwie małopolskim, 2,7 tys. w województwie mazowieckim i 4,6 tys. w województwie śląskim. Daje to w sumie 9,6 tys. przedwcześnie zmarłych osób.

Jak wykazały badania, dotychczas największą redukcję skutków zdrowotnych udało się osiągnąć w województwie śląskim, jednak to właśnie tam należy nadal podejmować najwięcej działań zmierzających do poprawy jakości powietrza. Z powodu dużej liczby miast na tym obszarze i dużej gęstości zaludnienia powietrze na tym obszarze ma wciąż najgorsze parametry.

Katarzyna Poprawska-Borowiec

katarzyna.borowiec@gramwzielone.pl