SET Plan 2011: 10 mld € na rozwój energetyki
Konferencja SET Plan 2011 jest zorganizowana przez Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE we ścisłej współpracy z Komisją Europejską, Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Ministerstwem Gospodarki.
Konferencja jest oficjalnym wydarzeniem Polskiej Prezydencji w Radzie UE i uzyskała patronat Parlamentu Europejskiego. Jest to już piąta konferencja środowiska SET Planu, są one organizowane zwykle raz w roku, wyjątkiem był rok 2010, gdzie hiszpańska i belgijska prezydencja organizowała taką konferencję.
Czym jest SET Plan? W lipcu 2008 roku poseł sprawozdawca Parlamentu Europejskiego, prof. Jerzy Buzek, przedstawił raport postulujący uruchomienie dodatkowego budżetu wartości 10 miliardów € na badania i rozwój technologii w obszarze energii. Raport prezentował realistyczne, zrównoważone rozwiązania technologiczne służące zwalczaniu zmian klimatu, a jednocześnie rozwojowi przemysłu i utrzymaniu konkurencyjności unijnego przemysłu na rynkach globalnych. Raport został przyjęty 596 głosami „za”, przy 85 „przeciw”.
Prof. Buzek postulował wyraźne rozszerzenie roli badań i rozwoju technologii. Argumentował, że koszt redukcji emisji stanowi istotny dodatkowy koszt dla naszej gospodarki, stąd musimy podnosić efektywność energetyczną, obniżać emisje, oszczędzać energię, a kluczową rolę muszą tu odegrać nowe, czyste technologie niskoemisyjne. Celem podnoszonym bardzo wyraźnie przez prof. Buzka było także podniesienia naszego bezpieczeństwa energetycznego – poprzez rozwój własnych technologii powinniśmy obniżać import nośników energii.
W trakcie trzech lat działania, wokół SET Planu zorganizowało się olbrzymie środowisko polityków, osób kreujących europejską politykę energetyczną, ekspertów oraz firm, instytucji naukowych i finansowych pracujących w obszarze energii. Zbierają się oni 28 – 29 listopada 2011 w Warszawie by dyskutować o dalszym rozwoju niskoemisyjnych technologii. Podczas Konferencji w Warszawie skupimy się ponownie na badaniach i innowacjach, gdyż stanowią punkt krytyczny w rozwijaniu nowych, czystych i efektywnych źródeł energii. Dyskutowane będą konkretne inicjatywy i działania odnoszące się do planowania, implementacji, zasobów oraz współpracy międzynarodowej w dziedzinie technologii energetycznych. Jednak ich wdrożenie nie będzie możliwe bez znaczącego wsparcia finansowego. Według szacunków Komisji Europejskiej skuteczne wdrażanie SET-Planu zapewnią inwestycje na poziomie 8 miliardów euro rocznie przez okres 10 lat. Kwota ta obejmuje zarówno publiczne jak i prywatne fundusze.
Wysokość postulowanego budżetu może zdumiewać, ale jest ona wynikiem krytycznego osądu obecnej sytuacji. Europa importuje dziś 54% swojej energii, z tego część z krajów uważanych za niestabilne. Poza Danią, wszystkie kraje członkowskie UE są netto importerami energii. Eksperci ostrzegają, że ceny ropy mogą wzrosnąć do 200 -300 USD za baryłkę – gospodarka europejska nie mogłaby działać przy takim koszcie! Problem energii staje się obecnie jednym z największych wyzwań z jakimi dotychczas musiała mierzyć się Europa. Potrzebne są strategiczne decyzje.
Jednym z kierunków działania powinno być tworzenie Europejskiej Wspólnoty Energetycznej, postulowanej w Deklaracji Buzka – Delorsa. Polityka europejska powinna się skupić na bezpieczeństwie dostaw, zrównoważonym rozwoju oraz podnoszeniu konkurencyjności gospodarki. Bez wątpienia bez wspólnych działań podejmowanych na poziomie europejskim nie będzie można podnieść naszego bezpieczeństwa energetycznego i zrealizować olbrzymiej transformacji w sposobach produkcji i konsumpcji energii. Aby zapewnić europejczykom dostęp do energii przy realistycznych i stałych cenach, wzmacniać konkurencyjność gospodarki, a jednocześnie promować zrównoważony rozwój, konieczne jest uruchomienie pełnego pakietu rozwoju niskoemisyjnych technologii definiowanych w SET Planie. Powyższe postulaty zostaną zawarte w politycznej deklaracji podsumowującej Konferencję SET Planu – w Deklaracji Warszawskiej.
