Resort klimatu otrzymał propozycje zmian w systemie białych certyfikatów

Firma Energy Solution specjalizująca się w doradztwie w zakresie energii elektrycznej i gazu ziemnego złożyła do Ministerstwa Klimatu i Środowiska wniosek o zmiany w ustawie o efektywności energetycznej. Propozycje dotyczą usprawnienia systemu przyznawania białych certyfikatów, który według przedstawicieli firmy jest obecnie niewydolny i nie sprzyja realizacji celów transformacji energetycznej.

Inicjatywa została poparta przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach oraz Narodową Agencję Poszanowania Energii.

Białe certyfikaty (świadectwa efektywności energetycznej) to prawa majątkowe, które przedsiębiorca może pozyskać za zrealizowanie inwestycji w poprawę efektywności energetycznej. Ich wartość zależna jest od ilości energii zaoszczędzonej w wyniku przeprowadzonych inwestycji, a nie kosztów poniesionych z tytułu inwestycji.

REKLAMA

Białe certyfikaty wydaje Urząd Regulacji Energetyki (URE) podmiotom, które osiągnęły określony poziom poprawy efektywności.

Świadectwa efektywności energetycznej można sprzedać na Towarowej Giełdzie Energii. Kupują je przede wszystkim firmy, które mają obowiązek corocznego przedstawiania Prezesowi URE określonej liczby certyfikatów w celu ich umorzenia. Są to głównie przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną, ciepło, paliwa gazowe i paliwa ciekłe odbiorcom końcowym.

Problemy z obecnym systemem

Jak podkreślają eksperci, obecnie proces uzyskiwania białych certyfikatów napotyka liczne trudności administracyjne. Zgodnie z ustawą o efektywności energetycznej Prezes URE ma 45 dni na rozpatrzenie wniosku o wydanie białych certyfikatów. Jednak średni czas rozpatrywania wniosków znacznie przekracza ustawowy termin, sięgając średnio 240 dni, a niekiedy nawet 1158 dni.

Wielokrotne wezwania do uzupełniania dokumentacji oraz brak jednolitych metod obliczeniowych dodatkowo wydłużają procedurę i powodują niepewność inwestycyjną. Jak podaje Energy Solutions, raport Najwyższej Izby Kontroli z 2019 r. wskazał, że jedynie 6,5 proc. analizowanych świadectw efektywności energetycznej zostało wydanych w przewidzianym terminie.

REKLAMA

Obecna sytuacja wpływa na koszty energii ponoszone przez przedsiębiorstwa oraz ogranicza ich konkurencyjność. Wysoki popyt na białe certyfikaty przy administracyjnych opóźnieniach prowadzi do wzrostu ich wartości rynkowej, a w konsekwencji do wzrostu kosztów energii dla odbiorców końcowych.

Postulaty zmian

Energy Solution sformułowało pięć kluczowych postulatów, które mają na celu usprawnienie procesu wydawania białych certyfikatów:

1. Obowiązek utworzenia i aktualizacji ogólnodostępnej listy złożonych wniosków – miałoby to zwiększyć przejrzystość procesu i wyeliminować możliwość rozpatrywania wniosków poza kolejnością. Obecnie funkcjonuje tylko baza wydanych świadectw pochodzenia efektywności energetycznej. Proponowany wykaz miałby zawierać: nazwę podmiotu, datę złożenia wniosku, status postępowania, zakładaną wielkość oszczędności, datę zakończenia inwestycji i wydania decyzji.
2. Zwiększenie liczby metod określania i weryfikacji oszczędności energii – wprowadzenie jednolitych standardów pozwoliłoby na bardziej spójne decyzje administracyjne.
3. Ustalenie precyzyjnych okresów pomiarowych zużycia energii – jednolite wytyczne dotyczące okresów pomiarów pozwoliłyby na sprawniejszą ocenę efektów inwestycji.
4. Możliwość dokonywania korekt w audytach powykonawczych – umożliwienie wprowadzania zmian w dokumentacji, jeśli nie wpływałyby one na minimalny poziom oszczędności energii.
5. Weryfikacja metodologii obliczeń oszczędności przed zakończeniem inwestycji – wcześniejsza akceptacja metodologii przez Urząd Regulacji Energetyki ograniczyłaby ryzyko odrzucenia wniosków na etapie końcowym.

Zdaniem Moniki Mirończuk, Energy Public Affairs Manager w Energy Solution, wprowadzenie tych zmian zwiększyłoby przejrzystość systemu, usprawniło procedury administracyjne oraz podniosło zaufanie inwestorów do mechanizmu białych certyfikatów.

Poparcie dla inicjatywy

Propozycje zmian w systemie białych certyfikatów spotkały się z poparciem organizacji branżowych, w tym Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach oraz Narodowej Agencji Poszanowania Energii. Wniosek został złożony do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, a jego autorzy liczą na szybkie podjęcie prac legislacyjnych w celu usprawnienia systemu wspierania efektywności energetycznej w Polsce.