Ceny energii w Europie rosną, polski rynek spot poniżej średniej
W styczniu br. ceny energii wzrosły zarówno na europejskim rynku dnia następnego (RDN), jak i na rynku terminowym. Wyższe były także w Polsce, która jednak rozpoczęła rok 2025 z ceną na RDN poniżej europejskiej średniej.
Mapę średnich cen energii w styczniu 2025 r. przygotowali eksperci Energy Solution – Krzysztof Mazurski i Wojciech Listoś. Wskazują, że wzrost cen energii elektrycznej w tym okresie napędziły warunki pogodowe.
Rynek spot ze wzrostem
W styczniu na rynku dnia następnego (spot) za 1 MWh płacono średnio 114,66 euro, tj. o 3,66 proc. więcej niż miesiąc wcześniej. W grudniu 2024 r. bowiem średnia cena na RDN na europejskich giełdach wyniosła 110,61 euro/MWh (i była niższa o 4,64 proc. niż w listopadzie).
W Polsce w styczniu zanotowany został wynik 111,58 euro/MWh – wobec 108,31 euro/MWh w grudniu. Był to już drugi miesiąc z rzędu, w którym hurtowe ceny energii w Polsce utrzymały się poniżej średniej europejskiej. Grudzień 2024 r. był jedynym miesiącem w całym ubiegłym roku, w którym taka sytuacja wystąpiła. Jednym z czynników wspierających niższe ceny na RDN w naszym kraju miały być ceny węgla.
Eksperci Energy Solution wskazują, że ogólny wzrost wartości na rynku spot w styczniu w ujęciu miesięcznym wynikał przede wszystkim z mniej korzystnych warunków pogodowych – niższej wietrzności, która ograniczyła generację energii z farm wiatrowych, oraz chłodniejszych temperatur w porównaniu do kilkuletnich średnich. Tendencja ta utrzymywała się w pierwszych dniach lutego br.
Wpływ sytuacji w krajach nordyckich i w Niemczech
Jak zauważono w analizie Energy Solution, uczestnicy rynku nerwowo zareagowali również na prognozy dotyczące krajów nordyckich, które historycznie słyną z niskich cen energii elektrycznej. Według danych opublikowanych na początku lutego perspektywy bilansu hydrologicznego krajów nordyckich na pierwszą część miesiąca wyglądają słabo – część prognoz wskazywała na opady odpowiadające 2,4-3,8 TWh potencjalnej produkcji energii ze źródeł wodnych, podczas gdy średnia sezonowa wynosi 6,2 TWh.
Według ekspertów szerszy trend dotyczący aprecjacji cen energii na rynku spot w UE jest także spowodowany sytuacją w Niemczech. Produkcja energii wiatrowej w tym kraju, który jest największym europejskim wytwórcą energii ze źródeł wiatrowych, prawdopodobnie odnotuje najdłuższy okres poniżej normy od początku 2021 r. z powodu niskich prędkości wiatru obserwowanych od października 2024 r.
Energy Solution tłumaczy, że wzrost importu energii przez Niemcy przyczynił się do skoków cen w całej Europie. Rozpoczęły one rok 2025 na najwyższym poziomie od niemal dwóch lat.
Znacznie drożej na rynku terminowym
Uśredniona cena zakupu energii dla kontraktu terminowego (BASE_Y) wyniosła w całej analizowanej strefie 88,08 euro za 1 MWh. To oznacza spory wzrost względem grudnia 2024 r. – o 11,12 euro/MWh (+14,45 proc.).
W Polsce natomiast spółki handlujące energią oczekiwały 107,49 euro/MWh – wobec 99,85 euro/MWh w grudniu. Cena BASE_Y-26 na polskim rynku terminowym była zdecydowanie wyższa w styczniu względem średniej dla opisywanej strefy – aż o 19,41 euro/MWh (+22,03 proc.). Znów przekroczyła ona barierę 100 euro/MWh. Energy Solution podkreśla, że dynamika wzrostu cen w kontraktach terminowych w Polsce była ponad dwukrotnie większa w styczniu względem poprzedniego analizowanego okresu. Najwyższe wyniki w minionym miesiącu odnotowano niezmiennie we Włoszech (116,44 euro/MWh) i Grecji (110,92 euro/MWh).
Według ekspertów aprecjacja wynikała z utrzymania wzrostu notowań uprawnień do emisji dwutlenku węgla, które kontynuowały rajd rozpoczęty w połowie grudnia. Cena EUA zyskała od 17 grudnia aż 18 euro (wzrost z 64 euro/t do 82 euro/t). Na tę sytuację wpłynęły dwa czynniki: drożejący gaz TTF oraz spadek podaży po przeprowadzeniu grudniowych aukcji. W efekcie wzrost kontraktów terminowych na energię elektryczną w styczniu był prawie czterokrotnie większy w porównaniu do zwyżek na rynku spot w ujęciu miesięcznym.
Spółka Energy Solution, która przygotowała analizę, specjalizuje się w doradztwie w zakresie energii elektrycznej i gazu ziemnego. Zakres jej działalności obejmują projekty dotyczące wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w wysokosprawnej kogeneracji oraz audyty efektywności energetycznej (białe certyfikaty) i audyty energetycznych przedsiębiorstw. Od 2018 r. Energy Solution rozwija system telemetrii danych energetycznych, który został wdrożony w kilkunastu krajach w Europie.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
Żaden powód do radości, bo to nie u nas było taniej, tylko w innych krajach drożej. Skońćzą się mrozy, zmniejszy się zapotrzebowanie, w innych krajach wyłączą rezerwowe drogie źródła i sytuacja wróci do normy – znów będziemy jednym z droższych krajow, prawdopodobnie na podium. Obstawiam że już w marcu, najpóźniej w kwietniu.