Tyle Unia Europejska zaoszczędziła dzięki OZE na imporcie gazu i węgla

Ubiegły rok był przełomowy dla europejskiego sektora energetycznego. Produkcja energii odnawialnej wyłącznie z elektrowni fotowoltaicznych w 2024 r. w Unii Europejskiej była wyższa niż generacja z węgla. Uruchomione w ostatnich 5 latach odnawialne źródła pozwoliły zaoszczędzić Europie dziesiątki miliardów euro na imporcie paliw kopalnych.  

Notowany w ostatnich latach wzrost mocy odnawialnych źródeł energii przełożył się na ogromne oszczędności wynikające ze zmniejszenia importu paliw kopalnych potrzebnych do zasilenia elektrowni gazowych czy węglowych.

Analitycy brytyjskiego think-tanku Ember policzyli, że tylko uruchomione w ostatnich 5 latach odnawialne źródła energii – od czasu, gdy wdrażany jest Europejski Zielony Ład – pozwoliły Unii Europejskiej zaoszczędzić w sumie około 59 mld euro na imporcie paliw kopalnych dla energetyki. W tym 53 mld euro to oszczędności na imporcie gazu, a 6 mld euro – na imporcie węgla kamiennego.

REKLAMA

Analitycy brytyjskiej firmy policzyli, że oszczędności w imporcie gazu wyniosły około 92 mld m3, co stanowi około 18 proc. gazu konsumowanego w sektorze energetycznym UE od końca 2019 r. Z kolei uniknięty import węgla kamiennego wyniósł 55 mln ton, co stanowi 23 proc. zużycia węgla kamiennego w sektorze energetycznym UE w tym samym okresie.

W latach 2019-2024 udział elektrowni fotowoltaicznych i wiatrowych w miksie energetycznym UE wzrósł o 12 pkt proc. – z 17 proc. w 2019 r. do 29 proc. w 2024 r. Udział wyłącznie energii słonecznej w całkowitej produkcji energii w UE w tym okresie wzrósł niemal trzykrotnie – z 4 proc. do 11 proc. w zeszłym roku.

Najwięcej na imporcie paliw kopalnych w okresie 2019-2024 mieli zaoszczędzić Hiszpanie, Niemcy i Holendrzy:

Rosyjski gaz nadal w grze

Brytyjscy analitycy odnotowują, że mimo dużego postępu w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i zmniejszenia uzależnienia Unii Europejskiej od importu paliw kopalnych nadal importowała ona w 2024 r. pewne ilości rosyjskiego gazu. W 2024 r. gaz z Rosji wciąż stanowił 14 proc. całkowitego zużycia gazu w UE, co oznacza spadek z około 50 proc. w 2019 r.

Ember wylicza, że import gazu z Rosji, obejmujący zarówno gaz przesyłany rurociągami, jak i skroplony gaz ziemny, wzrósł w 2024 r. rok do roku o 18 proc., dochodząc do 45 mld m3 (bcm) w porównaniu do 38 bcm w 2023 r. Wzrost ten dotyczył głównie Włoch (+4 bcm), Czech (+2 bcm) oraz Francji (+1,7 bcm).

Fotowoltaika wyprzedziła węgiel

Ember informuje, że w 2024 r. ener­ge­ty­ka słoneczna osiągnęła wzrost produkcji w Unii Europejskiej o 22 proc. w porównaniu do 2023 r. – mimo nieco niższego promieniowania słonecznego w porównaniu do poprzedniego roku. Wzrost ten był rezultatem rekordowego wzrostu zainstalowanej mocy w skali roku o 66 GW.

Fotowoltaika stała się tym samym największym czynnikiem redukującym wykorzystanie paliw kopalnych w unijnej energetyce 2024 r., pokrywając 11 proc. miksu energii elektrycznej w UE (304 TWh) i po raz pierwszy wyprzedzając węgiel (269 TWh).

REKLAMA

Wiatr przed gazem, ale za atomem

Produkcja energii wiatrowej w 2024 r. pozostała na poziomie zbliżonym do 2023 r. – stanowiła 17 proc. całkowitej produkcji energii w UE (477 TWh). Generacja z wiatru mogła być wyższa gdyby nie relatywnie gorsze warunki pogodowe.

W 2024 r. łączny udział energii słonecznej i wiatrowej w unijnym miksie elektroenergetycznym wzrósł do rekordowych 29 proc., co przyczyniło się do wzrostu udziału wszystkich odnawialnych źródeł energii do niemal połowy (47 proc.) całkowitej produkcji energii elektrycznej w UE.

Ember oszacował, że tylko zainstalowane w 2024 r. odnawialne źródła energii w Unii Europejskiej pozwoliły zmniejszyć zużycie gazu i węgla w unijnym sektorze energetycznym o 11 proc.

Atom nadal przed wiatrem

Ember zaznacza, że w zeszłym roku energetyka wiatrowa pozostała drugim co do wielkości źródłem energii w UE za energią jądrową, zwiększyła jednak przewagę nad gazem. Produkcja energii jądrowej wzrosła o 29 TWh (+5 proc.), osiągając udział 24 proc. Ember tłumaczy to mniejszą liczbą awarii i przestojów elektrowni jądrowych we Francji.

Te wzrosty – a także wzrost produkcji energii z hydroelektrowni o 32 TWh (+10 proc.) – umożliwiły osiągnięcie łącznego udziału czystych źródeł energii na poziomie 71 proc. miksu energetycznego UE.

Ember odnotowuje, że produkcja energii wodnej wróciła do wzrostu po słabszych wolumenach generacji z 2022 r. Pozwoliły na to wyższe opady w większości regionów UE – mimo suszy w południowo-wschodniej części Europy.

Piotr Pająk

piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.