Ten operator chwali się najbardziej inteligentną siecią w Polsce
Ogromne pieniądze, które płyną do polskiej energetyki z takich programów jak Fundusz Modernizacyjny czy KPO, to szansa na konieczną modernizację sieci i dostosowanie jej do potrzeb transformacji energetycznej. Jeden z krajowych operatorów sieci pochwalił się dotychczasowymi efektami podjętych inwestycji, zapewniając, że udało mu się zbudować najbardziej inteligentną sieć elektroenergetyczną w Polsce.
Operatorzy sieci dystrybucyjnych w Polsce otrzymają dostęp do miliardów złotych w ramach unijnych programów dofinansowania modernizacji krajowych sieci elektroenergetycznych. Przykładem jest ostatnia rekordowa umowa, dzięki której 11 mld zł ze środków unijnych pozyska Tauron Dystrybucja. Na razie najbardziej inteligentną siecią energetyczną chwali się inny z krajowych operatorów sieci dystrybucyjnych. Chodzi o działającą na północy Polski firmę Energa-Operator.
Energa-Operator poinformowała właśnie o zakończeniu swojego flagowego projektu modernizacji sieci średniego napięcia. Program był realizowany od 2017 r., a jego realizacja była możliwa dzięki funduszom unijnym. Wszystkie inwestycje kosztowały 277 mln zł przy kosztach kwalifikowanych rzędu 196 mln zł, z czego unijne dofinansowanie wyniosło 166 mln zł. Ostatnia transza unijnych pieniędzy w wysokości 8,6 mln zł trafiła do spółki w lipcu 2024 r.
Teraz Energa-Operator podsumowała wdrożone inwestycje, pokazując, jakie są ich wymierne efekty.
Spółka podkreśla, że dzięki zrealizowanym wdrożeniom zmniejszyła przerwy w dostawach energii. Biorąc pod uwagę wszystkie przerwy, zarówno te zaplanowane, jak i wynikające z czynników zewnętrznych (tzw. SAIDI nieplanowane), tylko dla sieci średniego napięcia czas awarii skrócił się o jedną trzecią: do 128,3 minut rocznie na jednego odbiorcę w porównaniu z 2015 r. Czas planowanych przerw został w tym czasie zredukowany o 42 proc. – z 39 minut do 22,8 minut.
Najnowocześniejszy system SCADA/ADMS
Kluczowym elementem projektu przebudowy sieci do standardu smart grid było wdrożenie systemu SCADA/ADMS. System ten pozwala na centralne, automatyczne zarządzanie siecią elektroenergetyczną. Jego głównym zadaniem jest zdalne sterowanie i diagnostyka sieci. Dzięki monitorowaniu jej w czasie rzeczywistym oraz automatyzacji przełączeń na sieci (moduł FDIR) znacząco skraca się czas usuwania awarii. Spółka zapewnia, że to obecnie najnowocześniejsze tego typu rozwiązanie w Polsce.
Łukasz Goliński, ekspert ds. SCADA/ADMS w Enerdze-Operator, podkreśla, że funkcje SCADA okazały się szczególnie istotne dla procesu przyłączania rozproszonych źródeł energii, jakimi są OZE.
– System umożliwia zaawansowaną kontrolę przepływu mocy, co ułatwia zdalne zarządzanie tego typu instalacjami wraz ze zmieniającymi się warunkami pogodowymi oraz sytuacją na sieci – mówi Łukasz Goliński.
Aby wszyscy dyspozytorzy w poszczególnych rejonach działania spółki mieli w tym samym czasie dostęp do niezbędnych informacji o stanie sieci, zamontowano około 1,8 tys. zdalnie sterowanych rozłączników na słupach sieci średniego napięcia, ponad 1,1 tys. rozdzielnic w stacjach SN/nn i prawie 3 tys. modemów komunikacyjnych w technologii TETRA.
Częścią projektu była także budowa magazynu energii w Czernikowie o mocy 1 MW i pojemności 2 MWh. Zadaniem magazynu jest stabilizacja farmy fotowoltaicznej wytwarzającej rocznie około 3,5 GWh energii elektrycznej.
Sieć przyjmie więcej zielonej energii
Energa-Operator wylicza, że wdrożenie rozwiązań z obszaru smart grid pozwoliło nie tylko zmniejszyć czas awarii, ale w konsekwencji także zaoszczędzić około 185,4 MWh energii rocznie, którą w tym czasie może dodatkowo przyjąć jej sieć.
– Oznacza to, że o tyle więcej energii z OZE jesteśmy w stanie przyjąć do systemu. Dzięki temu energia elektryczna w naszej sieci jest bardziej „zielona” – podkreśla Tomasz Korda, kierownik biura projektów i innowacji w Enerdze-Operator.
Kolejnym krokiem w kierunku bardziej ekologicznej energii jest też ograniczenie emisji CO2 o 150,6 ton. Lepsze możliwości diagnozowania stanu sieci i skrócenie czasu reakcji na niespodziewane zdarzenia przyczyniło się do znaczącego ograniczenia zużycia energii pierwotnej. Wskaźniki zostały oficjalnie potwierdzone podczas kontroli Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Spółka podkreśla, że osiągnięte wskaźniki redukcji emisji CO2 są aż o 90 proc. lepsze od przyjętych na początku projektu.
Energa-Operator zaczyna nowy projekt
Energa-Operator przystępuje obecnie do realizacji kolejnych inwestycji, których celem jest modernizacja sieci dystrybucyjnej. Wśród nich jest projekt zakładający unowocześnienie sieci w województwach mazowieckim i warmińsko-mazurskim. Spółka podkreśla, że w tych regionach sieć wymaga szczególnej uwagi, aby poprawić ciągłość zasilania zwłaszcza terenów rolnych. Kosztem 86 mln zł zbudowanych zostanie m.in. 48 km nowych połączeń średniego napięcia. Na rozwój tego projektu firma otrzymała w maju wsparcie z funduszy unijnych w wysokości 53 mln zł.
W sumie Plan Rozwoju Energa-Operator na lata 2023–2028 zakłada przeznaczenie aż 3,3 mld zł na rozbudowę sieci wysokiego napięcia i podniesienie jej do standardów smart grid.
Piotr Pająk
piotr.pajak@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
