Nowe narzędzia planistyczne i ich znaczenie dla inwestycji OZE w Polsce
Niedawna nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadza szereg nowych narzędzi istotnych z punktu widzenia usprawnienia procesów planistycznych. W jaki sposób zmiany mogą wpłynąć na procesy inwestycyjne w sektorze OZE oraz rolę gmin i inwestorów w planowaniu przestrzennym?
Plan ogólny – nowa era w planowaniu przestrzennym
Wśród najistotniejszych nowości wymienić należy plan ogólny, który zastępuje dotychczasowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Plan ogólny, który teraz obowiązuje dla terenu całej gminy, stanowi krok w kierunku ujednolicenia procedur planistycznych. To dokument, który ma pomóc w precyzyjnym wyznaczaniu obszarów pod inwestycje, ale jednocześnie pozostawać w zgodzie z lokalnymi standardami urbanistycznymi
Dzięki wprowadzeniu planu ogólnego gminy będą mogły efektywniej określać strefy zabudowy oraz wyznaczać obszary jej uzupełniania. To ważna zmiana, która pozwoli uniknąć niekontrolowanego rozlewania się miast oraz ograniczyć przypadki powstawania osiedli w znacznej odległości od istniejącej infrastruktury. Dzięki temu uda się zminimalizować koszty związane z rozwojem komunikacyjnym i społecznym tych terenów.
Zintegrowany plan inwestycyjny i umowa urbanistyczna
Kolejnym kluczowym elementem nowych przepisów jest zintegrowany plan inwestycyjny (ZPI), który zastępuje dotychczasową specustawę mieszkaniową. ZPI będzie mógł obejmować inwestycje nie tylko mieszkaniowe, dając gminom swobodę w planowaniu różnorodnych przedsięwzięć.
Dzięki zintegrowanemu planowi inwestycyjnemu gminy zyskują większą kontrolę nad rodzajem i rozmieszczeniem inwestycji na ich terenie. Jednocześnie inwestorzy mogą liczyć na większą transparentność i stabilność prawną. To sprzyja długo terminowemu planowaniu.
Ważną innowacją jest wprowadzenie umowy urbanistycznej, która ma być zawierana między gminą a inwestorem i stanowić dodatkowe zabezpieczenie interesów obu stron. Zdaniem ekspertki umowa ta pozwala na jasne określenie wzajemnych zobowiązań, włączając w to nareszcie kwestię partycypacji w kosztach związanych z rozbudową infrastruktury. Taki mechanizm zabezpiecza potrzeby mieszkańców i łagodzi potencjalne spory na etapie realizacji inwestycji.
Nowe zasady wydawania decyzji o warunkach zabudowy
Zmiany dotyczą także procedur wydawania decyzji o warunkach zabudowy. Zamierzeniem autorów nowelizacji było ograniczenie przypadków zabudowy „w szczerym polu”, co nierzadko wymusza na gminach ponoszenie kosztów związanych z infrastrukturą. Przypisanie decyzji o warunkach zabudowy do obszarów uzupełniania zabudowy i konieczność ich zgodności z planem ogólnym pozwolą gminom na lepsze kontrolowanie rozwoju przestrzennego.
Nowością jest także ograniczenie ważności decyzji o warunkach zabudowy do pięciu lat od momentu ich uzyskania. Inwestorzy będą zobligowani do szybszego przystąpienia do prac – powinno to w istotny sposób ograniczyć liczbę długotrwale niezagospodarowanych działek z ważnymi decyzjami.
Rejestr urbanistyczny – dostępność i przejrzystość danych
Od 2026 r. w życie wchodzi również nowy rejestr urbanistyczny. Będzie to publicznie dostępna baza danych obejmująca m.in. dokumenty planistyczne, wyniki konsultacji społecznych i decyzje administracyjne.
Rejestr znacząco zwiększy dostępność i przejrzystość danych związanych z procesem planowania przestrzennego. Dzięki niemu zarówno mieszkańcy, jak i inwestorzy będą mieli pełen obraz założeń planistycznych na interesującym ich obszarze.
Przyszłość planowania przestrzennego
Zmiany w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzają istotne udogodnienia, które mają szansę usprawnić i ujednolicić procesy planistyczne.
Procesy inwestycyjne staną się bardziej przewidywalne, a gminy zyskają narzędzia, które pozwolą lepiej zarządzać przestrzenią publiczną. To krok w stronę bardziej zrównoważonego i uporządkowanego rozwoju naszej przestrzeni publicznej.
Magdalena Klimczyk, head of building permit department w Windhunter Service
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
