Hurtowe ceny energii w Europie skoczyły o 40 proc.

Hurtowe ceny energii w Europie skoczyły o 40 proc.
fot. nafeti_art/Pixabay

Średnie ceny energii w listopadzie br. na rynku europejskim pokazują zakończenie kilkumiesięcznej tendencji spadkowej. Podsumowanie sytuacji na rynkach energii w Europie za zeszły miesiąc przygotowali Krzysztof Mazurski i Wojciech Listoś, eksperci Energy Solution. 

Polska pod względem hurtowych cen energii elektrycznej znalazła się w listopadzie 2024 r. najbliżej średniej europejskiej od kilku miesięcy. Uplasowała się jednocześnie poza pierwszą dziesiątką krajów z najwyższymi cenami na rynkach spotowych.

Duże wzrosty na rynku SPOT

W listopadzie na Rynku Dnia Następnego (RDN) za 1 MWh płacono w strefie opisywanej przez Energy Solution średnio 115,99 euro. Była to znacznie wyższa wartość niż w poprzednich miesiącach zarówno w ujęciu nominalnym, jak i procentowym. W porównaniu do października nastąpił wzrost o 33,60 euro/MWh, czyli ponad 40 proc.

REKLAMA

Jak zauważają eksperci Energy Solution, taki wynik oznacza zakończenie kilkumiesięcznej tendencji spadkowej i tym samym wejście w okres zimowy. Na zdecydowanie wyższe ceny w listopadzie miało wpływ kilka czynników:

  • wzrost cen surowców energetycznych w Europie;
  • niższe temperatury wymuszające wzrost zapotrzebowania na ogrzewanie w porównaniu do kilkuletnich średnich;
  • zdecydowanie niższa generacja mocy z odnawialnych źródeł energii (czwarty kwartał bazuje głównie na źródłach wiatrowych, a miniony miesiąc był wyjątkowo bezwietrzny).

W Polsce zanotowano na rynku spot średnią cenę 120,19 euro/MWh – o 4,20 euro/MWh wyższą od wyniku dla całej opisywanej strefy (+3,62 proc.). Jest to notowanie najbliższe średniej od kilku miesięcy.

Według analityków w przypadku krajowego rynku oprócz wskazanych czynników wpływających na wzrosty cen znaczenie miało również wyłączenie pojedynczych jednostek wytwórczych centralnie dysponowanych, m.in. bloków: Bełchatów B14 (781 MW), Kozienice 2 B09 (534 MW), Opole B5 (829 MW), Pątnów B9 (474 MW) oraz Turów B11 (444 MW). Przy ich tymczasowym braku Krajowy System Elektroenergetyczny był bilansowany starszymi jednostkami, które charakteryzują się wyższymi kosztami krańcowymi.

 

Ceny na rynku SPOT w strefie analizowanej przez Energy Solution w listopadzie 2024
Ceny na rynku SPOT w strefie analizowanej przez Energy Solution w listopadzie 2024. Źródło: Energy Solution

Polska w listopadzie nie trafiła do pierwszej dziesiątki pod względem najwyższej średniej ceny na rynkach dnia następnego. Najwyższe ceny odnotowano w Rumunii (168,03 euro/MWh), Bułgarii (167,75 euro/MWh) i na Węgrzech (163,72 euro/MWh).

REKLAMA

Mniejsza dynamika wzrostu na rynku terminowym

Rynek terminowy energii elektrycznej reprezentowany przez kontrakty roczne na rok 2025 (BASE_Y-25) charakteryzował się dużo mniejszym wzrostem cen w listopadzie. W całej analizowanej strefie rozliczył się średnią na poziomie 91,42 euro/MWh – był to wzrost o 5,90 euro/MWh (+6,89 proc.) względem października.

Na rynkach spotowych dynamika wzrostu w ujęciu miesięcznym była ponad pięciokrotnie mniejsza. Zdaniem Energy Solution to potwierdza, że w listopadzie kluczową rolę w kształtowaniu cen energii odgrywał czynnik pogodowy.

Jak wskazują analitycy, na notowania kontraktów terminowych wpłynęły w największym stopniu rosnące ceny gazu i uprawnienia do emisji dwutlenku węgla (EUA). W listopadzie uprawnienia te podrożały do 68,40 euro/t – z poziomu 64,58 euro/t w październiku (+5,91 proc.). Dynamika ruchu na rynku EUA była zbliżona do kontraktów terminowych na energię elektryczną w strefie euro.

W Polsce zanotowano mniejszy wzrost ceny kontraktu rocznego niż w całej analizowanej strefie – 3,12 proc. względem października. W ujęciu nominalnym średnia cena wyniosła 100,53 euro/MWh. Najwyższe wyniki w listopadzie na rynku terminowym zanotowano we Włoszech (120,89 euro /MWh) i Grecji (113,02 euro/MWh).

 

Ceny na rynku terminowym w strefie analizowanej przez Energy Solution w listopadzie 2024
Ceny na rynku terminowym w strefie analizowanej przez Energy Solution w listopadzie 2024. Źródło: Energy Solution

Eksperci zwracają uwagę, że Krajowy System Elektroenergetyczny w Polsce był w listopadzie bilansowany jednostkami wytwórczymi bazującymi na węglu, natomiast w większości krajów w Europie były to jednostki oparte na gazie, którego ceny w ostatnim czasie są bliskie swoich rocznych maksimów. Wpłynęły na to m.in. niższe temperatury wymuszające zwiększenie zapotrzebowania na gaz w celach grzewczych, szybkie tempo poboru surowca z magazynów na terenie Unii Europejskiej oraz niepewność dotycząca przesyłu gazu z Rosji.

redakcja@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.