Transformacja energetyczna – możliwości wsparcia w 2025 r.

Transformacja energetyczna to jedno z kluczowych zagadnień współczesnej polityki gospodarczej i klimatycznej. Proces ten nie tylko przyczynia się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, ale również otwiera szerokie perspektywy rozwoju gospodarczego, technologicznego i społecznego. Dzięki dostępnym źródłom finansowania – zarówno z budżetu UE, jak i ze środków krajowych – kraje członkowskie jak i sami inwestorzy mogą realizować ambitne projekty transformacyjne. Jakie możliwości wsparcia przyniesie 2025 rok? Z pewnością ogromne i niezwykle różnorodne.

Wsparcie na odnawialne źródła energii i magazyny energii

Na początku 2025 roku kluczowym priorytetem będzie wsparcie dla rozwoju systemów magazynowania energii elektrycznej. W tym kontekście istotną rolę odegra Fundusz Modernizacyjny, którego środki wdraża NFOŚiGW i który już w pierwszym kwartale 2025 r. planuje ogłoszenie konkursu w ramach programu „Magazyny energii elektrycznej oraz infrastruktura wspierająca poprawę stabilności polskiej sieci elektroenergetycznej”.

Program zakłada wsparcie budowy magazynów energii o minimalnej mocy 2 MW i pojemności co najmniej 4 MWh, przyłączonych do sieci dystrybucyjnej i przesyłowej na wszystkich poziomach napięcia. Celem tych inwestycji jest zwiększenie stabilności pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) oraz wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju.

Potencjalni inwestorzy mogą liczyć na wsparcie w formie bezzwrotnych dotacji w wysokości od 45 proc. do 65 proc. kosztów kwalifikowanych, w zależności od wielkości przedsiębiorstwa. Dodatkowo, istnieje możliwość uzyskania pożyczki uzupełniającej dotację nawet do 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Łączny budżet programu wynosi aż 4 mld zł, z czego 3,6 mld zł przeznaczone jest na dotacje bezzwrotne, a 0,4 mld zł na zwrotne formy finansowania.

Równolegle, w pierwszym kwartale 2025 roku planowane jest ogłoszenie konkursu w ramach Programu Priorytetowego „Energia dla Wsi”. Jest wysoce prawdopodobne, że nabór zostanie ogłoszony już pod koniec stycznia 2025 roku. W poprzednich edycjach programu wsparcie mogły uzyskać projekty z obszaru odnawialnych źródeł energii (OZE), takie jak instalacje fotowoltaiczne czy biogazownie rolnicze, realizowane przez rolników, w tym prowadzących działalność gospodarczą, oraz społeczności energetyczne. Choć ostateczny kształt programu nie został jeszcze potwierdzony, zgodnie z zapowiedziami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jego główne założenia mają pozostać niezmienione w porównaniu z wcześniejszym naborem.

W przyszłym roku planowane jest także ponowne uruchomienie programu „Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny”. Program ten będzie wspierał inwestycje związane z budową nowych, rozbudową lub modernizacją istniejących instalacji fermentacji selektywnie zbieranych bioodpadów komunalnych. Celem jest wykorzystanie pozyskanego biogazu do produkcji energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji.

Wsparcie skierowane będzie do biogazowni, które przetwarzają głównie odpady komunalne, takie jak bioodpady czy osady ściekowe. Przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie sięgające nawet 50 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji, co stanowi istotną zachętę do realizacji tego typu projektów.

Do grudnia 2025 r. nadal można składać wnioski o dofinansowanie (nabór bowiem jest już otwarty) na instalacje kogeneracyjne oparte o ciepło odpadowe, OZE lub paliwa gazowe w ramach Programu Kogeneracja dla Energetyki i Przemysłu Część 1 – dla instalacji nie mniejszych niż 10 MW, oraz Część 2 – dla instalacji nie mniejszych niż 0,5 MW. Program ten jest finansowany w ramach Funduszu Modernizacyjnego.

Dofinansowanie dla biometanowni

W 2025 roku planowane jest również uruchomienie nowego programu wspierającego inwestycje w biometan – programu priorytetowego „Poprawa bezpieczeństwa energetycznego poprzez wykorzystanie biometanu”, realizowanego w ramach Funduszu Modernizacyjnego.

Program przewiduje wsparcie na poziomie do 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Bezzwrotne dotacje mogą sięgać maksymalnie 50 proc., a pozostała część może być finansowana w formie pożyczki. Obecny projekt zakłada, że wsparcie będzie skierowane wyłącznie do instalacji biometanowych bazujących na substratach komunalnych.

Jednakże, istnieją oczekiwania, że program zostanie rozszerzony o inne typy biometanowni, w tym te wykorzystujące substraty pochodzenia rolniczego. Dokładna data uruchomienia programu nie została jeszcze określona, ale szacuje się, że będzie to najwcześniej w połowie 2025 roku.

Finansowanie inwestycji wodorowych

Nadchodzący rok przyniesie szerokie wsparcie finansowe dla inwestycji w sektorze wodoru, w szczególności poprzez dwa kluczowe programy:

1. KPO B2.1.1. – BGK „Strategia Inwestycyjna – inwestycje w technologie wodorowe”.
Jest to program długo wyczekiwany przez przedsiębiorców, którzy planują realizację inwestycji w zakresie produkcji wodoru RFNBO. Kwalifikują się tutaj takie elementy jak:

• elektrolizer lub zestaw elektrolizerów,
• infrastruktura służącą do magazynowania i przeładunku wodoru zlokalizowaną na terenie zakładu,
• instalacja lub zespół instalacji oraz urządzenia techniczne, w tym zbiorniki, powiązane technicznie z tymi instalacjami, wykorzystywane w procesie wytwarzania wodoru, a także
• instalacja odnawialnego źródła energii.

Kwalifikują się tutaj instalacje o minimalnej mocy nominalnej co najmniej 20 MW.

Dla dużych przedsiębiorstw przewidziano dotacje bezzwrotne w wysokości do 45 proc. kosztów kwalifikowanych. Ogłoszenie konkursu planowane jest na koniec IV kwartału 2024 roku.

2. KPO G3.1.4 – Fundusz Wsparcia Energetyki, czyli wsparcie krajowego systemu energetycznego. Jest to jeden z kluczowych instrumentów finansowych w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Jego głównym celem jest pomoc sektorom polskiej gospodarki, które ponoszą koszty związane z transformacją energetyczną, szczególnie w zakresie dekarbonizacji.

W ramach tego mechanizmu można starać się o wsparcie m.in. na budowę i modernizację sieci elektroenergetycznych, ciepłowniczych i gazowych, budowę OZE wraz z wraz z instalacjami do produkcji odnawialnego wodoru i magazynami energii oraz budowę magazynów energii.

Inwestorzy mogą ubiegać się o pożyczki pokrywające do 90 proc. kosztów kwalifikowanych. Minimalna wartość wsparcia wynosi 200 mln zł, co oznacza, że program jest dedykowany projektom o dużej skali.

Rozwój sektora ciepłowniczego – nowe możliwości wsparcia inwestycji

W 2025 roku planowane jest uruchomienie znaczących środków publicznych przeznaczonych na rozwój nowych źródeł energii oraz poprawę efektywności energetycznej w sektorze ciepłowniczym. Fundusze te będą dostępne w ramach kluczowych programów Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Wśród zapowiedzianych programów warto wyróżnić:

• Kogeneracja powiatowa – program startuje w grudniu 2024 roku i potrwa do maja 2025 roku lub do wyczerpania środków. Obejmuje wsparcie dla instalacji kogeneracyjnych o mocy nie mniejszej niż 1 MW,
• Kogeneracja dla Ciepłownictwa Część 1 – dla instalacji kogeneracyjnych nie mniejszych niż 10 MW – realizacja programu przewidziana na grudzień 2024 – maj 2025 (lub do wyczerpania środków). Program dzieli się na dwie części:
• FENX.02.01 dla efektywnych energetycznie sieci – nabór wniosków rozpoczął się 31 października i potrwa do końca stycznia 2025 roku. Program dotyczy budowy lub modernizacji sieci, w tym węzłów ciepłowniczych, przyłączy i magazynów w systemach efektywnych energetycznie.
• FENX.02.01 dla nieefektywnych sieci energetycznych – start programu zaplanowano na 10 grudnia 2024 roku, zakończenie na koniec marca 2025 roku. Wspiera budowę lub modernizację sieci, w tym węzłów ciepłowniczych, przyłączy i magazynów które podnoszą efektywność energetyczną systemów.
• KPO B1.1.1 – Inwestycje w źródła ciepła w systemach ciepłowniczych – z budżetem wynoszącym 300 mln EUR. Pierwotnie planowany na III kwartał 2024 roku, aktualnie opóźniony.

Webinar – dowiedz się więcej!

Zachęcamy do udziału w bezpłatnym webinarze, podczas którego uczestnicy poznają szczegóły dostępnych programów wsparcia oraz praktyczne wskazówki dotyczące aplikowania o środki na projekty z zakresu transformacji energetycznej.

Termin: 16 grudnia 2024 r. o godz. 12:00

Prowadząca: Pani Iwona Poliwka – ekspertka z 14-letnim doświadczeniem w doradztwie finansowym dla inwestycji.

Rejestracja: www.metropolisdg.pl/webinar

W przypadku pojawienia się pytań już teraz zapraszamy do kontaktu mailowego: iwona.poliwka (at) metropolisdg.pl

Metropolis – materiał sponsorowany