Czy można zamieszkać w turbinie wiatrowej? Szwedzi mówią: Tak

Szwedzki koncern energetyczny we współpracy z międzynarodowym studiem projektowym zbadał, w jaki sposób można wykorzystać wycofane z eksploatacji turbiny wiatrowe. Efekty niekonwencjonalnego pomysłu zaprezentowali na Dutch Design Week 2024 w Eindhoven.

Turbiny wiatrowe to ogromne konstrukcje, których żywotność wynosi średnio 20-25 lat. Jednak Szwedzi udowodnili, że można je wykorzystać nawet po tym okresie. Koncern energetyczny Vattenfall i studio projektowe Superuse Studio zaadaptowały górną część turbiny wiatrowej – gondolę – na mały domek.

Inteligentny domek z odzysku

Na pokazowe mieszkanie wybrano gondolę turbiny Vestas V80 o mocy 2 MW, która pracowała na austriackiej farmie wiatrowej Gols na wysokości 100 m przez 20 lat. W tym czasie turbina wyprodukowała 73 GWh energii elektrycznej – ilość równoznaczną z zapotrzebowaniem ponad 29 tys. gospodarstw domowych przez rok. Gondolę z farmy wiatrowej wycofanej z eksploatacji na potrzeby tego projektu udostępniła holenderska firma Business in Wind.

REKLAMA

Teraz gondola elektrowni wiatrowej stanęła na ziemi, a projekt udowodnił, że nieprzydatne materiały można ponownie wykorzystać w innowacyjny sposób.

Choć z zewnątrz widać, że domek był kiedyś częścią turbiny wiatrowej, to w środku wszystko przygotowano tak, by mieszkało się komfortowo. Gondola ma 4 m szerokości, 10 m długości i 3 m wysokości, a na tej powierzchni zmieściła się kuchnia, łazienka i przestrzeń mieszkalna. Domek wyposażono w meble z drugiej ręki i wyprodukowane w sposób zrównoważony. Jest nawet stół wykonany z materiału z recyklingu, który pochodzi ze starej łopaty turbiny wiatrowej.

Na wyposażeniu domu znalazły się takie urządzenia jak pompa ciepła, solarny podgrzewacz wody oraz cztery panele słoneczne o mocy 1800 W, wystarczające do zasilenia kompaktowego obiektu. Każdy panel działa niezależnie i ma własny mikroinwerter do prądu przemiennego 230 V. Instalację elektryczną wykonała Feenstra, spółka zależna Vattenfall.

Drugie życie turbiny wiatrowej

W nadchodzących dekadach dziesiątki tysięcy turbin wiatrowych zostanie rozebranych – najczęściej zastąpią je nowe. Większość części turbiny wiatrowej – fundament, wieża, części przekładni i generator – jest wykonana z metalu lub betonu, więc łatwo je poddać recyklingowi. Stal można przetopić i ponownie wykorzystać, jednak ten proces wymaga energii i powoduje emisje. Lepiej byłoby ponownie wykorzystać te materiały przy jak najmniejszej obróbce.

W zeszłym roku Vattenfall zaprosił cztery firmy projektowe do przeanalizowania, jak można dać drugie życie turbinom wiatrowym, które osiągnęły koniec swojego okresu użytkowania.

– Szukamy innowacyjnych sposobów, jak można ponownie wykorzystać materiały z używanych turbin w możliwie najpełniejszy sposób. Chcemy stworzyć z nich coś nowego z jak najmniejszą liczbą modyfikacji. To oszczędza surowce i zużycie energii oraz sprawia, że materiały te będą przydatne jeszcze przez wiele lat po zakończeniu pierwszego okresu użytkowania – powiedział  Thomas Hjort, dyrektor ds. innowacji w Vattenfall.

REKLAMA

Dom całoroczny lub na lato

Za projekt domu odpowiedzialna jest szwedzka firma Superuse, a wykonały go firmy Blade-Made i Woodwave. Superuse miało najtrudniejsze zadanie – zaprojektowanie domu zgodnego z przepisami budowlanymi w najmniejszej możliwej gondoli. Gondola z turbiny V80 2MW jest bowiem pierwszym  modelem oferującym powierzchnię wystarczającą na stworzenie mieszkania. Gondole z późniejszych turbin często oferują znacznie więcej miejsca. Mimo ograniczonych rozmiarów domek jest zgodny z przepisami budowlanymi. Według autorów pomysłu stworzone przez nich mieszkanie nadaje się do zamieszkania na stałe lub do użytku wakacyjnego.

Jos de Krieger, partner Superuse i Blade-Made, wylicza, że na całym świecie jest co najmniej 10 tys. gondoli tej generacji. Większość z nich nadal jest w eksploatacji.

Daje to perspektywę i stanowi wyzwanie dla właścicieli i osób dokonujących wycofania z eksploatacji. Jeśli możliwa jest tak złożona struktura jak dom, to wiele prostszych rozwiązań jest również wykonalnych i skalowalnych – zauważa Jos de Krieger.

Vattenfall na Dutch Design Week 2024

Nowatorski sposób recyclingu turbiny wiatrowej Vallenfall zaprezentował na Dutch Design Week 2024 w Eindhoven. Oprócz domku pokazano jeszcze trzy koncepcje opracowane przez studia projektowe – pływające wyspy z używanych łopatek turbin, dzieła sztuki stworzone na podstawie danych dostarczanych przez turbiny w trakcie ich okresu produktywnego oraz wizję przyszłości ponownego wykorzystywania części turbin.

Drugie życie łopat