Rekordowy wzrost zatrudnienia w globalnej branży OZE

Jak podają w swoim corocznym raporcie Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej (International Renewable Energy Agency, IRENA) i Międzynarodowa Organizacja Pracy (International Labour Organization, ILO), energetyka odnawialna w 2023 r. odnotowała rekordowy wzrost zatrudnienia, osiągając na całym świecie poziom 16,2 mln miejsc pracy. To wzrost o 18 proc. (2,5 mln) w porównaniu do 2022 r., w którym odnotowano 13,7 mln pracujących w branży. Organizacja wskazuje, że jest to wynikiem dynamicznego rozwoju mocy wytwórczych oraz wzrostu produkcji urządzeń dla OZE, szczególnie w sektorach energetyki słonecznej i wiatrowej.

W globalnym zatrudnieniu w sektorze energetyki odnawialnej zdecydowanie dominują Chiny, odpowiadając za niemal połowę (46 proc.) wszystkich miejsc pracy – 7,4 mln. Kolejne miejsca zajmują Unia Europejska (1,8 mln), Brazylia (1,56 mln), Stany Zjednoczone (1 mln) i Indie (1 mln).

REKLAMA

Najwięcej pracy w fotowoltaice

Jak wynika z danych, zdecydowanie najwięcej miejsc pracy w sektorze OZE tworzy branża fotowoltaiczna. W tym dziale liczba etatów w zeszłym roku wzrosła z 4,9 mln do 7,11 mln, z czego większość – 4,6 mln – przypada na Chiny. Jak wskazuje IRENA, aż 1,8 mln z 2,5 mln pracowników, którzy zostali zatrudnieni na światowym rynku OZE, stanowią osoby pracujące w chińskiej branży fotowoltaicznej.

Pozostałe sektory OZE w 2023 r. zanotowały mniejszy wzrost zatrudnienia niż fotowoltaika – na poziomie mniej niż 1 mln różnicy. Drugi pod względem zatrudnienia jest sektor bioenergetyki (obejmujący biomasę i biopaliwa). W ubiegłym roku zatrudniał 3,88 mln osób (wzrost o 300 tys. względem roku 2022). Na szczycie rankingu w sektorze biopaliw znalazła się Brazylia, odpowiadająca za 1/3 z 2,8 mln miejsc pracy na świecie w tym sektorze. Na drugim miejscu – z 1/4 globalnych miejsc pracy w sektorze biopaliw – znalazła się Indonezja.

Pod względem globalnego zatrudnienia trzecie miejsce zajmuje sektor energetyki wodnej, w którym jednak odnotowano spadek miejsc pracy – z 2,49 mln w 2022 r. do 2,32 mln w 2023 r. Największymi pracodawcami w tej branży były Chiny, Indie, Brazylia, Wietnam i Pakistan.

Kolejne pozycje w rankingu liczby miejsc pracy zajęły energetyka wiatrowa, termalna energetyka słoneczna oraz pozostałe źródła odnawialne. W sektorze wiatrowym dominują Chiny i Europa, liderzy w produkcji i instalacjach turbin. Regiony te zapewniały odpowiednio 52 proc. i 21 proc. globalnej liczby 1,5 mln miejsc pracy.

REKLAMA

Konieczny równy rozwój

Raport IRENA podkreśla nierówności w globalnym rozmieszczeniu miejsc pracy w branży energetyki odnawialnej. Organizacja zauważa, że mimo ogromnego potencjału odnawialnych źródeł energii np. Afryka oferowała w 2023 r. zaledwie 324 tys. miejsc pracy w całym sektorze OZE. Wynikało to z otrzymania tylko niewielkiej części światowych inwestycji. W raporcie podkreślono, że  kluczową rolę w poprawie dostępu do energii i tworzeniu miejsc pracy mogą odegrać decentralizowane rozwiązania energetyczne, takie jak systemy niezależne od sieci.

Jednym z kluczowych wniosków raportu jest konieczność edukacji, szkoleń i rozwoju umiejętności, aby dostosować pracowników do nowych ról w sektorze energii odnawialnej. W raporcie zaznaczono także, że przemysł solarny musi popracować nad różnorodnością w strukturze zatrudnienia. W 2023 r. tylko 1/3 pracowników tej branży stanowiły kobiety. Zatem, aby zapewnić sprawiedliwą i zrównoważoną transformację, konieczne jest większe zaangażowanie w marginalizowanych regionach oraz wsparcie dla różnorodności zatrudnienia. Istotne jest, aby edukacja i szkolenia umożliwiały zatrudnianie młodzieży oraz członków grup mniejszościowych.

Gdzie w rankingu plasuje się Polska?

W dwóch branżach Polska znajduje się w pierwszej dziesiątce krajów, które zatrudniają najwięcej pracowników. Pierwsza z nich to fotowoltaika. Według raportu IRENA w 2023 r. w Polsce zatrudnionych w energetyce słonecznej było nieco ponad 100 tys. osób. Pokrywa się to z danymi przygotowanymi ostatnio przez SolarPower Europe, w którym wskazano, że w Polsce w w fotowoltaice jest 113 tys. pełnych etatów. Więcej o tym w artykule: Polska drugim rynkiem PV w Europie pod względem zatrudnienia.

Z taką liczbą zatrudnionych w 2023 r. Polska zajmuje drugie miejsce w europejskim sektorze fotowoltaicznym po Niemczech oraz – podobnie jak rok wcześniej – siódme miejsce na świecie. W globalnym rankingu wyżej od nas są: Chiny, Indie, USA, Brazylia, Niemcy i Japonia, a pierwszą dziesiątkę zamykają Wietnam, Włochy i Australia. W porównaniu do ubiegłego roku z najlepszej dziesiątki wypadła będąca na miejscu ósmym Hiszpania, a jej miejsce zajęły Włochy.

Kolejnym sektorem, w którym Polska jest w czołówce pod względem zatrudnienia, jest branża ciekłych biopaliw. Pozycja Polski poprawiła się o jedno miejsce względem 2022 r., kiedy to nasz kraj zamykał pierwszą dziesiątkę. W 2023 r. Polska zajęła dziewiąte miejsce w rankingu wielkości rynku pracy w tym sektorze, a pierwszą dziesiątkę zamykają Węgry. Trzy pierwsze pozycje, podobnie jak w ubiegłorocznym raporcie, zajmują Brazylia, Indonezja oraz Stany Zjednoczone.