Jakie ryzyko generują umowy PPA?

Na rynku energetycznym na popularności zyskują umowy sprzedaży i kupna energii elektrycznej (PPA). W Polsce zawarto ponad 80 takich kontraktów. Czy wiążą się one z jakimś ryzykiem dla stron umowy? 

Kontrakty typu Power Purchase Agreement (PPA) to długoterminowe umowy zapewniające dostawy zielonej energii w określonym czasie i po uzgodnionej cenie. W ramach E.ON Talks eksperci wskazywali, na co trzeba zwrócić uwagę podczas negocjacji takiej umowy i dla kogo będzie ona najbardziej atrakcyjna.

Przede wszystkim instrument PPA pozwala odbiorcom energii chronić się przed ryzykiem związanym z wahaniami cen energii, producentom natomiast – zwiększać stabilność swoich przychodów.

REKLAMA

Jakie umowy PPA są dostępne?

Jak wskazywali eksperci zaproszeni na E.ON Talks – Anna Karanik, senior menedżerka w pionie klienta biznesowego w E.ON Polska, Szymon Kowalski, wiceprezes RE-Source Poland Hub, oraz Michał Mikuła, dyrektor do spraw rynku energii w Saint-Gobain Polska – w zależności od potrzeb danej firmy i sposobu realizacji dostaw energii można zdecydować się na umowę PPA on site lub off site oraz fizyczną lub wirtualną. Kontrakty takie zawierane są pomiędzy producentem zielonej energii a jej odbiorcą.

W Polsce szczególnie popularne są kontrakty off site. W takiej sytuacji źródło energii i jej odbiorca nie znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie, ale producent dostarcza ją do konsumenta przez sieć energetyczną. To pozwala firmom korzystać z OZE bez konieczności inwestowania w infrastrukturę na własnym terenie.

Coraz więcej zwolenników zyskują jednak także kontrakty on site. Umożliwiają one zakup energii wytwarzanej bezpośrednio w miejscu jej zużycia. Taka umowa pomaga zoptymalizować koszty pozyskania energii i ograniczyć opłaty dystrybucyjne. Eksperci zaznaczają, że to rozwiązanie jest szczególnie atrakcyjne dla firm, które dążą do niezależności energetycznej i mają odpowiednią przestrzeń na własną instalację PV lub wiatrową.

Kontrakty PPA w Polsce

Dotychczas w Polsce zawarto ponad 80 ujawnionych kontraktów PPA (nie wszystkie są upubliczniane). Zdecydowana większość z nich podpisana została w ostatnich dwóch latach i obejmują one dostawy energii ze źródeł fotowoltaicznych i wiatrowych.

– Umowa PPA to jeden z najbardziej korzystnych kontraktów, ponieważ zawierany jest bez ingerencji państwa. Ma charakter stricte biznesowy, ustanowiony najczęściej pomiędzy podmiotami gospodarczymi, a w szczególności między korporacjami lub samorządami – podkreślił Szymon Kowalski, wiceprezes RE-Source Poland Hub.

Kontrakty PPA są przeznaczone głównie dla przedsiębiorstw o dużym zużyciu energii – dużych zakładów produkcyjnych, centrów danych, firmy z sektora przemysłu ciężkiego. Coraz częściej jednak zainteresowanie takimi umowami wykazują też małe i średnie przedsiębiorstwa (Szymon Kowalski mówił o tym również w rozmowie z Gramwzielone.pl: Mniejsi odbiorcy energii czekają na nowe standardy umów PPA). Według ekspertów docelowo z takiej formy będą mogły skorzystać także gospodarstwa domowe – podobnie jak jest obecnie w krajach bałtyckich.

REKLAMA

Kontrakty PPA mogą znacząco pomóc przedsiębiorstwom w dekarbonizacji ich działalności. To zaś ma się przyczynić do zachowania konkurencyjności.

– Grupa Saint-Gobain już wiele lat temu zadeklarowała, że do 2050 r. osiągnie neutralność klimatyczną. Chcąc sprostać temu zadaniu, przygotowaliśmy odpowiednie wytyczne dotyczące redukcji emisji CO2 w naszej firmie. Działania podzieliliśmy na kilka zakresów, z których pierwszy obejmuje redukcję emisji bezpośrednich, a drugi – emisje pośrednie. Kontrakty PPA bezwzględnie wpisują się w znaczącą redukcję emisji CO2 w zakresie drugim. Dlatego zdecydowaliśmy się na takie rozwiązanie – wyjaśniał Michał Mikuła, dyrektor do spraw rynku energii w Saint-Gobain Polska.

Ryzyko umów PPA

Eksperci podkreślali, że zawarcie kontraktu PPA to złożony proces, który wciąż na polskim rynku jest rozwiązaniem nowym. Dlatego trzeba szczególną uwagę zwrócić na wyznaczanie celów takiej umowy i negocjacje jej warunków.

– Jeśli chcemy wejść w taką współpracę, to zainteresowane strony muszą wykazać się wyrozumiałością. Na pewno po stronie odbiorcy wymagana jest wiedza. Jeżeli nie mamy specjalistów w firmie, którzy mogą taki projekt poprowadzić, warto skorzystać z pomocy zewnętrznych konsultantów. Eksperci mogą na przykład pomóc nam zarówno w procesie negocjacji, jak i w wyborze optymalnego modelu umowy – zaznaczył Michał Mikuła.

Zobowiązania długoterminowe mogą okazać się ryzykowne zwłaszcza w przypadku nagłych zmian na rynku energetycznym. Ponadto strony umowy PPA muszą się przygotować na ryzyko związane ze szczególnym charakterem produkcji prądu z OZE. Według ekspertów jednak odpowiednie przygotowanie i wsparcie specjalistów pomogą zminimalizować zagrożenia i wykorzystać pełen potencjał PPA.

Rynek odbiorcy

Rozmówcy E.ON Talks wskazali jednocześnie, że ze względu na zmiany w polskim miksie energetycznym sektor kontraktów PPA zmienia się z rynku wytwórcy na rynek odbiorcy. Rosnące zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii i dążenie przedsiębiorstw do zeroemisyjności podnosi popyt na kontrakty PPA. To zaś może się przyczynić do dynamicznego rozwoju tego segmentu rynku.

Niedawno w Polsce podpisana została jedna z pierwszych wielostronnych umów PPA. Angażuje ona firmy Leroy Merlin Polska, Better Energy oraz Enefit – spółkę należącą do estońskiej państwowej grupy energetycznej Eesti Energia. Wcześniej Better Energy informował o zawarciu podobnej umowy z Enefitem oraz producentem słodyczy Toms Group.

Według autorów raportu opublikowanego w pierwszym kwartale br. nowy podsektor umów PPA mogą stworzyć jednostki samorządu terytorialnego. O tym, na jakich zasadach samorządy mogą kupować energię od producentów i czy widać ich zainteresowanie tym rozwiązaniem, pisaliśmy w artykule: Samorządy mogą skorzystać na umowach PPA. Czy są tym zainteresowane?.