Wyłączenia źródeł OZE a obowiązek aukcyjny – informacja URE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) przypomina, w jaki sposób wytwórca energii elektrycznej z OZE ma zaliczyć przymusowo zredukowaną energię do realizacji zobowiązań aukcyjnych. Wyjaśnienie pojawiło się w związku z bardzo częstym w ostatnim czasie nierynkowym redysponowaniem jednostek wytwórczych.

Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) jako operator systemu przesyłowego w Polsce mogą w celu stabilizowania krajowego systemu elektroenergetycznego (KSE) korzystać z tzw. nierynkowego redysponowania. Po narzędzie to operator sięga w sytuacji braku równowagi między popytem i podażą energii. W przypadku instalacji fotowoltaicznych pierwszy raz PSE zarządziło nierynkowe redysponowanie 23 kwietnia 2023 r. (wcześniej wyłączenia na polecenie PSE obejmowały tylko farmy wiatrowe).

Wyłączenia źródeł PV powtórzyły się jeszcze trzykrotnie w 2023 r. (30 kwietnia, 2 lipca, 8 października). W tym roku natomiast do pierwszego przymusowego wyłączenia instalacji PV doszło 3 marca – i od tego czasu sytuacja taka występuje regularnie.

REKLAMA

Prawie pół miesiąca z redukcją generacji z PV

W 2024 r. w okresie Świąt Wielkanocnych redukcję generacji ze źródeł PV polecono trzy dni z rzędu. Kilka dni później – 7 kwietnia – odnotowano kolejne, rekordowe wówczas wyłączenia elektrowni fotowoltaicznych. Od tego czasu PSE systematycznie zarządzało ograniczenie pracy instalacji PV. W kwietniu doszło do tego jeszcze w dniach: 11, 13, 14, 27, 28, 29, 30.

W maju nierynkowe redysponowanie łącznie polecono w czasie aż 14 dni: 1, 2, 3, 4, 5, 9, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 26 (w niektóre z podanych dni kwietnia i maja jednocześnie wyłączano także instalacje wiatrowe).

W czerwcu natomiast pierwsza redukcja pracy elektrowni fotowoltaicznych miała miejsce w ostatni weekend (8 i 9 czerwca). Ze względu na nadpodaż generacji w KSE w sobotę 8 czerwca wprowadzono nierynkową redukcję generacji źródeł PV w wysokości:

• 503 MW w godz. 12.01-13.00,
• 485 MW w godz. 13.01-14.00,
• 439 MW w godz. 14.01-15.00,
• 366 MW w godz. 15.01 -16.00.

Znacznie większy wolumen energii poddano redukcji w niedzielę 9 czerwca. Wyniósł on:

• 2226 MW w godz. 10.01-11.00,
• 3512 MW w godz. 11.01-12.00,
• 3719 MW w godz. 12.01-13.00,
• 3486 MW w godz. 13.01-14.00,
• 3088 MW w godz. 14.01-15.00,
• 2427 MW w godz. 15.01-16.00,
• 1499 MW w godz. 16.01-17.00.

Prawo wytwórców – uczestników aukcyjnego systemu wsparcia

W związku z rosnącą liczbą wydawanych przez PSE poleceń wyłączenia instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych lub zmniejszenia mocy wytwarzanej przez te jednostki wytwórcze Prezes URE postanowił przypomnieć uczestnikom aukcyjnego systemu wsparcia, że mogą oni zaliczyć zredukowaną energię do realizacji zobowiązania aukcyjnego.

REKLAMA

Urząd podkreśla, że wytwórca, który wygrał aukcję, ma obowiązek sprzedaży energii wytworzonej w ramach systemu aukcyjnego w ilości określonej w swojej ofercie w okresie każdych pełnych trzech lat kalendarzowych, w których przysługiwało wsparcie z aukcji, i po zakończeniu okresu wsparcia (według art. 83 ust. 2 ustawy o OZE). Na przedsiębiorców, którzy w takich okresach rozliczeniowych sprzedali energię w ramach systemu aukcyjnego poniżej 85 proc. ilości energii określonej w ofercie, nałożona zostanie kara finansowa (do 15 proc. przychodu – art. 170 ustawy o OZE).

Jak wskazuje URE: „Na potrzeby rozliczenia ustawowego obowiązku sprzedaży przyjmuje się, że całkowita ilość energii elektrycznej niewytworzonej w okresach objętych ww. poleceniami nie jest wyższa od ilości energii elektrycznej, którą właściwy operator systemu elektroenergetycznego wyznaczył jako zredukowaną. O przyporządkowaniu części lub całości danego wolumenu energii decyduje wytwórca, przekazując operatorowi systemu elektroenergetycznego, do którego sieci jest przyłączony, informację, czy i jaka część zredukowanej energii powinna zostać rozliczona w aukcyjnym systemie wsparcia”.

Wspomnianą informację wytwórca energii powinien przekazać do URE w terminie 14 dni od daty wydania polecenia redukcji. Jeżeli nie dotrzyma tego terminu, zredukowana energia nie zostanie zaliczona do realizacji zobowiązania wynikającego z systemu wsparcia.

Rekompensaty dla wytwórców energii

Zarządzana przez PSE redukcja pracy elektrowni PV wynika z dużego wzrostu mocy fotowoltaiki w KSE. Właściciele instalacji, których obejmują ograniczenia, mogą wystąpić o rekompensaty. Ich wysokość ma odpowiadać utraconym przychodom ze sprzedaży energii, co wynika z unijnego rozporządzenia 2019/943 (art. 13 ust. 7).

Więcej na temat rekompensat w artykule: Pierwsze ograniczenie pracy instalacji fotowoltaicznych w 2024 już za nami.