Wsparcie finansowe dla energetycznych zmian w polskiej gospodarce
W lutym tego roku na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się inauguracja nowego rozdania środków europejskich na lata 2021-2027. Jak wówczas przekonywano: „Nowe środki dla Polski są już aktywne. Już wpływają do Polski pierwsze zaliczki. Wpłynęło już około 5 miliardów złotych, z tego 3 miliardy na różne programy centralne i około 2 miliardów na programy regionalne. Powiedzmy sobie to wprost: środki unijne cały czas, szerokim strumieniem, płyną do Polski”.
Czy faktycznie płyną? Przedsiębiorcy nadal czekają.
Czy tylko środki unijne stanowią źródło publicznego wsparcia dla przedsiębiorców i energetyki? Otóż na szczęście: nie!
Środki pochodzące z Unii Europejskiej w ramach Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego czy Funduszu Sprawiedliwej Transformacji to tylko jedno z potencjalnych źródeł wsparcia publicznego dla projektów mających na celu szeroko rozumianą transformację energetyczną polskiej gospodarki.
Przedsiębiorcy i energetyka mogą szukać dofinansowania także w ramach środków krajowych oraz środków pochodzących z Funduszu Modernizacyjnego czy KPO.
Środki unijnej perspektywy 2021-2027
Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) stanowi kontynuację dwóch wcześniejszych programów Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 oraz 2014-2020. Inwestycje w infrastrukturę energetyczną mają przynieść poprawę jakości i bezpieczeństwa funkcjonowania sieci elektroenergetycznych oraz rozwój inteligentnych sieci gazowych i wzrost ich znaczenia w nowoczesnym, zielonym systemie energetycznym. Inwestycje w sektorze środowiska mają przyczynić się do większej odporności na zmiany klimatu oraz ochronę dziedzictwa przyrodniczego.
Oferowane formy wsparcia to dotacje, pożyczki i formy mieszane. Budżet programu to ponad 25 mld euro.
FEnIKS to nie jedyne źródło: mówić można także o 16 regionalnych programach oraz o FENG (Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027), w ramach którego przedsiębiorcy z sektora MŚP mogli wnioskować o kredyt ekologiczny i taki nabór zaplanowany jest znowu, na kwiecień 2024 r.
Podstawą do przyjmowania i rozpatrywania wniosków o dofinansowanie ze środków krajowych w Narodowym Funduszu są programy priorytetowe, które określają m.in. formy i warunki dofinansowania oraz szczegółowe kryteria wyboru przedsięwzięć. Listę priorytetowych programów NFOŚiGW zatwierdza corocznie Rada Nadzorcza NFOŚiGW. Oferta jest bogata i taka też jest planowana na kolejne lata.
Fundusz Modernizacyjny to nowy instrument finansowania modernizacji systemu energetycznego i poprawy efektywności energetycznej. W latach 2021-2030 i zasilany będzie środkami ze sprzedaży 2 proc. ogólnej puli uprawnień do emisji CO2 w ramach unijnego systemu handlu emisjami, tzw. EU-ETS. Środki FM zostaną rozdysponowane na 10 krajów członkowskich – dla Polski 43,41 proc. dostępnej puli środków.
O KPO powiedziano już chyba wszystko – to 158,5 mld złotych, w tym 106,9 mld złotych w postaci dotacji i 51,6 mld złotych w formie preferencyjnych pożyczek. Znaczna część budżetu przeznaczona zostanie na cele klimatyczne (42,7 proc).
Do KPO Polska w sierpniu zgłosiła wniosek o wprowadzenie zmian, gdyż w odpowiedzi na trudności i zakłócenia na światowym rynku energii spowodowane inwazją Rosji na Ukrainę Komisja Europejska postanowiła wdrożyć plan REPowerEU.
Ten zainicjowany w maju 2022 r. plan ma pomóc Unii:
- oszczędzać energię,
- produkować ekologiczną energię,
- dywersyfikować dostawy energii.
Komisja Europejska planuje w najbliższych tygodniach zatwierdzić polski zmodyfikowany plan KPO o RePowerEU. Tym samym Polska otrzyma zaliczkę w wysokości około 550 mln euro z puli RePowerEU przeznaczony na transformację energetyczną.
Co jest dostępne już dziś?
W ramach wszystkich powyższych źródeł na uwagę zasługują trwające nabory:
- Gospodarka wodno-ściekowa w zakładach przemysłowych do 30.09.2024
- Racjonalna gospodarka odpadami, Cześć 2) Instalacje gospodarowania odpadami do 30.12.2024
- Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny do 30.06.2024
- Energia Plus do 13.12.2024
- Wodoryzacja gospodarki, Część 1) Inwestycje w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru, a) Budowa mocy wytwórczych niskoemisyjnego/ odnawialnego wodoru – do 28.02.2024
- Kogeneracja dla ciepłownictwa do 15.12.2023
- Kogeneracja dla ciepłownictwa, Część 2) Budowa lub/i przebudowa jednostek wytwórczych o łącznej mocy zainstalowanej nie mniejszej niż 1 MW do 29.12.2023
- Kogeneracja powiatowa do 20.12.2023
- Przemysł energochłonny – poprawa efektywności energetycznej do 20.12.2024
- Przemysł energochłonny – OZE do 20.12.2024
- Digitalizacja sieci ciepłowniczych do 12.01.2024
- Energia dla wsi do 15.12.2023
To tylko niektóre nabory, w ramach których aktualnie przyjmowane są wnioski, ale przed nami kolejne na:
- gospodarkę obiegu zamkniętego (GOZ),
- odnawialne źródła energii (FEnIKS 2.2 – już w styczniu 2024),
- efektywność energetyczną (FEnIKS 1.1 – już w styczniu 2024),
- wodoryzację gospodarki,
- magazyny energii,
- OZE dla ciepłownictwa,
- kogenerację dla energetyki i przemysłu.
Co dalej? Jak znaleźć program, zweryfikować termin naboru i przygotować się do wnioskowania?
Poszukiwanie źródła wsparcia dla planowanego przedsięwzięcia ułatwia fakt, że w przypadku inwestycji związanych z efektywnością energetyczną, wymianą źródeł ciepła, budową nowych źródeł energii, szeroko rozumianą dekarbonizacją energetyki i przemysłu itp. instytucją, która zajmuje się prowadzeniem naborów i rozdysponowywaniem środków jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.
Oczywiście, jeśli przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do programów zarządzanych i wdrażanych przez NFOŚiGW należy zweryfikować możliwości w regionie, ale punktem wyjścia zawsze jest Narodowy Fundusz.
I tej weryfikacji nie trzeba robić samemu – w Metropolis od tego zaczynamy naszą współpracę z potencjalnym klientem – od znalezienia optymalnego źródła dla finansowania Jego planów.
Dlatego już dzisiaj, zanim do bogatego katalogu już dostępnych środków dołączą unijne programy, zachęcamy do udziału w bezpłatnym webinarium o bogatej ofercie dostępnych środków. Podpowiemy także, jak przygotować się do wnioskowania o dofinansowanie – jakie dokumenty będą wymagane, co nastręcza najwięcej problemów wnioskodawcom i jak sprawić, by pierwsze spotkanie z procesem aplikacji o dofinansowanie nie było traumatycznym przeżyciem.
Wydarzenie 20 grudnia 2023 r. o godzinie 13:00 poprowadzi Magdalena Tuszyńska, od 17 lat doradca ds. finansowania inwestycji w Metropolis.
Zapraszamy do rejestracji >>>>
Nie ma co zwlekać. Przygotowanie się do wnioskowania o dofinansowanie to często kilka miesięcy zbierania informacji i dokumentów. Warto zacząć już dzisiaj.
Metropolis – materiał sponsorowany