Rząd przeznaczy 52 mld zł do 2025 roku na rozwój sieci energetycznych
W ostatnich latach znacząco zwiększyła się w Polsce liczba odmownych decyzji w sprawie przyłączenia nowych instalacji do sieci elektroenergetycznej. Dla rozwoju sektora OZE kluczowy więc będzie rozwój sieci dystrybucyjnych i przesyłowych, co podkreślał Ireneusz Zyska podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Gospodarki Zeroemisyjnej i Europejskiego Zielonego Ładu.
Ostatnio fundacja ClientEarth alarmowała w swoim raporcie, że projekty, którym odmówiono przyłączenia do sieci w ostatnich latach – głównie inwestycje w OZE – mogłyby stanowić obecnie nawet połowę mocy zainstalowanej w całej polskiej energetyce. Pomiędzy 2015 a 2021 rokiem krajowi operatorzy sieci wydali w sumie ponad 6 tys. odmów przyłączenia, z czego większość dotyczyła instalacji OZE – łączna ich moc wynosi około 30 GW.
Jak komentował Wojciech Modzelewski, prawnik ClientEarth i autor raportu: – Gdyby do sieci skutecznie przyłączono większość instalacji OZE, którym w latach 2015–2020 odmówiono przyłączenia, oraz nie obowiązywałaby tzw. zasada 10h blokująca rozwój lądowych farm wiatrowych, to Polska najpewniej osiągnęłaby unijny cel udziału OZE w miksie energetycznym na 2020 rok. GUS nie musiałby wówczas dokonywać „korekty” wyliczeń przez kreatywne uwzględnienie spalania biomasy.
Według raportu ClientEarth sytuacja w zakresie możliwości uzyskania warunków przyłączenia stale się pogarsza. W 2021 roku nastąpił gwałtowny wzrost liczby odmów względem roku 2020 – aż o 70 proc. W samym tylko 2021 odmowy objęły instalacje o mocy około 15 GW.
W planie miliardy na rozwój sieci
Główną przyczyną odmownych decyzji operatorów w sprawie przyłączeń ma być brak wolnych mocy przyłączeniowych sieci. Do potrzeby ich rozwoju nawiązywał Ireneusz Zyska, pełnomocnik rządu ds. OZE, podczas zeszłotygodniowego posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Gospodarki Zeroemisyjnej i Europejskiego Zielonego Ładu.
– Kluczowy będzie rozwój sieci dystrybucyjnych i przesyłowych do roku 2025. Według planu rozwoju sieci, zatwierdzonego przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, mają być wydane 52 mld zł przez wszystkich uczestników rynku, którzy zajmują się budową, remontami i przyłączeniami dla sieci energetycznej, zarówno przesyłowej, jak i dystrybucyjnej – mówił Ireneusz Zyska.
– W kolejnych latach chcemy zwiększyć te nakłady, ale to jest kwestia poszukiwania źródeł – na pewno we wszystkich funduszach europejskich, które są projektowane, tj. Funduszu Modernizacyjnym, Funduszu Transformacji Energetyki, Funduszu FEnIKS czy też w samym KPO. Mam nadzieję, że to wszystko dojdzie do skutku, ale w całej perspektywie budżetowej do 2027 roku ogromne środki chcemy na ten cel przeznaczyć. One są już zapisane na rozwój i rozbudowę sieci przesyłowych i dystrybucyjnych – deklarował pełnomocnik rządu ds. OZE.
Priorytet: odblokować moce
Według ClientEarth modernizacja sieci powinna być priorytetem rządu, szczególnie że wkrótce pojawią się inwestycje w lądową energetykę wiatrową.
Fundacja sugeruje kilka sposobów na poprawę sytuacji. Wśród nich jest współdzielenie przesyłowej infrastruktury energetycznej (cable pooling) oraz wprowadzenie regulacji, które ułatwią budowę linii bezpośrednich łączących zielone elektrownie z odbiorcami energii. Według ekspertów ClientEarth konieczne jest także zwiększenie transparentności informacji o sieci i dostępnych mocach przyłączeniowych oraz zwiększenie częstotliwości aktualizacji danych. Fundacja proponuje też pełne wydzielenie (unbundling) dystrybutorów z dużych, zintegrowanych pionowo grup kapitałowych w energetyce.
Jak zaznaczyli autorzy raportu, państwowe instytucje coraz bardziej interesują się stanem sieci – pod koniec czerwca zakończyły się prace zespołu powołanego w Urzędzie Regulacji Energetyki do poprawy funkcjonowania i rozwoju sieci dystrybucyjnych i przesyłowych w Polsce.
Barbara Blaczkowska
barbara.blaczkowska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
