W Sokołowie Podlaskim powstanie pionierska elektrociepłownia OZE
Połączenie technologii biogazu, pomp ciepła i magazynu energii ma sprawić, że udział OZE w energii produkowanej w nowej elektrociepłowni przekroczy 95 proc. Instalacja w Sokołowie Podlaskim będzie pracować zgodnie z modelem obiegu zamkniętego.
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wybrało elektrociepłownię w Sokołowie Podlaskim jako najlepszy projekt zgłoszony do programu „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym”. Realizuje go konsorcjum, którego liderem jest ECN SA.
Zaprojektowana elektrociepłownia ma ruszyć w przyszłym roku. Pozwoli ona na racjonalne dysponowanie energią elektryczną dzięki magazynowaniu produkowanego biogazu. Według założeń system ma dostarczać ciepło lokalnym mieszkańcom w cenie porównywalnej do cen energii wytwarzanej w tradycyjnych systemach wykorzystujących paliwa kopalne.
– Poprzez przedsięwzięcie „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym” udowadniamy, że można w polskich realiach wdrożyć system elektrociepłowniczy, który będzie dostarczał odbiorcom ciepło i energię elektryczną pozyskane co najmniej w 80 proc. ze źródeł odnawialnych. Już pierwsze wyniki prac badawczych, które otrzymaliśmy, pokazują, że udział OZE może wynosić blisko 100 proc. – wyjaśnia Remigiusz Kopoczek, p.o. dyrektor NCBR.
Ciepło systemowe dla mieszkańców
Prototypowa elektrociepłownia zasilana OZE powstanie w Sokołowie Podlaskim w ramach projektu „Bezpieczna i Czysta Energia dla Sokołowa”. Zakłada on budowę inteligentnego systemu elektrociepłowniczego, bazującego na modelu gospodarki obiegu zamkniętego.
W pierwszej fazie eksploatacji elektrociepłownia ma zaspokoić zapotrzebowanie na 40 proc. ciepła systemowego (ogrzewanie mieszkań i innych powierzchni użytkowych w mieście i dostarczanie ciepłej wody użytkowej), a docelowo – na całość tego systemu w Sokołowie Podlaskim, który liczy 20 tys. mieszkańców, z czego połowa to odbiorcy ciepła systemowego.
Jak mówi Remigiusz Kopoczek: – Liczymy na to, że wyłoniona koncepcja przyczyni się do podniesienia bezpieczeństwa energetycznego lokalnej społeczności, ograniczy wpływ nienotowanych od lat podwyżek cen nośników energii na koszty usług komunalnych, wzmocni komfort życia mieszkańców i przysłuży się środowisku.
Przedstawiciel NCBR przedstawia również szerszą perspektywę wykorzystania projektu:
– Widzimy także szansę na to, że projektowana elektrociepłownia stworzy praktyczną, realną alternatywę dla małej i średniej wielkości systemów ciepłowniczych (do 50 MW) eksploatowanych w setkach polskich miast i przedsiębiorstw. Nie zdziwiłbym się, gdyby z uwagi na innowacyjność technologiczną zastosowanych rozwiązań projekt zyskał zainteresowanie także za granicą.
Obieg zamknięty
Sokołowska elektrociepłownia ma być zasilana energią wytworzoną w układzie silników kogeneracyjnych (CHP), pomp ciepła i kotła biogazowego, gdzie paliwem będzie biometan pochodzenia rolniczego, a w przyszłości również biometan wytwarzany z odpadów przemysłowych i komunalnych.
Miejska sieć ciepłownicza będzie dostarczać ciepło o parametrach na poziomie 80/60 st. Celsjusza, natomiast w przyszłości parametry można będzie obniżyć do poziomu 70/50 st. Celsjusza, co przyczyni się do zmniejszenia strat w sieci ciepłowniczej.
Układ kogeneracyjny zasilany biometanem będzie wytwarzał energię elektryczną i ciepło ze zmagazynowanej zielonej energii. Harmonogram jego pracy zależeć ma od bieżących potrzeb elektrociepłowni, ale też od rynkowego zapotrzebowania na energię elektryczną (bieżącej ceny sprzedaży/zakupu). Zarządzanie pracą modułu kogeneracyjnego będzie możliwe dzięki magazynowaniu wytwarzanego biogazu i inteligentnemu sterowaniu pracą pomp ciepła typu powietrze/woda.
Opracowany system ma być przygotowany do zasilania wodorem i do wytwarzania sprężonego biometanu (bioCNG), którym będzie można zasilać miejskie autobusy i maszyny rolnicze. Docelowo lokalny system energetyczny ma integrować infrastrukturę elektryczną o łącznej mocy około 10 MW, w tym: elektrownie wiatrowe, farmy fotowoltaiczne i zasilane biometanem kogeneratory.
Powiatowe smart city
Projekt elektrociepłowni dla Sokołowa Podlaskiego zaczął się od współpracy grupy partnerów pod przewodnictwem samorządu miejskiego, który w 2017 roku powołał Lokalny Klaster Energii „Bezpieczna i Czysta Energia dla Sokołowa”. Jego działalność doprowadziła do powstania konsorcjum, którego liderem jest ECN SA – integrator inteligentnych systemów energetycznych. Do konsorcjum należą również: Energotechnika sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Usług Inżynieryjno-Komunalnych Sp. z o.o. w Sokołowie Podlaskim, Biogas East sp. z o.o., Instytut Certyfikacji Emisji Budynków sp. z o.o.
– Chcemy nie tylko rozwiązywać lokalne problemy oraz wspierać przedsiębiorców i samorządy powiatu sokołowskiego w zaplanowaniu i przeprowadzeniu sprawiedliwej transformacji energetycznej, ale także tworzyć rozwiązania referencyjne inteligentnych systemów energetycznych dla miast średniej wielkości – mówi Maciej Wąż, prezes zarządu ECN SA.
– Uważamy, że idea „smart city” nie jest zarezerwowana wyłącznie dla dużych miast, a wspierająca strategię rozwoju energetyki koncepcja 3D (digitalizacja, dekarbonizacja, decentralizacja) powinna być realizowana przede wszystkim w miastach powiatowych małej i średniej wielkości – dodaje.
W ocenie NCBR projekt elektrociepłowni dla Sokołowa Podlaskiego wyróżnia się integracją – bazującą na sztucznej inteligencji – wielu geograficznie rozproszonych elementów technologii OZE. Ciekawym rozwiązaniem jest zwłaszcza budowa pełnej ścieżki technologii biometanowej, obejmującej wytwarzanie biogazu, jego magazynowanie, uszlachetnianie oraz transport z terenów rolniczych do miasta, w którym jest wykorzystywany do produkcji ciepła i energii elektrycznej (a w przyszłości być może także do produkcji chłodu i paliwa dla ekologicznego transportu publicznego).
Konsorcjanci zamierzają również wspierać lokalne władze samorządowe w powiecie Sokołów Podlaski w uruchomieniu centrum edukacyjnego, które ma szkolić „elektrociepłowników przyszłości” i stać się narzędziem transferu opracowanej koncepcji do innych lokalizacji.
– Uważamy, że nasza inicjatywa może stać się swoistym „open source” dla powiatowego ciepłownictwa, w którym kolejni partnerzy z jednej strony czerpią z istniejących już zasobów, rozwiązań i koncepcji, a z drugiej strony wnoszą nowe idee i rozwiązania, tworząc coraz większą wartość przedsięwzięcia – podkreśla prezes ECN SA.
Barbara Blaczkowska
barbara.blaczkowska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
