Rząd daje miliony na poszukiwanie wód termalnych w Polsce
O 180 mln zł zwiększony został budżet programu Udostępnianie Wód Termalnych w Polsce. Trwający drugi nabór wniosków przedłużony jest do 30 września, a dostępne w nim środki wzrosły z 70 do 250 mln zł.
Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa przekazała informację o zwiększeniu środków na badania geotermalne w naszym kraju. Program Udostępnianie Wód Termalnych w Polsce prowadzony jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).
– Geotermia daje „czystą”, bezemisyjną energię, co ma szczególne znaczenie w naszych intensywnych staraniach o ochronę klimatu i poprawę jakości powietrza w kraju. Jest to zarazem źródło energii bardzo stabilne, niezależne od pór roku i warunków pogodowych, a do tego neutralne dla krajobrazu – podkreśla Anna Moskwa. – Dlatego chcemy jeszcze szerzej i efektywniej wspierać samorządy przy realizacji inwestycji geotermalnych.
Większe środki mają zachęcić do badania lokalnych zasobów wód termalnych, a docelowo przyczynić się do wzrostu wykorzystania tego zeroemisyjnego źródła ciepła i energii elektrycznej.
Więcej pieniędzy dla samorządów
Budżet w drugim naborze wniosków konkursowych do programu Udostępnianie Wód Termalnych w Polsce zwiększony został o 180 mln zł, wobec czego suma środków na dotacje w całym programie wzrosła z 300 do 480 mln zł. Środki te przeznaczone są dla samorządów lub ich związków i mają się przyczynić do rozpoznania podziemnych złóż gorącej wody.
Czas na składanie wniosków w konkursie, pierwotnie przewidziany do 30 czerwca br., przedłużony został do końca września br.
Badanie złóż wód termalnych jest drogim przedsięwzięciem. Wykonanie tylko rozpoznawczych wierceń to niekiedy koszt rzędu kilkunastu milionów zł.
– Pierwszy odwiert badawczy finansujemy w 100 proc. w formie dotacji, mając świadomość, że prace na nieudokumentowanym jeszcze złożu wód termalnych stanowią spore ryzyko finansowe dla samorządów – mówi wiceminister klimatu i środowiska, Główny Geolog Kraju, Piotr Dziadzio. – Poprzez pełne, bezzwrotne wsparcie ograniczamy to poczucie niepewności, co ma kluczowe znaczenie dla gmin w podejmowaniu decyzji o inwestycjach geotermalnych.
Potencjał geotermalny Polski
Według NFOŚiGW potencjał geotermalny Polski obejmuje niemal połowę obszaru kraju. Wody podziemne o podwyższonej temperaturze miałyby być wykorzystywane – jako odnawialne źródło energii – do ogrzewania mieszkań, domów, firm i budynków użyteczności publicznej.
Od początku 2022 roku Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG – PIB) wydał gminom 150 wstępnych opinii w zakresie występowania i możliwości zagospodarowania wód termalnych we wskazanych lokalizacjach, a 65 z nich uzyskało pozytywne rekomendacje.
– Zainteresowanych stale przybywa, co wynika z rozpoznania budowy geologicznej i potwierdzonych zasobów wód termalnych wykonanymi już otworami. Daje to podstawę twierdzenia, że gorącą wodę z wnętrza ziemi można w Polsce czerpać nie tylko na Podhalu, gdzie geotermia jest już dobrze rozwinięta, lecz także na rozległym pasie ciągnącym się od Pomorza Zachodniego aż po Góry Świętokrzyskie – wyjaśnia Piotr Dziadzio.
Ciepłownie geotermalne już powstają
Przykładem udanej inwestycji w geotermię jest Sieradz. Tamtejszy samorząd otrzymał z NFOŚiGW prawie 10,5 mln zł dotacji, która pozwoliła rozpoznać i udokumentować – od stycznia 2018 roku do stycznia 2019 roku – zasoby wód termalnych na terenie gminy. Wykonany została otwór badawczy Sieradz GT-1 o głębokości 1505 m. Według badań wydajność złoża wynosi 249 m3 na godzinę, a woda ma temperaturę 51,8 st. Celsjusza.
– Nasza spółka Łódzka Kolej Aglomeracyjna jest pierwszą spółką kolejową w kraju, która dziś w 30 proc. zasilana jest z zielonej energii, a docelowo będzie to 100 proc. Mamy również jedne z najbardziej znanych w całym kraju basenów geotermalnych w Uniejowie, z których korzystają mieszkańcy całej Polski. Teraz dzięki rządowemu programowi mieszkańcy Sieradza będą korzystać z geotermii, ogrzewając swoje mieszkania, dbając o ekologię i swoje zdrowie – opowiada Grzegorz Schreiber, marszałek Województwa Łódzkiego.
Sieradz planuje też budowę ciepłowni geotermalno-biomasowej wraz z otworem zatłaczającym Sieradz GT-2 i dodatkowo postawienie modułu kogeneracyjnego o mocy 0,9 MWe i 1,1 MWt, który dzięki energetycznemu wykorzystaniu biomasy w postaci zrębków będzie wspomagał pracę przyszłej ciepłowni wykorzystującej złoża wód termalnych. Oba te przedsięwzięcia będą dofinansowane z NFOŚiGW (prawie 68,7 mln zł na ciepłownię i ponad 4,1 mln zł na kogenerację) i pożyczek ze środków krajowych Narodowego Funduszu (odpowiednio 53,4 mln zł i prawie 3,9 mln zł).
W pierwszym naborze konkursu Udostępnianie Wód Termalnych w Polsce, realizowanym w 2020 roku, minister zaopiniował pozytywnie 15 wniosków o dofinansowanie. NFOŚiGW przyznał na nie dotacje w wysokości prawie 229,2 mln zł. Otrzymały je miasta (gminy): Dębno, Gąsawa, Głuszyca, Gniezno, Inowrocław, Jasienica, Łowicz, Oława, Otwock, Piastów, Smyków, Trzebnica, Wągrowiec, Wołomin i Żyrardów.
Łącznie w latach 1995–2022 samorządy otrzymały od NFOŚiGW dotacje na 46 projektów geotermalnych. Sumaryczna ich wartość wyniosła 583,5 mln zł.
Barbara Blaczkowska
barbara.blaczkowska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
