Opłata mocowa – jak nowe stawki w 2022 roku wpłyną na nasze rachunki?
Stawki opłaty mocowej na 2022 rok są już znane. W połączeniu z podwyżkami cen prądu, opłata mocowa może stanowić duży problem, szczególnie dla osób zagrożonych ubóstwem energetycznym. Czy stosunkowo nowa pozycja na rachunkach za prąd mocno uderzy w portfele odbiorców energii?
Po co nam opłata mocowa?
Zużycie energii elektrycznej różni się w zależności od dnia tygodnia i godziny. W związku z tym zapotrzebowanie na prąd jest bardzo różne. Na rynku energetycznym, aby opisać to zjawisko używa się określeń godziny szczytowe/ szczytowego poboru mocy i godziny pozaszczytowe. W godzinach pozaszczytowych zdarza się, że prądu jest za dużo. Jego rynkowa cena może być wtedy ujemna. Problem pojawia się, gdy w godzinach szczytowego poboru popyt na energię elektryczną wzrasta, a zakłady energetyczne nie są w stanie dostarczyć potrzebnych ilości.
Wprowadzenie ustawy o rynku mocy i nowa pozycja na rachunkach za prąd mają na celu utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego w Polsce. Środki pozyskane z tej opłaty będą przeznaczane na mechanizm wynagradzania wytwórców energii za gotowość wprowadzania energii elektrycznej do sieci.
Podwyżki cen energii elektrycznej i dodatki do rachunków za prąd
Opłata mocowa w połączeniu ze wzrostem cen prądu to duże obciążenie dla odbiorców końcowych. Rachunki za energię elektryczną składają się z 2 elementów: energii czynnej (liczonej w kWh) i dystrybucji (dostarczenia prądu do odbiorców) – oba czynniki wpływają na wysokość rachunków. Aktualnie koszty energii elektrycznej rosną bardzo dynamicznie (zarówno ceny zużywanej energii elektrycznej, jak i dystrybucji), a w związku z tym, że odnawialne źródła energii (OZE) rozwijają się w Polsce bardzo wolno, przewiduje się podwyżki również w najbliższych latach.
W dostosowaniu rachunków i sposobu rozliczeń za prąd pomóc może kilka rzeczy:
Zmiana sprzedawcy prądu – w przypadku gospodarstw domowych nie ma aktualnie możliwości znacznego obniżenia opłat. Odbiorcy indywidualni mogą natomiast wybrać umowę z dodatkami, dostosowaną do swoich potrzeb. Dodatki to między innymi bony na zakupy, pomoc fachowców, zielona energia i środki na opłacenie przyszłych faktur. Natomiast firmy mogą zaoszczędzić na prądzie bardzo dużo poprzez zmianę sprzedawcy. W zależności od rocznego zużycia energii oszczędności mogą się różnić.
Fotowoltaika – inwestycja w fotowoltaikę może być opłacalna, szczególnie przy skorzystaniu z dodatkowych dofinansowań, taki jak program Mój Prąd 3.0 (aktualnie planowana jest czwarta edycja), ulga termomodernizacyjna lub program Czyste Powietrze.
Urząd Regulacji Energetyki określa stawki opłaty mocowej
Prezes URE (Urzędu Regulacji Energetyki) co roku, w do końca września wyznacza stawki opłaty mocowej na kolejny rok, którą pokrywać będą odbiorcy energii. Podstawą do ustalenia opłat przez Prezesa URE jest ustawa o rynku mocy i zapisy w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska.
Wysokość opłaty mocowej w 2022 roku i 2021 roku
Opłata mocowa była po raz pierwszy wprowadzona 1 stycznia 2021 r. Wysokość opłaty mocowej w 2021 r. i w 2022 r. różni się od siebie, jednak w obu przypadkach jest zależna od rocznego zużycia energii elektrycznej.
URE poinformowało, że w 2022 roku pojawią się 2 grupy rozliczeń. Do pierwszej grupy należeć będą gospodarstwa domowe i odbiorcy w taryfie C1. Reszta zapłaci za energię elektryczną zużytą w godzinach pomiędzy 7 a 22. Dla nich stawka opłaty mocowej wynosić będzie 0,1262 zł brutto za każdą zużytą kWh. Od stycznia 2021 r. kwota ta wynosiła 0,0937 zł.
Miesięczna stawka opłaty mocowej brutto dla gospodarstw domowych i taryfy C1 w 2021 roku:
- Zużycie mniejsze niż 500 kWh energii – 2,30 zł
- Zużycie pomiędzy 500 a 1200 kWh energii – 5,51 zł
- Zużycie pomiędzy 1200 a 2800 kWh energii – 9,19 zł
- Zużycie ponad 2800 kWh energii – 12,87 zł
Miesięczne stawki opłaty mocowej brutto, którą pokryją gospodarstwa domowe i odbiorcy w taryfie C1 w 2022 roku:
- 2,92 zł w przypadku zużycia energii elektrycznej mniejszego niż 500 kWh
- 6,99 zł zapłacą osoby, które zużywają od 500 do 1200 kWh
- 11,64 zł do rachunku za energię elektryczną przy zużyciu większym niż 1200 i mniejszym niż 2800 kWh
- 16,30 zł w przypadku zużycia większego niż 2800 kWh
Jak opłata mocowa podwyższy rachunki?
Większość odbiorców końcowych nie zużywa więcej niż 2800 kWh rocznie (wyjątkiem są osoby, które używają energii elektrycznej do ładowania samochodów czy ogrzewania domu). Zgodnie z powyższymi stawkami, większość gospodarstw domowych opłata mocowa powinna wynieść 139,68 zł w 2022 roku. Do wyliczeń należy jednak dodać jeszcze jeden czynnik.
Ważne informacje dotyczące nowelizacji ustawy o rynku mocy
Nowelizacja ustawy o rynku mocy z wrzenia 2021 r. zakłada kolejne zmiany. Stawki opłaty mocowej mają być uzależnione od indywidualnej krzywej poboru, a więc różnicy między zużyciem energii elektrycznej w godzinach szczytowych i pozaszczytowych. W pierwszym etapie wyróżnione będą cztery grupy odbiorców:
- W pierwszej grupie opłata mocowa będzie niższa o 83%. Dotyczy to sytuacji, w której różnica w ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w godzinach szczytowych i godzinach pozaszczytowych nie przekracza 5%.
- Druga grupa zapłaci mniej o 50%, gdy różnica ta wynosi od 5 do 10%.
- Ulga w wysokości 17% dotyczyć będzie odbiorców, u których różnica jest pomiędzy 10 a 15%.
- Opłata mocowa najmocniej dotknie osób, u których różnica ta wyniesie powyżej 15%.
Podział na grupy i obniżenie opłat ma na celu zachęcić odbiorców końcowych, do przemyślanego poboru energii z sieci energetycznej, a tym samym zapewnić jeszcze wyższy poziom bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej.
Przyszłość opłaty mocowej
Według planu URE system podziału na grupy obowiązywać będzie do końca 2027 roku. 1 stycznia 2028 w życie ma wejść rozliczanie na podstawie indywidualnego profilu zużycia. Im różnica w poborze energii w godzinach doby, w których zapotrzebowanie na moc jest największe a pozostałych godzinach będzie mniejsza, tym niższa będzie opłata mocowa.
Jak można obniżyć opłatę mocową?
Biorąc pod uwagę zależność wysokości opłaty mocowej od krzywej poboru, dla odbiorców końcowych najkorzystniej będzie planować swoje zużycie – im bardziej jednolite będzie w ciągu doby, tym stawki będą niższe. Pomóc w tym może planowanie godzin, w których uruchomione będą urządzenia elektryczne, szczególnie te, które zużywają dużo prądu.
Rynek mocy – inwestycje w węgiel a rozwój OZE
Zmiany wprowadzone w ustawie o rynku mocy, przyjętej w 2017 roku, realnie wpłynęły na rynek energii elektrycznej. Efekty w postaci podwyższonych rachunków można było odczuć od stycznia 2021 roku, następnie zmiany odczuli wytwórcy energii elektrycznej poprzez przewidziane w ustawie płatności dla dostawców mocy.
Działania związane z rynkiem mocy są bardzo kontrowersyjne. Oprócz tego, że wszyscy odbiorcy muszą pokrywać dodatkowe koszty, uzyskane środki mają wspierać utrzymanie istniejących jednostek wytwórczych, co w praktyce oznacza dopłaty do elektrowni węglowych. W związku z rosnącą świadomością ekologiczną i przez powiązanie wzrostu kosztów za energię elektryczną z opłatami za emisję CO2, opłata mocowa wywołuje fale krytyki. Warto dodać, że kwoty zebrane dzięki opłacie mocowej posłużą nie tylko na modernizację i utrzymanie istniejących elektrowni, ale również przeznaczone będą na budowę nowych. Czy pieniądze w przyszłości zasilą również inwestycję w OZE? Na takie informacje musimy jeszcze poczekać.
artykuł sponsorowany