TGE wprowadzi nową ofertę dla wytwórców zielonej energii
Towarowa Giełda Energii opracuje produkty dla sektora odnawialnych źródeł energii, które mają zwiększyć transparentność rynku OZE, jednocześnie zmniejszając ryzyko inwestycyjne. To, jakie mogą to być produkty, dowiadujemy się z opublikowanego w piątek raportu, który został opracowany przez TGE we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Energetyki Wiatrowej oraz Instytutem Jagiellońskim.
Towarowa Giełda Energii podkreśla, że odnawialne źródła energii stają się realną konkurencją dla źródeł węglowych, a po energię z OZE coraz częściej sięga przemysł zainteresowany zmniejszeniem rachunków za prąd i zazielenianiem swojego miksu energetycznego.
Wychodząc naprzeciw tym trendom, TGE planuje wprowadzić rozwiązania, które mają poprawić transparentność i bezpieczeństwo transakcji między wytwórcami energii odnawialnej i odbiorcami.
Efektem dotychczasowych prac w tym zakresie jest raport „Kierunki rozwoju rynku giełdowego dla sektora OZE”, przygotowany przez Instytut Jagielloński na zlecenie Towarowej Giełdy Energii oraz Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, którego premiera odbyła się w piątek.
Raport ma wskazywać kierunki rozwoju Giełdy i jej mechanizmów w obszarze OZE. Publikacja przybliża plany TGE dotyczące wprowadzenia na rynek giełdowy nowych produktów, zbliżonych do standardów komercyjnych umów na zakup energii odnawialnej (corporate Power Purchase Agreements, cPPA), które zmniejszą ryzyko inwestycyjne, tak dla wytwórców i odbiorców zielonej energii, jak i instytucji finansujących te źródła.
– Raport, który prezentujemy, jest pierwszym efektem naszej współpracy. Przedstawia on szereg rozwiązań giełdowych z uwzględnieniem możliwości, jakie dają umowy cPPA. Opracowane instrumenty ułatwią zawieranie korporacyjnych umów sprzedaży energii na szeroką skalę. Raport stanowi także podstawę do dalszych konsultacji z rynkiem oraz impuls do prowadzenia działań w ramach grupy TGE, PSEW oraz zainteresowanych mechanizmami giełdowymi ekspertami – zapewnia Piotr Zawistowski, prezes Towarowej Giełdy Energii.
Jak podkreślają autorzy raportu, obecnie większość transakcji pozwalających na zabezpieczenie przyszłych przychodów dla nowych elektrowni sektora OZE zawierana jest na rynku bilateralnym, często z uwzględnieniem systemów wsparcia. Jednocześnie szczegóły takich transakcji najczęściej są objęte tajemnicą handlową, co uniemożliwia zachowanie przejrzystości cenowej na tym rynku. Wśród problemów, na jakie napotykają firmy przygotowujące projekty budowy nowych źródeł OZE, jako jeden z głównych wymieniany jest brak przewidywalności oraz wysokie koszty zawarcia umowy sprzedaży energii.
Wskazanym w raporcie sposobem zniwelowania powyższych ryzyk dla wytwórców energii odnawialnej może być wprowadzenie kontraktów zgodnych ze standardami cPPA do gamy produktów dostępnych w obrocie giełdowym prowadzonym w ramach Towarowej Giełdy Energii.
Jak czytamy w raporcie, za umieszczeniem kontraktów typu PPA w ofercie giełdowej przemawiają takie argumenty jak transparentność, dostęp do informacji na temat ceny rynkowej w ramach prowadzonych przez giełdę rynków, przewidywalność, możliwości zawarcia transakcji na równych zasadach niezależnie od wielkości podmiotu oraz gwarancja realizacji dostaw i prawidłowego rozliczenia.
Twórcy raportu zapewniają, że najkorzystniejszym i najbezpieczniejszym sposobem wprowadzania zmian będzie wdrożenie standaryzowanych produktów opartych na cechach kontraktów cPPA w formie fizycznej dostawy wraz z gwarancjami pochodzenia, gdzie w pierwszej fazie funkcjonowania połączone zostaną korzyści z zawierania takich kontraktów na rynku giełdowym z uwzględnieniem prowadzenia rozliczeń i związanych z tym kwestii zabezpieczeń – np. jako rozszerzenie obecnej platformy OTF.
Drugie rozwiązanie, którego wprowadzenie sugerują autorzy raportu, to przygotowanie i uruchomienie nowych indeksów dedykowanych energetyce wiatrowej i fotowoltaicznej, opartych na standardowych profilach produkcji energii elektrycznej z farm wiatrowych i fotowoltaicznych w Polsce. Ich zdaniem, w dalszym etapie należy rozważyć uruchomienie instrumentów blokowych odpowiadających takim profilom. Tego typu produkty na rynku spot mają służyć obniżeniu poziomu ryzyka profilu w porównaniu do kontraktów typu Base lub Peak.
Kolejnym krokiem, który został wskazany w raporcie, powinno być wprowadzenie do obrotu giełdowego wieloletnich kontraktów zabezpieczających cenę energii w formule instrumentów finansowych. Taki nowy rynek może zostać skonstruowany na bazie kontraktów finansowych rozliczanych przez CCP z opcjonalną możliwością wykonania kontraktu poprzez dostawę i odbiór energii.
Następnie istotne ma być wypracowanie akceptowalnych przez uczestników rynku i jednocześnie spełniających standardy bezpieczeństwa form pokrywania wymaganych wartości depozytów zabezpieczających – np. poprzez pozyskanie wsparcia KUKE, BGK lub innej instytucji finansowej.
Dodatkowa oferta TGE, która poprawi transparentność transakcji na rynku zielonej energii, zwiększając pewność inwestycyjną, to szansa m.in. dla energetyki wiatrowej, która obecnie czeka na możliwość odblokowania realizacji nowych projektów wobec zapowiadanych zmian w tzw. ustawie odległościowej.
Jak wylicza Janusz Gajowiecki, prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, już dzisiaj energetyka wiatrowa na lądzie stanowi około 10 procent mocy wytwórczych w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym – w tym roku zasili go około 17 TWh energii. W roku 2021 wiatr na lądzie pozwoli także zredukować emisję CO2 o 15 mln ton.
– Inwestorzy OZE są gotowi zapewnić polskiemu przemysłowi dostęp do czystej energii z wiatru na lądzie, a będąca w toku nowelizacja ustawy odległościowej daje nadzieję, że farmy wiatrowe na lądzie będą mogły dalej dynamicznie się rozwijać i produkować energię. Jako współautorzy raportu wierzymy, że będzie on istotnym przyczynkiem do szerokiej rynkowej dyskusji nad kształtem nowych instrumentów wspierających rozwój OZE – komentuje Janusz Gajowiecki.
Potrzebę odblokowania rozwoju wiatru na lądzie podczas prezentacji raportu podkreślił Henryk Kaliś, przewodniczący Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu, który wskazał, że aby polski przemysł mógł budować swoją konkurencyjność w oparciu o energię z OZE, konieczne jest umożliwienie zastosowania linii bezpośredniej między wytwórcą a zakładem przemysłowym, które jest przedmiotem będącej w toku nowelizacji ustawy Prawo energetyczne oraz ustawy OZE.
Kolejnym krokiem na rzecz poszerzenia oferty TGE dla rynku odnawialnych źródeł energii ma być stworzenie zespołu roboczego, który opracuje kluczowe założenia i zasady funkcjonowania rekomendowanego modelu rynku z uwzględnieniem wymogów relacji prawnych oraz uregulowań biznesowych.
Eksperci TGE mają przeanalizować korzyści, koszty funkcjonowania czy ryzyka związane z jego uruchomieniem i przeprowadzi konsultacje z uczestnikami Giełdy.
Raport „Kierunki rozwoju rynku giełdowego dla sektora OZE” jest dostępny na stronie Instytutu Jagiellońskiego pod tym linkiem.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
