Aukcje 2021: Istotna zmiana, która jeszcze nie obowiązuje, ale powinna być wzięta pod uwagę
Tytuł jest tylko pozornie nielogiczny. Już dziś bowiem wiemy, że rząd zamierza zmienić zasady rozliczania tzw. salda z Zarządcą Rozliczeń S.A. dla tych instalacji OZE, które wygrały aukcję, Wiemy również, że w momencie, gdy rozstrzygać się będzie tegoroczna aukcja, zmienione regulacje nie będą jeszcze obowiązywać. To dopiero projekt, ale z dużą szansą na przyjęcie.
Rozliczenie salda jest kluczowym elementem systemu wsparcia – jeśli saldo jest ujemne (cena aukcyjna jest wyższa od średniej ceny rynkowej – indeks TGE base) wytwórca otrzymuje wsparcie finansowe, a jeśli saldo jest dodatnie (cena aukcyjna jest niższa niż średnia cena rynkowa), wytwórca dopłaca do systemu.
Kiedy system aukcyjny startował pięć lat temu, koncepcja dodatniego salda była dość abstrakcyjnym bytem. Wygrani w aukcjach liczyli bowiem przede wszystkim na dopłaty z tytułu ujemnego salda bowiem rynkowe ceny energii elektrycznej były zdecydowanie niższe niż minimalne ceny, po których opłacało się realizować inwestycje w OZE.
Dziś sytuacja jest zupełnie inna. Koszty technologii OZE spadły, a ceny rynkowe energii elektrycznej zdecydowanie wzrosły. Dwie główne technologie OZE, przede wszystkim wiatr, ale także i fotowoltaika, właściwie mogłyby być budowane w oparciu o ceny rynkowe, gdyby nie ryzyko fluktuacji cen w przyszłości i niechęć banków do finansowania projektów w pełni wyeksponowanych na ryzyko rynkowych cen energii elektrycznej.
System aukcyjny ewoluuje więc z narzędzia dopłat do instrumentu zabezpieczającego ceny energii w długim okresie.
W tym kontekście dodatnie saldo stało się rzeczywistością „tu i teraz”. Według wciąż obowiązujących zasad, ta różnica jest kumulowana jako swego rodzaju dług w stosunku do Zarządcy Rozliczeń, z którego pokrywane jest w pierwszej kolejności ujemne saldo, a pozostałe zobowiązanie jest spłacane dopiero po zakończeniu 15-letniego okresu wsparcia.
Upraszczając kalkulację, np. projekt wiatrowy o mocy 40 MW, oferujący w aukcji energię po np. 220 zł/MWh, przy cenie rynkowej na poziomie 300 zł/MWh może zakumulować saldo na poziomie 168 mln zł w całym 15-letnim okresie wsparcia. Jest to ilość gotówki, która gromadzi się w projekcie i która może być reinwestowana, czy też służyć przyśpieszeniu spłaty kredytu bankowego. W każdym razie znajduje się ona na koncie projektu, a ze strony Zarządcy Rozliczeń nie ma żadnych ograniczeń co do jej wykorzystania.
Nowe zasady, zaproponowane w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (druk 1129) mówią o tym, że rozliczenie dodatniego salda będzie się odbywało na zakończenie każdego trzyletniego okresu rozliczeniowego, a więc w ten sam sposób co rozliczenie zadeklarowanej w aukcji ilości MWh. Gotówka nie będzie się więc kumulowała w takiej skali, jak we wciąż obowiązujących regulacjach systemu aukcyjnego.
Według projektu nowe zasady rozliczenia dodatniego salda mają wejść w życie po 12 miesiącach od dnia ogłoszenia zmiany tej ustawy. To stosunkowo długie vacatio legis ma pozwolić na przygotowanie się wytwórców do nowych warunków i dokonanie oceny skutków finansowych tej zmiany. Czy pełne dostosowanie może mieć miejsce, raczej wątpliwe, bowiem jednym z elementów strategii aukcyjnej było dla wielu inwestorów założenie, że kumulowana gotówka ma swoją wartość, a więc pozwala na oferowanie bardziej konkurencyjnej ceny. Ci, którzy startują w tegorocznych aukcjach, powinni jednak tę planowaną zmianę uwzględnić, pomimo że ona jeszcze nie obowiązuje – stąd tytuł.
Planowana zmiana rozliczenia dodatniego salda dotyczyć będzie wszystkich – zarówno tych projektów, które korzystają z systemu aukcyjnego i rozpoczęły już produkcję energii elektrycznej, projektów, które wygrały już aukcję, ale jeszcze nie rozpoczęły produkcji energii elektrycznej, jak i tych projektów, które dopiero aukcję wygrają w przyszłości.
Planowany przepis przejściowy (art. 16 ustawy) ustala jedynie odmienne warunki wprowadzenia nowego rozliczenia salda dla projektów będących już w systemie aukcyjnym w dniu wejścia w życie nowelizacji, w stosunku do tych projektów, które dopiero rozpoczną sprzedaż w systemie aukcyjnym.
Dla projektów, które wygrały aukcję, w tym tegoroczną aukcję, ale nie zdążyły jeszcze rozpocząć sprzedaży przed upływem 12 miesięcy od daty ogłoszenia znowelizowanej ustawy, nowe zasady zwracania dodatniego salda będą obowiązywały od samego początku.
Zgodnie z proponowanym mechanizmem przejściowym – dla tych projektów, które już sprzedają energię elektryczną w systemie aukcyjnym, dodatnie saldo, które pozostanie na koniec okresu pełnych trzech lat kalendarzowych trwającego w dniu wejścia w życie nowych zasad rozliczenia salda (po upływie 12 miesięcznego vacatio legis), ma być zwracane według dotychczasowych zasad, a więc w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu wsparcia (czyli dopiero po 15 latach). Dopiero kolejne, 3-letnie dodatnie salda będą podlegały wcześniejszej spłacie.
Także projekty, które już wygrały lub wygrają aukcję niezależnie czy przed czy po wejściu w życie nowelizacji i zaczną sprzedawać energię elektryczną przed upływem 12 miesięcznego vacatio legis, będą mogły zwrócić dodatnie saldo pozostałe po pierwszym okresie rozliczeniowym pełnych trzech lat kalendarzowych dopiero po zakończeniu pełnego, 15-letniego okresu wsparcia. Kolejne 3-letnie dodatnie salda będą już jednak zwracane na bieżąco.
O tym i o innych niuansach systemu aukcyjnego mogą się Państwo dowiedzieć ze szkolenia i warsztatów on-line organizowanego przez firmę Eurocon i prowadzonego przez autorów powyższego tekstu, które odbędzie się już 20 maja 2021 roku.
Szczegóły na stronie organizatora Eurocon >>
Pobierz formularz zgłoszeniowy >>
artykuł sponsorowany
