Nowy projekt nowelizacji ustawy o OZE. Co w nim znajdziemy?
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało nowy projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii. Obok rozwiązań, które były we wcześniejszym projekcie i których wdrożenie z pewnością ucieszy inwestorów działających na rynku energetyki odnawialnej, pojawiają się jednak również nowe rozwiązania, których wprowadzenie do ustawy o OZE może budzić wątpliwości.
W najnowszym projekcie nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii oznaczonym jako UD-107 powtarzają się rozwiązania zaprezentowane we wcześniejszym projekcie nowelizacji tej ustawy, który Ministerstwo Klimatu opublikowało w ubiegłym roku.
Więcej instalacji bez obowiązku koncesji
W najnowszym projekcie nowelizacji ustawy o OZE datowanym na 27 stycznia 2021 r proponuje się zmianę definicji małej instalacji, aby zwiększyć moc nominalną instalacji, w przypadku której nie będzie wymagane uzyskanie koncesji na sprzedaż energii – w stosunku do dotychczasowej granicy 500 kW.
Zgodnie z najnowszą propozycją mała instalacja ma być rozumiana jako „instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i nie większej niż 1 MW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i mniejszej niż 3 MW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW”.
Wytwórcy, którzy w obecnym stanie prawnym muszą posiadać koncesję, a których nowe prawo ma z tego obowiązku zwolnić, mają być wpisywani z urzędu do prowadzonego przez URE rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji – w terminie nie dłuższym niż 90 dni od dnia wejścia nowego prawa. Koncesja ma wygasać wówczas z dniem dokonania wpisu do rejestru.
Autorzy projektu nowelizacji oceniają liczbę wytwórców, którzy w ten sposób dołączą do tzw. rejestru MIOZE, na powyżej 1,4 tys.
Pomoc publiczna do 2047 r.
Kolejnym obszarem zmian jest przedłużenie maksymalnego okresu: 1) obowiązywania mechanizmu rozliczeń „opustu” w ramach systemu prosumenckiego; 2) obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej przez mikroinstalacje OZE działające poza systemem prosumenckim; 3) obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemów FIT oraz FIP; 4) obowiązku zakupu energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego – do 30 czerwca 2047 r., czyli terminu, który jest zbieżny z maksymalnym terminem udzielenia pomocy publicznej (31 grudnia 2027 r.).
Aukcje do końca 2027 r.
Zgodnie z proponowanymi zapisami maksymalne terminy udzielenia pomocy publicznej w ramach systemu aukcyjnego mają zostać wydłużone z zapisanego w ustawie o OZE terminu 30 czerwca 2021 r. do 31 grudnia 2027 r. (ostatnio KE zaakceptowała przedłużenie aukcji do końca 2021 r., z kolei w stosunku do systemu FIT/FIP obowiązuje data graniczna 30 czerwca 2024 r., co wynika ze zmian w unijnym rozporządzeniu GBER).
To dłuższy okres niż proponowany w projekcie nowelizacji ustawy o OZE z ubiegłego roku, w którym była mowa o dacie granicznej 2026 r.
Zgodnie z propozycją zawartą w najnowszym projekcie nowelizacji ustawy o OZE Rada Ministrów ma określić w drodze rozporządzenia maksymalne ilości i wartości energii elektrycznej, które mogą zostać sprzedane w drodze aukcji w następujących po sobie latach kalendarzowych 2022–2027.
Ponadto pojawia się zapis, zgodnie z którym powyższe rozporządzenie nie może zostać zmienione przez zmniejszenie maksymalnych ilości energii elektrycznej określonych w poszczególnych latach kalendarzowych, może jednak zostanie zmienione w zakresie w zakresie wartości energii, biorąc pod uwagę wartość cen referencyjnych na dany rok – lub w związku ze zwiększeniem maksymalnych ilości energii elektrycznej określonych w poszczególnych latach kalendarzowych.
Warunkiem wprowadzenia zmian w zakresie systemu aukcyjnego oraz systemów FIT/FIP jest jednak zgoda Komisji Europejskiej. Stosowanie tych przepisów po wejściu w życie nowelizacji zostanie zawieszone do czasu uzyskania zgody KE.
Więcej czasu w systemie FIT/FIP dla starszych instalacji
Zaproponowano także przedłużenie o dodatkowe 2 lata możliwości uzyskania pomocy operacyjnej – wyłącznie w systemach FIT oraz FIP dla instalacji małych elektrowni wodnych i biogazowych o mocy nieprzekraczającej 1 MW, które korzystały z systemu zielonych certyfikatów przez minimum 5 lat. W rezultacie okres wsparcia dla tych instalacji wyniósłby nie dłużej niż 17 lat.
– W wyniku proponowanej zmiany ponad 400 elektrowni wodnych oraz około 80 instalacji produkujących biogaz składowiskowy (BGS) i innych biogazowni, o mocy zainstalowanej do 1 MW, dla których upłynął lub w bieżącym roku i kolejnych latach upływa 15-letni okres wsparcia, utrzyma prawo do uzyskiwania pomocy operacyjnej – i w związku z tym oddalone zostanie ryzyko, że zasadnicza część instalacji MEW i biogazowych zakończy działalność w związku z brakiem wsparcia. Zakłada się, że w tym czasie uchwalony i notyfikowany byłby docelowy system wsparcia kontynuacyjnego (operacyjnego) w postaci premii gwarantowanej dla wszystkich instalacji OZE, dla których upłynął okres wsparcia, a których koszty operacyjne uniemożliwiają funkcjonowanie w oparciu o rynkowe, hurtowe ceny energii – czytamy w uzasadnieniu do tej propozycji.
Zmiany w ustawie o planowaniu przestrzennym
W najnowszym projekcie podtrzymany został wcześniejszy postulat zwolnienia instalacji OZE o mocy do 500 kW (dla wolnostojącej fotowoltaiki na określonych gruntach 1000 kW) z konieczności uwzględnienia w studium zagospodarowania przestrzennego – w stosunku do dotychczasowego poziomu 100 kW zapisanego w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
– Wyrażając pełne zrozumienie dla potrzeby racjonalnego planowania i gospodarowania przestrzennego, a także kierując się troską o dynamiczny rozwój energetyki odnawialnej w Polsce, zauważono negatywny wpływ przedmiotowej regulacji na inwestycje w odnawialne źródła energii cechujące się najbardziej przyjaznym wpływem na środowisko, lokalną społeczność oraz gospodarkę przestrzenną – uzasadniają autorzy projektu nowelizacji ustawy o OZE.
O zmianie progu mocy instalacji OZE w przepisach planistycznych ma decydować następujący zapis:
„Jeżeli na obszarze gminy przewiduje się wyznaczenie obszarów, na których rozmieszczone będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy zainstalowanej większej niż 500 kW, a także ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu, w studium ustala się ich rozmieszczenie, z wyłączeniem:
1) wolnostojących urządzeń fotowoltaicznych, o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1000 kW zlokalizowanych na gruntach rolnych stanowiących użytki rolne klas V, VI i nieużytki – w rozumieniu ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne,
2) urządzeń innych niż wolnostojące”.
Dodatnie saldo do zwrotu co 3 lata
Nowością w projekcie nowelizacji ustawy o OZE oznaczonym jako UDT-107 jest zmiana sposobu rozliczenia tzw. dodatniego salda w systemie aukcyjnym. Ta kwestia dotyczy wytwórców, którzy zgłosili w aukcjach ceny niższe od cen, które są notowane w ramach rynkowego indeksu TGE Base – w praktyce chodzi zwłaszcza o inwestorów wiatrowych, którzy oferowali w aukcjach ceny grubo poniżej rynkowych cen energii.
Więcej na ten temat w artykule: Nowe przepisy uderzą w inwestorów wiatrowych.
Definicja mocy zainstalowanej
Problematyczna okazuje się ponadto zaproponowana w najnowszym projekcie nowelizacji ustawy o OZE definicja mocy zainstalowanej elektrycznej.
Najnowsza propozycja zakłada następującą definicję:
„moc zainstalowana elektryczna instalacji odnawialnego źródła energii – łączną moc znamionową czynną:
a) w przypadku instalacji odnawialnego źródła energii wykorzystującej do wytwarzania energii elektrycznej biogaz lub biogaz rolniczy, podaną przez producenta zespołu urządzeń służących do wytwarzania energii elektrycznej – zespołu prądotwórczego, na tabliczce znamionowej, a w przypadku jej braku, moc znamionową czynną tego zespołu określoną przez jednostkę posiadającą akredytację Polskiego Centrum Akredytacji,
b) w przypadku instalacji innej niż wskazana w lit. a, łączną moc znamionową czynną podaną przez producenta na tabliczce znamionowej generatora, modułu fotowoltaicznego lub ogniwa paliwowego
Jak podkreślają autorzy najnowszego projektu nowelizacji ustawy o OZE, zmiana ma szczególne znaczenie w kontekście planowanej zmiany kwalifikacji obowiązku – z koncesyjnego na rejestrowy – dla wytwórców energii z OZE w przypadku kilku tysięcy instalacji, a także w kontekście kolejnych aukcji, w których kryterium mocy zainstalowanej decyduje o przydziale do poszczególnych koszyków aukcyjnych.
Autorzy projektu zapewniają, że „zaprezentowane w projekcie rozwiązanie zostało wypracowane wspólnie z branżą energetyki odnawialnej, w ramach prac jednego z zespołów roboczych”.
Zaproponowana definicja nadal budzi jednak wątpliwości podmiotów działających na rynku OZE. Do zorganizowania spotkania eksperckiego ws. definicji mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji OZE wezwali eksperci Rady OZE działającej przy Konfederacji Lewiatan.
– W kontekście definicji mocy zainstalowanej elektrycznej morskiej farmy wiatrowej zawartej w ustawie o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych oraz brzmienia proponowanej definicji mocy zainstalowanej elektrycznej hybrydowej instalacji OZE (…) nie ma żadnego uzasadnienia merytorycznego dla wprowadzenia do UOZE definicji mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji OZE w brzmieniu zawartym w projekcie nowelizacji UOZE – czytamy w stanowisku Rady OZE.
W ustawie o offshore moc zainstalowana elektryczna morskiej farmy wiatrowej rozumie się jako „sumę określonych przez producenta mocy znamionowych morskich turbin wiatrowych składających się na morską farmę wiatrową, nie większą niż moc przyłączeniowa”. Jest więc w niej mowa o całej turbinie wiatrowej, a nie jednym elemencie w postaci generatora (i umieszczonej na nim tabliczce znamionowej).
Najnowszy projekt nowelizacji ustawy o OZE znajduje się na etapie uzgodnień w rządzie. W dniu 3 lutego portal Gramwzielone.pl zapytał Ministerstwo Klimatu i Środowiska o możliwy termin przyjęcia tego projektu przez Radę Ministrów, jednak do tej pory nie otrzymaliśmy odpowiedzi.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
