Ruszy budowa instalacji odzysku ciepła z warszawskiego metra

Stołeczny magistrat zamierza wykorzystać część nagrzanego powietrza z metra do zasilania sieci ciepłowniczej w Warszawie. Niedługo ruszy instalacja pomp ciepła na wybranej stacji.

Warszawski urząd miasta poinformował, że planuje umieścić instalacje odzysku ciepła ze stołecznego metra w kilku lokalizacjach. Na początek jednak pilotaż przeprowadzony zostanie na stacji Bemowo.

Pomysł wykorzystania nadmiaru ciepła z infrastruktury metra pojawił się kilka lat temu. Współpraca władz miasta z firmą Veolia doprowadziła do wyłonienia pilotażowej lokalizacji i przeprowadzenia studium wykonalności. W efekcie wkrótce ruszy montaż pomp ciepła.

REKLAMA

Techniczna wykonalność projektu

W tunelach i na stacjach metra widoczny jest wzrost temperatury w wyniku tarcia kół pociągów i nagrzewania się ich silników elektrycznych, a także obecności wielu pasażerów. To skłoniło władze Warszawy do wykorzystania części ciepła z podziemnej infrastruktury do zasilenia miejskiej sieci. Efekty mają być widoczne już niedługo.

List intencyjny dotyczący współpracy nad zbadaniem potencjału i możliwości odzysku ciepła z infrastruktury metra w Warszawie podpisany został w listopadzie 2022 r. przez spółki Veolia Energia Warszawa oraz Metro Warszawskie wspierane przez Biuro Infrastruktury m.st. Warszawy. Wstępna analiza techniczna zakończyła się w 2023 r.

Po wizjach lokalnych i uzyskaniu danych o temperaturach na wybranych stacjach oceniono możliwości wykonania instalacji odzysku ciepła. Uwzględniono m.in.: średnie temperatury na stacjach, rozmiary ciągów komunikacyjnych, dostęp do powietrza z tunelu do tzw. pustki technologicznej oraz wilgotność, zapylenie i dostęp do mediów (kanalizacja, rozdzielnie energii elektrycznej).

Lokalizacje były oceniane też pod względem odległości od istniejącej sieci ciepłowniczej, tak by odzyskane ciepło mogło efektywnie zasilić odbiorców. Analizy doprowadziły do wytypowania stacji linii M2 Bemowo na miejsce pilotażowego wdrożenia instalacji.

Pod koniec 2023 r. został przygotowany opis zamówienia studium wykonalności i w wyniku przetargu wyłoniono do tego zadania firmę Cundall Polska. Miesiące prac potwierdziły, że istnieją techniczne i ekonomiczne możliwości wykonania instalacji.

Start w najbliższych tygodniach

Jak podaje stołeczny portal, w najbliższych tygodniach rozpoczną się przygotowania do instalacji pomp ciepła na stacji metra na Bemowie. Po zakończeniu tych prac możliwe będzie przesłanie odzyskanego ciepła do sieci ciepłowniczej. Technologia i metoda odzysku ciepła z infrastruktury metra mają pozwolić dodatkowo na zmniejszenie temperatury na peronach nawet o 4 st. C, co poprawi komfort pasażerów.

REKLAMA

Jednocześnie ratusz informuje, że wybrane zostaną kolejne stacje metra, na których rozpoczną się przygotowania do instalacji i uruchomienia instalacji odzyskowych.

Projekt odzysku ciepła z tuneli warszawskiego metra powstał w ramach trzeciej edycji Konkursu Innowacyjności w Veolii Energii Warszawa w 2021 r., na którym zdobył główną nagrodę.

Potencjał odzysku ciepła

Informacje o badaniu możliwości odzyskiwania ciepła generowanego w rozmaitych procesach pojawiają się coraz częściej. W kręgu zainteresowania jest m.in. odzyskiwanie ciepła ze ścieków, procesów produkcyjnych czy serwerowni.

Niedawno projekt odzysku ciepła w procesie produkcji z powodzeniem przeprowadził producent sody kalcynowanej – Qemetica Soda Polska. Gorące powietrze, które wcześniej ulatniało się do atmosfery, zostało zawrócone do procesu wytwarzania sody kalcynowanej, co zmniejszyło zapotrzebowanie na parę technologiczną w elektrociepłowni. Więcej na temat tego przedsięwzięcia w artykule: Innowacyjny projekt odzysku ciepła w zakładzie polskiego producenta.

Obszerną analizę potencjału odzyskiwania ciepła z serwerowni przygotowało niedawno Forum Energii, które wskazało, że teraz jest idealny moment na dyskusję o takich rozwiązaniach. Branża ciepłownicza musi bowiem intensywnie szukać nowych – czystych i tanich – źródeł energii cieplnej.

W analizie wyliczono, że 1 MWe mocy przyłączeniowej centrum przetwarzania danych (CPD) wiąże się z możliwością pozyskania 1 MWt mocy cieplnej dla miejskiej sieci ciepłowniczej. Centrum o mocy 40-50 MWe mogłoby zapewnić pokrycie 75 proc. potrzeb systemu ciepłowniczego 30-tysięcznego miasta. W przypadku samej Warszawy pozyskanie ciepła z CPD o mocy 300 MWe oznaczałoby zaspokojenie 25 proc. potrzeb sieci miejskiej. Więcej na ten temat w artykule: Ciepło z serwerowni dla miejskich sieci ciepłowniczych? Ogromny potencjał.

Barbara Blaczkowska