Ogromne pieniądze na magazyny energii. Znamy zasady dofinansowania

Poznaliśmy zasady dofinansowania na magazyny energii w programie NFOŚiGW z całkowitym budżetem przekraczającym 4 mld zł. Program ma ruszyć już przyszłym tygodniu, a na złożenie wniosku o dofinansowanie nie będzie zbyt wiele czasu.

Inwestorzy rozwijający projekty magazynów energii czekają na program dofinansowania, który przygotowuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Wcześniej Fundusz zapowiadał, że programu ruszy w drugim kwartale 2025 r. i wygląda na to, że faktycznie tak się stanie.

Jak się dowiedzieliśmy w NFOŚiGW, nabór wniosków w programie o nazwie „Magazyny energii elektrycznej i związana z nimi infrastruktura dla poprawy stabilności polskiej sieci elektroenergetycznej” powinien się rozpocząć 4 kwietnia. Na złożenie wniosku o dofinansowanie będą niecałe 2 miesiące. Nabór ma potrwać do 30 maja 2025 r. Następnie do końca 2025 r. mają zostać podpisane umowy o dofinansowanie.

REKLAMA

Program finansowany będzie ze środków Funduszu Modernizacyjnego (FM).

Na co można przeznaczyć dofinansowanie?

Dofinansowanie będzie można przeznaczyć na budowę magazynów energii elektrycznej o mocy nie mniejszej niż 2 MW oraz pojemności nie mniejszej niż 4 MWh, przyłączonych do sieci dystrybucyjnej i przesyłowej na wszystkich poziomach napięcia, a także spełniających standardy unijne w zakresie bezpieczeństwa, ochrony ppoż. oraz homologacji. Koszty kwalifikowane obejmą m.in. kontenery bateryjne, inwertery, transformatory, montaż modułów bateryjnych, systemy wspomagające (detekcji i ppoż., klimatyzacji, przekształtniki DC/DC lub DC/AC, zabezpieczenia aktywne i nieaktywne) – wraz z testami i odbiorami magazynów.

Do kosztów kwalifikowanych można zaliczyć także wydatki związane z budową przyłącza do sieci i infrastruktury towarzyszącej oraz konfiguracją i adaptacją magazynu: systemy BMS, EMS, odwzorowanie w systemach monitorujących, utworzenie zdalnego dostępu do urządzeń i/lub danych, certyfikację i homologację instalacji magazynowania energii w standardach UE itp.

Narodowy Fundusz założył, że w wyniku realizacji programu zostaną wybudowane magazyny energii o łącznej pojemności co najmniej 5 GWh. Przyjęto również, że średnio każdy z nich będzie co najmniej raz dziennie ładowany i rozładowywany do pełna oraz że dofinansowane magazyny będą pracować 328,5 dni w roku (10% czasu stanowi rezerwa na przerwy w działaniu i/lub awarie). Te założenia znalazły konkretne odzwierciedlenie w zasadach punktacji wniosków, o której poniżej.

Kto może zostać beneficjentem?

Beneficjentami programu „Magazyny energii elektrycznej i związana z nimi infrastruktura dla poprawy stabilności polskiej sieci elektroenergetycznej” mogą być przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców z wyłączeniem podmiotów sektora finansowego.

Dofinansowanie może uzyskać przedsiębiorca, który nie jest zobowiązany do zwrotu pomocy publicznej wynikającego z decyzji Komisji Europejskiej. Ponadto dofinansowanie może zostać przyznane przedsiębiorcy, który bez otrzymania pomocy publicznej nie podjąłby decyzji o inwestycji lub zrealizowałby ją w ograniczony lub odmienny sposób. Ważne, aby w momencie wypłaty dofinansowania przedsiębiorca miał siedzibę lub oddział w Polsce.

Maksymalna wysokość dofinansowania przyznawanego w formie dotacji zostanie uzależniona od wielkości przedsiębiorstwa.

Wysokość dofinansowania na magazyny energii

Dofinansowanie może zostać przyznane w formie bezzwrotnej dotacji lub pożyczki. Całkowity budżet programu wynosi aż 4,15 mld zł, z czego 3,735 mld zł zostanie udostępnione w formie dotacji, a 0,415 mld zł w formie pożyczek.

Wysokość dotacji wynosi do 45% całkowitych kosztów inwestycji, przy czym może ona wzrosnąć o 20 pkt procentowych w przypadku pomocy na rzecz małego przedsiębiorstwa i o 10 pkt procentowych w przypadku pomocy na rzecz średniego przedsiębiorstwa.

Z kolei dofinansowanie w formie pożyczki może wynieść nawet 100% kosztów kwalifikowanych. Pożyczka może być przyznawana na warunkach preferencyjnych lub rynkowych. W pierwszym przypadku oprocentowanie pożyczki zostanie ustalone na poziomie WIBOR 3M, nie mniej niż 1,5 % w skali roku. W przypadku pożyczki udzielonej na warunkach rynkowych – co nie będzie stanowić pomocy publicznej – oprocentowanie zostanie ustalone na poziomie stopy referencyjnej zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych.

Pożyczka może być udzielona na okres nie dłuższy niż 20 lat, liczony od daty planowanej wypłaty pierwszej transzy pożyczki do daty planowanej spłaty ostatniej raty kapitałowej. Przy udzielaniu pożyczki może zostać zastosowana karencja w spłacie rat kapitałowych, liczona od daty wypłaty ostatniej transzy pożyczki do daty spłaty pierwszej raty kapitałowej, lecz nie dłuższa niż 12 miesięcy od daty zakończenia realizacji inwestycji.

Zasady regulaminu przewidują, że na inwestycję danego przedsiębiorstwa – zgodnie z rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym – będzie można przeznaczyć maksymalnie 30% budżetu programu.

Konsekwencje opóźnienia

Wydatkowanie środków ma nastąpić najpóźniej do końca 2028 r., przy czym okres kwalifikowalności kosztów przyjęto od 9 marca 2023 r. Okres trwałości wynosi 5 lat od dnia zakończenia realizacji inwestycji.

REKLAMA

W przypadku nieukończenia i oddania inwestycji do eksploatacji w ciągu 36 miesięcy od dnia udzielenia dofinansowania pomoc publiczna zostanie pomniejszona o:

• 5% – za każdy miesiąc opóźnienia, gdy opóźnienie wynosi od 3 do 6 miesięcy,
• 10% – za każdy kolejny miesiąc opóźnienia.

Kryteria wyboru projektów

W opublikowanym przez NFOŚiGW regulaminie programu „Magazyny energii elektrycznej i związana z nimi infrastruktura dla poprawy stabilności polskiej sieci elektroenergetycznej” znajdziemy szereg kryteriów wyboru konkretnych inwestycji do dofinansowania.
.

.

Wśród kryteriów określających „zasadność inwestycji” wymieniono:

1. Nakład z dofinansowania na 1 MW mocy zainstalowanej (maks. 9 pkt). Ocenie podlega wartość nakładów poniesionych ze środków FM rozumiana jako sumaryczna wnioskowana wartość dofinansowania na 1 MW mocy zainstalowanej (elektrycznej). Punkty przyznawane będą za osiągnięcie danej wartości wskaźnika nakładów ze środków FM (mln zł) (X) na 1 MW mocy zainstalowanej. Punkty przyznawane będą w następujący sposób:

• 3 pkt: X < 1,8 mln zł/MW
• 2 pkt: 1,8 mln zł/MW < X <= 2,7 mln zł/MW
• 1 pkt: 2,7 mln zł/MW < X

2. Nakład ze środków dofinansowania na 1 MWh pojemności całkowitej magazynu (maks. 9 pkt). Ocenie podlega wartość nakładów poniesionych ze środków FM rozumiana jako sumaryczna wnioskowana wartość dofinansowania na 1 MWh pojemności całkowitej magazynu. Punkty przyznawane będą za osiągnięcie danej wartości wskaźnika nakładów ze środków FM (X) na 1 MWh planowanej pojemności całkowitej magazynu w ciągu roku. Punkty przyznawane będą w następujący sposób:

• 3 pkt: X < 0,8 mln zł/MWh
• 2 pkt: 1,5 mln zł/MWh < X ≤ 0,8 mln zł/MWh
• 1 pkt: X > 1,5 mln zł/MW

3. Ograniczenie emisyjności gazów cieplarnianych (maks. 9 pkt). Ocenie podlega wartość nakładów poniesionych ze środków FM rozumiana jako sumaryczna wnioskowana wartość dofinansowania na 1 Mg zredukowanego CO2. Punkty przyznawane będą za osiągnięcie danej wartości wskaźnika nakładów ze środków FM (PLN) (X) na 1 Mg zredukowanego CO2. Punkty przyznawane będą w następujący sposób:

• 3 pkt: X < 3000 zł/Mg CO2
• 2 pkt: 4500 zł/Mg CO2 < X ≤ 3000 zł/Mg CO2
• 1 pkt: X > 4500 zł/Mg CO2

4. Gotowość/dojrzałość inwestycji do realizacji (maks. 8 pkt). W tym przypadku sprawdzane będzie, czy:

1) inwestycja posiada projekt techniczny realizacji przedsięwzięcia dla 100% zakresu rzeczowego przedsięwzięcia;
2) inwestycja ma prawo do dysponowania wymaganą powierzchnią gruntów/terenem pod inwestycję;
3) projekt definiuje główne zadania oraz harmonogram ich wdrożenia zgodny z założeniami programu priorytetowego;
4) projekt uzyskał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia inwestycyjnego (jeśli dotyczy);
5) projekt uzyskał pozwolenie na budowę (jeśli dotyczy);
6) inwestycja ma inne wymagane zgody administracyjne (np. promesa koncesji, umowa przyłączenia do sieci itp.);
7) zapewniono środki finansowe na realizację przedsięwzięcia;
8) inwestor posiada zespół oraz infrastrukturę techniczną do realizacji projektu.

Urzędnicy NFOŚiGW oceniający wniosek o dofinansowanie będą ponadto badać sytuację finansową przedsiębiorcy, biorąc pod uwagę następujące kwestie:

1. Dotychczasowa sytuacja finansowa wnioskodawcy. Ocena przeprowadzana będzie na podstawie zweryfikowanych przez NFOŚiGW danych finansowych przedstawionych we wniosku (wraz z załącznikami) zgodnie z metodyką oceny finansowej wniosku o dofinansowanie. Kryterium zostanie ocenione pozytywnie, jeśli z oceny wynika, że wnioskodawca nie znajduje się w złej sytuacji finansowej.

2. Prognozowana sytuacja finansowa wnioskodawcy, w tym analiza wykonalności i trwałości finansowej. To kryterium zostanie ocenione pozytywnie, jeśli z oceny prognozowanej sytuacji finansowej wnioskodawcy wynika, że nie znajduje się on w złej sytuacji finansowej i jest w stanie zapewnić wykonalność i trwałość finansową oraz zbilansowanie źródeł finansowania projektu. Co istotne, negatywna ocena pierwszego kryterium nie spowoduje odrzucenia wniosku, jeżeli ocena kryterium nr 2 będzie pozytywna.

Ponadto oceniana będzie dopuszczalność pomocy publicznej zgodnie z przepisami o pomocy publicznej. W tym wypadku negatywna ocena spowoduje odrzucenie wniosku o dofinansowanie.

Regulamin programu „Magazyny energii elektrycznej i związana z nimi infrastruktura dla poprawy stabilności polskiej sieci elektroenergetycznej” jest dostępny na stronie NFOŚiGW pod tym linkiem.

Piotr Pająk

piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.