Polski program dotacji na magazyny energii wykluczy wszystkich dostawców?

NFOŚiGW przygotowuje się do uruchomienia naboru wniosków o dofinansowanie na magazyny energii w programie z budżetem liczącym kilka miliardów złotych. Zastrzeżenia do programu zgłosił Huawei, czołowy globalny dostawca takich urządzeń. Chińska firma wskazuje, że zasady programu mogą dyskryminować dostawców magazynów spoza Unii Europejskiej.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przygotowuje duży program dofinansowania na magazyny energii. Według deklaracji, jakie otrzymaliśmy z Funduszu, nabór wniosków wystartuje w drugim kwartale 2025 r. Program powinien być ogromnym i bardzo potrzebnym impulsem do rozwoju krajowego rynku rozproszonych magazynów energii. Efektem programu ma być powstanie magazynów energii o łącznej pojemności 5,4 GWh.

Dofinansowaniem zgodnie z obecnymi założeniami zostanie objęta budowa magazynów energii elektrycznej o jednostkowej mocy nie mniejszej niż 2 MW i pojemności nie mniejszej niż 4 MWh wraz z testami i odbiorami urządzeń, a także budowa przyłącza do sieci i infrastruktury towarzyszącej oraz konfiguracja i adaptacja magazynu (BMS, EMS, odwzorowanie w systemach monitorujących, utworzenie zdalnego dostępu do urządzeń i/lub danych, certyfikacja i homologacja instalacji magazynowania energii w standardach UE itp.).

REKLAMA

Jak wyjaśnia NFOŚiGW, do dofinansowania powinna się kwalifikować inwestycja polegająca na budowie np. magazynu składającego się z dwóch modułów o mocy 1 MW każdy lub czterech modułów o mocy 0,5 MW każdy, lub 10 modułów o mocy 1 MW każdy. Fundusz zaznacza, że ograniczanie możliwości dofinansowania inwestycji do jednego urządzenia o mocy 2 MW mogłoby znacząco zmniejszyć możliwość wydatkowania budżetu programu.

Miliardy na magazyny energii

NFOŚiGW chce przeznaczyć na realizację tego programu ogromną kwotę 4,2 mld zł. Pieniądze mają pochodzić z unijnego Funduszu Modernizacji (w decyzji Komisji Europejskiej SA.112460 zatwierdzającej program jest mowa o całkowitym budżecie 1,2 mld euro).

Zgodnie z zasadami programu pomoc będzie kumulowana w ramach dwóch form wsparcia: dotacji bezpośrednich i pożyczek. Intensywność dofinansowania w obu formach zgodnie z projektem programu nie będzie mogła przekroczyć 45% kosztów kwalifikowanych, przy czym może zostać zwiększona o 20 punktów procentowych w przypadku mikroprzedsiębiorcy i małego przedsiębiorcy, a także o 10 punktów procentowych w przypadku średniego przedsiębiorcy.

Na realizację inwestycji beneficjenci dofinansowania będą mieć 36 miesięcy od daty udzielenia wsparcia. Za niedotrzymanie terminów mają grozić kary w postaci zmniejszenia przyznanej kwoty dofinansowania.

Huawei zgłasza uwagi

Obecnie program jest już po etapie konsultacji społecznych. Uwagi do projektu programu zgłosił m.in. Huawei oferujący na naszym rynku falowniki fotowoltaiczne i magazyny energii. Chiński koncern jest zresztą czołowym producentem tych urządzeń na świecie, regularnie notującym najwyższe pozycje w globalnych rankingach sprzedaży falowników i magazynów.

Zdaniem Huawei projekt programu opracowanego przez NFOŚiGW wprowadza sztuczne ograniczenia w rozumieniu Decyzji Komisji Europejskiej nr SA.112460 (2024/N). W konsekwencji – jak tłumaczy chiński producent – może to doprowadzić do konieczności zwrotu środków (pomocy publicznej) przyznanych niezgodnie z zasadami rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.

Chińska firma zapewnia, że program w wersji zaproponowanej przez NFOŚiGW może doprowadzić do wykluczenia wszystkich dostawców magazynów energii z możliwości skorzystania z pieniędzy z Funduszu Modernizacyjnego. Jak tłumaczy Huawei, nie ma obecnie na rynku magazynowania energii produktów, które bazowałyby na lokalnym kontencie, i w każdym magazynie energii są komponenty z Tajwanu, Chin czy Indii.

REKLAMA

Chiński producent zaznacza przy tym, że system oceny zgodności w Unii Europejskiej opiera się na weryfikacji bezpieczeństwa sprzętu. Huawei podkreśla, że w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej został opublikowany akt o cyberodporności, a polski rząd prowadzi prace nad implementacją przepisów dyrektywy NIS2 (to unijna dyrektywa dotycząca sieci i systemów informacyjnych).

– Ewentualne wykluczenia produktów w oparciu o kryteria pozatechniczne w Unii Europejskiej muszą być poprzedzone skoordynowanym szacowaniem ryzyka przez Komisję Europejską. Wszelkie wykluczenia produktów w oparciu o kryteria nietechniczne mogą zostać wprowadzone jedynie w drodze ustawy, a nie rozporządzenia będącego aktem niższego rzędu – wskazuje Huawei.

NFOŚiGW odpowiada

Uwagi zgłoszone przez chińską firmę w drodze konsultacji projektu programu dofinansowania magazynów energii zostały odrzucone przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

NFOŚIGW tłumaczy, że o ile stanowisko Huawei odnosi się do decyzji Komisji Europejskiej, o tyle wdrażany program dofinansowania na magazyny energii powinien być zgodny z warunkami udzielenia pomocy zawartymi w dokumencie: State Aid SA.112460 (2024/N) – Poland TCTF – RRF: Support for electricity storage and related infrastructure.
.

.

Z pełną treścią uwag zgłoszonych w trakcie konsultacji projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowych warunków udzielania przez NFOŚiGW pomocy publicznej na inwestycje w magazynowanie energii elektrycznej i związaną z nimi infrastrukturę można zapoznać się na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod tym linkiem.

Projekt rozporządzenia czeka obecnie na skierowanie do podpisu Ministra Klimatu i Środowiska. Podpis ministra i ogłoszenie rozporządzenia otworzy drogę do uruchomienia naboru wniosków o dofinansowanie.