Nowy program dla magazynów energii. Na co będzie można wydać ponad 5 mld zł?
Na rządowych stronach zostało opublikowane rozporządzenie określające zasady dofinansowania na magazyny energii w nowym programie. Uruchomienie takiego dofinansowania sygnalizował wcześniej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Dotychczas rządowe wsparcie inwestycyjne w obszarze magazynów energii ograniczało się głównie do mniejszych, prosumenckich instalacji. Można je otrzymać w kilku programach realizowanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), takich jak: Mój Prąd, Moja Elektrownia Wiatrowa czy Energia dla Wsi.
Teraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt rozporządzenia określającego zasady dofinansowania inwestycji w większe magazyny energii. Budżet programu ma wynieść aż około 1,2 mld euro (około 5,16 mld zł według kursu 1 euro = 4,3 zł). W tym z unijnego Funduszu Modernizacji ma pochodzić około 1 mld euro.
Resort klimatu zakłada, że nowy program przyczyni się do budowy magazynów energii o mocy 2,5 GW i pojemności 5 GWh.
Na co można przeznaczyć dofinansowanie?
Celem programu dofinansowania magazynów energii ma być poprawa stabilności sieci elektroenergetycznych oraz bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez wsparcie budowy magazynów energii elektrycznej przyłączonych do sieci dystrybucyjnej lub przesyłowej – na wszystkich poziomach napięcia.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że magazyny energii mają duży potencjał w zakresie „dostosowywania się do szybkich zmian w podaży i zapotrzebowania na energię elektryczną, obsługi dużych dziennych wzrostów i opóźnień obciążenia oraz zapewniania regulacji częstotliwości i usług bezwładnościowych w celu zapewnienia bezpiecznej i stabilnej pracy sieci elektroenergetycznej”. Resort klimatu zaznacza, że rozszerzanie tych możliwości jest niezbędne, aby dalej rozwijać produkcję energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w Polsce.
„Aby osiągnąć ten cel, beneficjenci będą aktywnie uczestniczyć w sprzedaży hurtowej i bilansowaniu rynku. Jednostki magazynowania energii ułatwią lepsze dopasowanie wzorców dostaw i zużycia energii odnawialnej, a jednocześnie będą dostępne do regulacji częstotliwości. Ponadto mogą przyczynić się do wzmocnienia dostaw energii fotowoltaicznej. Program zwiększy aktywność rynkową w polskim sektorze elektroenergetycznym” – zapewnia ministerstwo.
Dofinansowanie będzie można przeznaczyć w szczególności na:
- budowę magazynów energii elektrycznej o mocy nie mniejszej niż 2 MW oraz pojemności nie mniejszej niż 4 MWh wraz z testami i odbiorami urządzeń;
- budowę przyłącza do sieci i infrastruktury towarzyszącej;
- konfigurację i adaptację magazynów (BMS, EMS, odwzorowanie w systemach monitorujących, utworzenie zdalnego dostępu do urządzeń i/lub danych, certyfikacja i homologacja instalacji magazynowania energii w standardach UE itp.).
Kto może dostać dofinansowanie?
Dofinansowanie będzie mógł otrzymać przedsiębiorca w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, który spełnia następujące warunki:
1) nie jest zobowiązany do zwrotu pomocy publicznej wynikającego z decyzji Komisji Europejskiej uznającej taką pomoc przyznaną przez to samo państwo członkowskie za niezgodną z prawem oraz z rynkiem wewnętrznym;
2) bez otrzymania pomocy publicznej nie podjąłby decyzji o inwestycji lub zrealizowałby ją w ograniczony lub odmienny sposób;
3) nie jest objęty sankcjami przyjętymi przez Unię Europejską;
4) ma siedzibę lub oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Forma i wysokość dofinansowania
Dofinansowanie na magazyny energii ma być udostępniane w formie dotacji i pożyczek. W tym 90 proc. środków w programie ma być dystrybuowanych w formie dotacji, a 10 proc. w formie pożyczek.
W przypadku pożyczki preferencyjnej wartość pomocy publicznej stanowić będzie różnica między zdyskontowaną rynkową wartością odsetek, która byłaby naliczona dla udzielanej pożyczki, a zdyskontowaną wartością odsetek wynikającą z zastosowanego oprocentowania.
W projekcie rozporządzenia określono intensywność dofinansowania na poziomie 45 proc. kosztów kwalifikowalnych, przy czym może zostać ona zwiększona o:
- 20 pkt proc. – w przypadku mikroprzedsiębiorcy i małego przedsiębiorcy;
- 10 pkt proc. – w przypadku średniego przedsiębiorcy.
Dofinansowania nie będzie można łączyć z inną pomocą publiczną, z wyłączeniem wynagrodzenia za wykonywanie obowiązku mocowego na podstawie umowy mocowej.
Co będzie grozić za opóźnienie inwestycji?
Warunkiem otrzymania dofinansowania jest rozpoczęcie inwestycji nie wcześniej niż 9 marca 2023 r. Zgodnie z projektem rozporządzenia przez rozpoczęcie inwestycji należy rozumieć „podjęcie robót budowlanych lub złożenie pierwszego prawnie wiążącego zobowiązania do zamówienia urządzeń lub jakiegokolwiek zobowiązania, w wyniku którego realizacja inwestycji stanie się nieodwracalna”. Okres kwalifikowalności kosztów ma się kończyć 31 grudnia 2028 r.
Projekt rozporządzenia zakłada, że dofinansowanie będzie można otrzymać pod warunkiem, że ukończenie inwestycji i rozpoczęcie jej eksploatacji nastąpi w ciągu 36 miesięcy od dnia udzielenia pomocy. Według projektu, jeśli taki termin nie zostanie dotrzymany, to dofinansowanie zostanie zmniejszone o 5 proc. za każdy miesiąc opóźnienia, gdy opóźnienie wynosi od 3 do 6 miesięcy, a następnie o 10 proc. za każdy kolejny miesiąc opóźnienia.
Notyfikacja nie będzie potrzebna
Pomoc publiczna w ramach nowego programu będzie udzielana zgodnie z Tymczasowymi kryzysowymi ramami środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy. Na tej podstawie państwa Unii Europejskiej mogą ustanawiać programy inwestycji w odnawialne źródła energii, wodór odnawialny, biogaz i biometan, a także w magazynowanie energii elektrycznej i energii cieplnej ze źródeł odnawialnych.
Wejście w życie rozporządzenia umożliwi Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomienie programu dofinansowania na magazyny energii.
Mimo zaangażowania środków unijnych z Funduszu Modernizacji nie będzie konieczne notyfikowanie udzielanej pomocy publicznej na poszczególne inwestycje.
Piotr Pająk
piotr.pajak@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.