URE policzył magazyny energii. Inwestycje rozkręci reforma rynku bilansującego?

URE policzył magazyny energii. Inwestycje rozkręci reforma rynku bilansującego?
Kyon Energy

Urząd Regulacji Energetyki podsumował aktualny potencjał magazynów energii w polskim systemie elektroenergetycznym. URE wskazuje na dotychczasowe efekty aukcji na rynku mocy, umożliwiających operatorom magazynów zabezpieczenie przychodów w dłuższych okresie, a także sygnalizuje szanse, jakie dla tej technologii tworzy ostatnia reforma rynku bilansującego.  

Urząd Regulacji Energetyki opublikował raport „Magazynowanie Energii Elektrycznej”, w którym podsumowuje dotychczasowy rozwój rynku sieciowych magazynów energii (w raporcie pominięty został segment prosumenckich magazynów energii o jednostkowej mocy do 50 kW).

Zgodnie z aktualną wersją ustawy Prawo energetyczne magazynowanie energii elektrycznej w jednostkach o łącznej zainstalowanej mocy elektrycznej większej niż 10 MW wymaga uzyskania koncesji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Natomiast gromadzenie energii w magazynach o mocy w przedziale 50 kW-10 MW podlega wpisowi do rejestru magazynów energii elektrycznej, który w postaci elektronicznej powinni prowadzić operatorzy systemu elektroenergetycznego.

REKLAMA

Z przeglądu przeprowadzonego przez URE wynika, że obowiązek prowadzenia rejestru magazynów energii na początku 2024 roku spełniało 54 operatorów sieci mających status OSD oraz OSP, czyli 28 proc. wszystkich tego rodzaju podmiotów w Polsce. Regulator informuje, że w tym 47 operatorów miało puste rejestry, co wynika z braku przyłączonych magazynów energii. Operatorzy, którzy nie prowadzili rejestrów, zostali wezwani przez URE do ich wdrożenia.

W rejestrach pięciu największych operatorów sieci dystrybucyjnej i przesyłowej według stanu na maj 2024 r. znajdowało się 12 magazynów energii o łącznej mocy zainstalowanej 1 464,5 MW. Połowa z nich wykorzystuje do gromadzenia energii baterie litowo-jonowe. Jednak największymi magazynami pod względem mocy zainstalowanej są elektrownie szczytowo-pompowe. Łączna moc tych jednostek stanowiła 85 proc. całkowitej mocy magazynów uwzględnionych w rejestrach największych operatorów sieci.

 

Wykaz magazynów energii o jednostkowej mocy przynajmniej 50 kW. Źródło: URE
Wykaz magazynów energii o jednostkowej mocy przynajmniej 50 kW przyłączonych do sieci największych operatorów. Źródło: URE

Magazyny energii na rynku mocy

W swoim raporcie URE podsumowuje efekty dotychczasowych aukcji na rynku mocy w zakresie magazynów energii. Regulator informuje, że w wyniku aukcji głównych na lata 2021–2028 oraz aukcji dodatkowych na lata 2012–2025 zawarto kontrakty dla magazynów energii o łącznej mocy 9,5 GW, w tym 7,1 GW to jednostki istniejące, 0,5 GW – jednostki modernizowane, a 1,9 GW stanowią jednostki nowe, które powstaną w następstwie zawartych umów z operatorem rynku mocy.

Wszystkie istniejące i modernizowane magazyny energii elektrycznej to elektrownie szczytowo-pompowe oraz szczytowo-pompowe z dopływem naturalnym. Urząd Regulacji Energetyki odnotowuje, że jednostki nowe, które pojawią się w wyniku aukcji głównych na lata 2027– 2028, to z kolei magazyny energii bazujące na technologii akumulatorów elektrochemicznych.

REKLAMA

Jak wynika z raportu URE, w wyniku aukcji głównej rynku mocy na rok dostaw 2028 kontrakty mocowe zostały zawarte przez 33 magazyny energii elektrycznej wykorzystujące technologię elektrochemiczną. Stanowi to ponad sześciokrotny wzrost w stosunku do wyników aukcji głównej przeprowadzonej w 2022 r. Łączna moc zakontraktowana w toku aukcji głównej dla magazynów energii elektrycznej w 2023 r. wynosiła 1734 MW, co stanowi ponad dziesięciokrotny wzrost w stosunku do aukcji z 2022 r.

Sumaryczna wielkość obowiązków mocowych wynikająca z zawartych umów mocowych w wyniku aukcji głównej na rok dostaw 2028 wynosiła 7070,951 MW. Jak wnioskuje URE, zakontraktowana w aukcji moc magazynów energii stanowiła około 25 proc. sumarycznej wielkości obowiązków mocowych zawartych w toku aukcji głównej.

 

Udział magazynów energii w aukcjach na rynku mocy z dostawami na lata 2021-28. Źródło: URE.
Udział magazynów energii w aukcjach na rynku mocy z dostawami na lata 2021-28. Źródło: URE.

Rynek mocy jest obecnie dla polskiego sektora magazynów energii jedynym mechanizmem pozwalającym inwestorom zabezpieczyć długoterminowe przychody. Jednak procedowane obecnie zmiany w regulacjach zmierzają do wyraźnego ograniczenia możliwości zabezpieczenia gwarancji przychodów dla jednostek magazynowych na rynku mocy. Więcej na ten temat w artykule: Potrzebujemy magazynów energii, ale inwestorom rzucane są kłody pod nogi.

Nowe zasady bilansowania rozkręcą rynek magazynów?

Urząd Regulacji Energetyki odnotowuje, że nowe szanse na rozwój magazynów energii tworzą ostatnie zmiany w zasadach funkcjonowania rynku bilansującego, które weszły w życie w połowie zeszłego miesiąca.

URE ocenia, że wdrożony w ramach reformy rynku bilansującego nowy katalog usług bilansujących oraz skrócenie okresu rozliczania energii bilansującej oraz niezbilansowania – z jednej godziny do 15 minut – poprawiają wycenę energii elektrycznej w czasie rzeczywistym. Dzięki temu magazyny mogą odgrywać ważniejszą rolę w świadczeniu usług elastyczności i optymalizacji pracy sieci, co powinno przełożyć się na większą efektywność finansową takich inwestycji.

Pełna treść raportu „Magazynowanie Energii Elektrycznej” jest dostępna na stronie URE pod tym linkiem.

redakcja@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.