Bruksela przedstawiła plan rozwoju energetyki wiatrowej
W ubiegłym roku inwestycje w energetyce wiatrowej w Unii Europejskiej wyraźnie przyspieszyły. Tempo budowy nowych farm wiatrowych jest jednak nadal zbyt wolne, aby energetyka wiatrowa odegrała przewidzianą przez UE rolę w realizacji celów unijnej polityki energetycznej i klimatycznej. Komisja Europejska chce to zmienić.
Komisja Europejska (KE) podkreśla, że energetyka wiatrowa powinna odegrać kluczową rolę w dążeniu do celu, jakim jest zwiększenie udziału zielonej energii w unijnym miksie energetycznym przynajmniej do 42,5 proc. do roku 2030. Projekty w obszarze lądowej i morskiej energetyki wiatrowej w UE realizowane są jednak zbyt wolno, a inwestorzy napotykają na przeszkody związane z biurokracją czy brakiem przejrzystości legislacyjnej.
W obszarze morskiej energetyki wiatrowej Komisja Europejska zwraca uwagę na ogromną różnicę między celami w zakresie mocy w offshore przyjętymi przez kraje UE a obecnym zainstalowanym potencjałem. Wynosi on około 16,3 GW, podczas gdy zadeklarowane przez unijne kraje cele zakładają budowę farm wiatrowych na morzu o łącznej mocy 111 GW. Komisja podkreśla, że aby ten cel osiągnąć, co roku potrzebne jest oddawanie do użytku morskich farm wiatrowych o mocy 12 GW. To 10 razy więcej niż moc morskich turbin oddanych do użytku w zeszłym roku.
Bruksela zakłada, że o ile na koniec ubiegłego roku w Unii Europejskiej działały farmy wiatrowe o łącznej mocy 204 GW, o tyle na koniec obecnej dekady powinno to już być ponad 500 GW. Realizacja tego założenia może być jednak niemożliwa, jeśli przygotowanie projektów wiatrowych nie zostanie ułatwione i przyspieszone.
Co prawda w ubiegłym roku w UE powstały farmy wiatrowe o łącznej mocy 16 GW i był to wzrost o 47 proc. w stosunku do inwestycji z wcześniejszego roku, to jednak zdaniem KE w skali roku w Unii powinny powstawać farmy wiatrowe o mocy około 37 GW, aby UE zrealizowała swój cel OZE na 2030 r.
Aby przyspieszyć rozwój energetyki wiatrowej w Unii Europejskiej Bruksela opracowała ogłoszony wczoraj pakiet wsparcia dla europejskiego sektora wiatrowego określany jako European Wind Power Action Plan. Komisja podkreśla, że jego celem jest wdrożenie takich działań, które szybko przełożą się na poprawę warunków do budowy nowych farm wiatrowych.
Problem z pozwoleniami
Ogłaszając pakiet wsparcia dla energetyki wiatrowej, KE zwróciła uwagę na problem z długimi procedurami, które utrudniają przygotowanie projektów wiatrowych i wpływają na ich zbyt małą podaż w stosunku do unijnych ambicji.
Przyspieszyć inwestycje wiatrowe ma uwzględniona w ogłoszonym wczoraj pakiecie inicjatywa o nazwie Accele-RES. Ma ona zapewnić m.in. digitalizację procesu uzyskiwania pozwoleń i gromadzenia dokumentacji projektów wiatrowych. W obszarze offshore KE chce wspierać współpracę regionalną w zakresie transgranicznych sieci energetycznych oraz tworzenia morskich dokumentów planistycznych.
Komisja planuje też zapewnienie technicznego wsparcia dla urzędników z państw UE obsługujących procesy związane z inwestycjami wiatrowymi w ramach unijnego programu określanego jako Technical Support Instrument (TSI). Program szkoleń ma objąć także kształcenie specjalistów obsługujących budowę i serwis elektrowni wiatrowych. W tym celu KE chce doprowadzić do uruchomienia centrów treningowych, w których w ciągu trzech lat zostanie przeszkolonych około 100 tys. przyszłych pracowników sektora wiatrowego.
Potrzebny plan dla sieci
Inna bariera, która może w coraz większym stopniu blokować budowę nowych farm wiatrowych, to problem z dostępnością mocy przyłączeniowych. Rozwój europejskich sieci energetycznych już teraz nie nadąża za inwestycjami w elektrownie wiatrowe i fotowoltaiczne, a w kolejnych latach ten problem może się nasilać.
Aby przyspieszyć rozwój i modernizację sieci, KE chce zaproponować konkretne działania w ramach nowej inicjatywy określanej jako Grids Action Plan. Ma ona zostać ogłoszona jeszcze w tym roku.
Innym obszarem, na którym chce się skupić Komisja Europejska w obszarze energetyki wiatrowej, jest poprawa mechanizmu aukcji, w których inwestorzy mogą uzyskać państwowe gwarancje odkupu energii, zabezpieczając na wiele lat określony poziom przychodów. Systemy aukcyjne zostały już wdrożone w wielu krajach UE, w tym w Polsce, jednak zdaniem Brukseli potrzebne jest wprowadzenie bardziej obiektywnych i przejrzystych zasad tego mechanizmu.
Elementem nowego pakietu dla energetyki wiatrowej ma być także ułatwienie dostępu do finansowania projektów. Inwestorzy mają uzyskać szerszy dostęp do środków z Funduszu Innowacji, a instrumenty zmniejszające ryzyko kredytowe ma zapewniać Europejski Bank Inwestycyjny.
Pomoc dla fabryk elektrowni wiatrowych
W kontekście finansowania KE dostrzega też potrzeby unijnych producentów elektrowni wiatrowych, którzy w ostatnim czasie mocno odczuli wzrost kosztów surowców i komponentów, a ponadto muszą mierzyć się z coraz silniejszą konkurencją producentów elektrowni wiatrowych z Chin. Aby zapobiec zamykaniu fabryk turbin wiatrowych na terenie UE, Komisja chce zapewnić unijnemu przemysłowi wiatrowemu łatwiejszy dostęp do środków publicznych.
Bez silnej bazy przemysłowej nie będzie pomyślnej transformacji ekologicznej. Musimy zadbać o to, aby wszystkie sektory mogły działać w sprzyjającym środowisku, aby skutecznie przyczyniać się do osiągnięcia naszych ambitnych celów w zakresie klimatu i energii. Pakiet ten pomoże europejskiemu sektorowi energii wiatrowej rozwijać się we własnym zakresie i konkurować w skali globalnej, zmniejszając w ten sposób zależność od dostawców zewnętrznych i tworząc zielone miejsca pracy dla pracowników – komentuje Maros Sefcovic, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za wdrażanie Europejskiego Zielonego Ładu.
Obronie unijnego przemysłu wiatrowego ma służyć promocja unijnych standardów przemysłowych w globalnym przemyśle wiatrowym. Komisja sygnalizuje także przyjrzenie się praktykom w zakresie wsparcia producentów turbin w innych obszarach gospodarczych (od pewnego czasu na rynku wiatrowym mówi się o możliwości uruchomienia przez Brukselę postępowania antydumpingowego, które może być skierowane przeciwko producentom elektrowni wiatrowym z Chin).
Unia Europejska jest zdecydowana przewodzić transformacji energetycznej i wykorzystać szansę na stworzenie wzrostu gospodarczego i ekologicznych miejsc pracy. Sektor energii wiatrowej ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia naszych celów w zakresie czystej energii i klimatu, musimy jednak upewnić się, że może prowadzić działalność w sprawiedliwym i wspierającym środowisku. Jesteśmy zaangażowani we współpracę z państwami członkowskimi i branżą, aby urzeczywistnić nasze cele legislacyjne w praktyce. Podjęte działania sprawią, że sektor wiatrowy pozostanie silnym europejskim graczem energetycznym – komentuje Kadri Simson, unijna komisarz ds. energii.
Piotr Pająk
piotr.pajak@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
