Gminy dostaną rekompensaty za podatek od elektrowni wiatrowych
Prezydent podpisał ustawę przyznającą gminom, na terenie których znajdują się farmy wiatrowe, rekompensat za podatek utracony w 2018 roku. Pieniądze, które otrzymają gminy, będą pochodzić z budżetu państwa i mają zostać wypłacone jeszcze w tym roku.
Celem ustawy podpisanej przez prezydenta jest zrekompensowanie gminom dochodów utraconych z powodu zmiany opodatkowania budowli wchodzących w skład elektrowni wiatrowych.
Zmiana zasad opodatkowania elektrowni wiatrowych, która została wdrożona w połowie 2018 roku w nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, była pewnym kompromisem. Przygotowując tamtą nowelizację, rząd przyznał się poniekąd do błędnych przepisów wprowadzonych w ustawie antywiatrakowej z 2016 roku, w wyniku których od 2017 r. gminy zaczęły nakładać wyższe podatki na operatorów farm wiatrowych – mimo, że poszczególne ministerstwa unikały wówczas potwierdzenia słuszności takiej praktyki.
Ostatecznie Ministerstwo Energii zaproponowało regulację wdrożoną w uchwalonej w połowie 2018 r. nowelizacji ustawy o OZE, która przywracała niższy podatek retroaktywnie, ze skutkiem od początku 2018 roku.
W efekcie od 1 stycznia 2018 r. przywrócono opodatkowanie wyłącznie elementów budowlanych elektrowni wiatrowych. Przy tym nie zdecydowano się na podobną zmianę w stosunku do podatku naliczonego za 2017 r., czyli w pierwszym roku, w którym obowiązywało wyższe opodatkowanie.
Ta zmiana oznaczała uszczuplenie budżetu samorządów, na terenie których ulokowano farmy wiatrowe i dla których przepisy uchwalone w 2016 roku oznaczały możliwość zwiększenia dochodów z tytułu opodatkowania wiatraków.
Jak informuje Kancelaria Prezydenta, stan prawny obowiązujący na przełomie lat 2017/2018, w czasie uchwalania budżetów gmin na rok 2018, pozwalał gminom, na terenie których zlokalizowane są elektrownie wiatrowe, zakładać wyższe wpływy do ich budżetu. Wpływy te były następnie faktycznie osiągane w I półroczu 2018 r.
– Terminowo uchwalając budżety na rok 2018, gminy działały racjonalnie i w pełni zgodnie z obowiązującym prawem. Uwzględniały zwiększone dochody z tytułu podatku od nieruchomości i na tej podstawie zaplanowały konkretne wydatki. Zmniejszenie ‒ z mocą wsteczną ‒ podstawy opodatkowania elektrowni wiatrowych podatkiem od nieruchomości znacząco pogorszyło sytuację gmin, pozbawiając je części dochodów, powodując konieczność zwrotu nadpłaconego za I półrocze 2018 r. podatku od nieruchomości za usytuowane elektrownie wiatrowe – czytamy w komunikacie Kancelarii Prezydenta.
Na konieczność zrekompensowania gminom utraconych dochodów wskazał Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 22 lipca 2020 r. Trybunał orzekł niekonstytucyjność art. 17 pkt 2 noweli ustawy o OZE w zakresie, w jakim narusza zasadę nieretroakcji i wprowadza z mocą wsteczną art. 2 pkt 1 i 6 oraz art. 3 pkt 1 tej ustawy.
TK orzekł również, że wspomniany przepis w tym zakresie traci moc po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw (wyrok został ogłoszony dnia 4 sierpnia 2020 r.). Ponadto Trybunał zobowiązał ustawodawcę do podjęcia w tym czasie prac legislacyjnych mających na celu opracowanie regulacji rekompensującej gminom straty poniesione w następstwie wprowadzenia z mocą wsteczną regulacji wpływającej na obniżenie ich dochodów z podatku od elektrowni wiatrowych.
Rekompensata wprowadzana ustawą podpisaną przez prezydenta ma wyrównać gminom dochody utracone w 2018 r. Założeniem przyjętej regulacji jest szybka wypłata gminom rekompensat za tę część poniesionych przez nie strat, która może być relatywnie łatwo oszacowana.
W myśl uchwalonej ustawy maksymalna wysokość rekompensaty dla danej gminy będzie stanowić wartość dochodów utraconych w 2018 r. rozumianą jako różnica między kwotą należną z tytułu podatku od nieruchomości od elektrowni wiatrowych w okresie od początku 2018 r. do końca 2018 r. na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie noweli ustawy o OZE, a kwotą należną w tym okresie na podstawie przepisów nią znowelizowanych.
Do obliczenia rekompensaty przyjęto wielkości i dane wyjściowe do określenia i oszacowania przychodów z podatku od nieruchomości przez każdą uprawnioną gminę, tj. stawkę podatku określoną w uchwale rady gminy na 2018 r. pomnożoną przez podstawę opodatkowania przed i po zmianie przepisów.
Zgodnie z ustawą rekompensata ma być wypłacona z budżetu państwa na rachunek budżetu gminy, na jej wniosek zawierający określone w ustawie informacje pozwalające określić sumę utraconych przez gminę dochodów.
Zgodnie z postanowieniami ustawy wnioski gmin będą kierowane do właściwego wojewody, który w celu poprawnego ustalenia wysokości rekompensaty ma dokonać sprawdzenia prawidłowości wniosków pod względem formalnym i rachunkowym.
Ustawa przewiduje ograniczenie terminów składania wniosków do 3 miesięcy liczonych od dnia wejścia w życie ustawy – oraz weryfikowania wniosków przez wojewodę: również do 3 miesięcy, wliczając procedurę uzupełniania braków i korekty błędów, która powinna być dokonana w terminie 30-dniowym.
Po rozpatrzeniu wniosku wojewoda wyda decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania rekompensaty. Rekompensata ma zostać przekazana przez wojewodę na rachunek gminy do końca tego roku.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
