Będą rekompensaty dla gmin za podatek od elektrowni wiatrowych
Ministerstwo Klimatu i Środowiska ma przygotować regulacje umożliwiające wypłacenie gminom odszkodowań z powodu obniżonych wpływów z tytułu podatku od elektrowni wiatrowych. To konsekwencja wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
Projekt ustawy o rekompensacie dochodów utraconych przez gminy w 2018 r. w związku ze zmianą zakresu opodatkowania elektrowni wiatrowych, który ma przygotować rząd, zakłada wypłatę gminom rekompensat z powodu strat poniesionych w następstwie wprowadzenia z mocą wsteczną regulacji wpływającej na obniżenie ich dochodów z podatku od elektrowni wiatrowych.
Do wdrożenia takiej regulacji zobowiązuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2 lipca 2020 r. (sygn. K 4/19), w którym TK orzekł niekonstytucyjność art. 17 pkt 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw – a konkretnie niekonstytucyjność przepisu łamiącego zasadę nieretroakcji.
Trybunał Konstytucyjny zobowiązał ustawodawcę do opracowania regulacji rekompensującej gminom straty poniesione w następstwie wprowadzenia z mocą wsteczną regulacji wpływającej na obniżenie ich dochodów z podatku od elektrowni wiatrowych.
Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, podmiotami uprawnionymi do uzyskania rekompensat będą gminy, które wskutek zmiany przepisów z mocą wsteczną utraciły dochody w postaci podatku od nieruchomości płaconego od elektrowni wiatrowych, który został ustalony i pobrany w wymiarze zgodnym z przepisami obowiązującymi w dniu 1 stycznia 2018 r. (czyli na podstawie przepisów sprzed wejścia w życie ustawy).
Zmiana zasad opodatkowania elektrowni wiatrowych, która została wdrożona w połowie 2018 roku, była w pewnym sensie kompromisem. Przyjmując ją, rząd przyznał się poniekąd do błędnych przepisów wprowadzonych przez PiS w tzw. ustawie antywiatrakowej z 2016 roku, w wyniku których od 2017 r. gminy zaczęły nakładać wyższe podatki na operatorów farm wiatrowych – mimo, że poszczególne ministerstwa unikały wówczas potwierdzenia słuszności takiej praktyki.
Ostatecznie ówczesne Ministerstwo Energii zaproponowało regulację wdrożoną w uchwalonej w połowie 2018 r. nowelizacji ustawy o OZE, która przywracała niższy podatek retroaktywnie, ze skutkiem od początku 2018 roku.
W efekcie od 1 stycznia 2018 r. przywrócono opodatkowanie wyłącznie elementów budowlanych elektrowni wiatrowych. Przy tym nie zdecydowano się na podobną zmianę w stosunku do podatku naliczonego za 2017 r., czyli w pierwszym roku, w którym obowiązywało wyższe opodatkowanie.
Ta zmiana oznaczała uszczuplenie budżetu samorządów, na terenie których ulokowano farmy wiatrowe i dla których przepisy uchwalone w 2016 roku oznaczały możliwość zwiększenia dochodów z tytułu opodatkowania wiatraków.
Potrzebna ustawa
Maksymalna wysokość rekompensaty dla danej gminy będzie stanowić wartość dochodów utraconych w 2018 r. rozumianą jako różnica pomiędzy kwotą należną z tytułu podatku od nieruchomości od elektrowni wiatrowych w okresie od 1 stycznia 2018 r. do 13 lipca 2018 roku na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie ustawy a kwotą należną w tym okresie na podstawie przepisów znowelizowanych ustawą.
Rekompensaty mają być wypłacane w trybie wnioskowym, a uprawniona gmina będzie obowiązana złożyć wniosek w terminie określonym w ustawie. Organem właściwym do rozpatrzenia wniosku będzie wojewoda, a organem odwoławczym minister właściwy ds. finansów publicznych.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska, które odpowiada za przygotowanie regulacji w tym zakresie, uzasadnia potrzebę uregulowania tej kwestii na poziomie ustawy faktem, że wypłata rekompensat dla gmin wymagać będzie uruchomienia środków budżetowych, do czego potrzebna jest podstawa prawna określona w ustawie.
Ponadto, jak czytamy w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów, konieczne jest określenie trybu wypłaty rekompensat, który będzie wiązać się zarówno z nałożeniem określonych obowiązków na wybrane organy administracji publicznej realizujące to zadanie, jak i na przyszłych beneficjentów, co również wymaga regulacji na poziomie ustawowym.
Co więcej, w obowiązującym systemie prawa nie istnieją przepisy, na podstawie których byłaby możliwa realizacja celu w postaci wypłaty gminom rekompensat wskazanych przez TK.
Przewidywany przez MKiŚ termin przyjęcia projektu ustawy o rekompensacie dochodów utraconych przez gminy w 2018 r. w związku ze zmianą zakresu opodatkowania elektrowni wiatrowych to trzeci kwartał 2021 roku.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
