Tyle kosztuje energia odnawialna – najnowsze dane
Energia produkowana z nowych elektrowni wiatrowych i fotowoltaicznych w zeszłym roku po raz kolejny potaniała. Dzięki temu koszty generacji ze źródeł odnawialnych stały się jeszcze niższe w porównaniu do produkcji energii z konwencjonalnych elektrowni. W 2023 r. spadły też koszty kluczowej technologii dla integracji OZE z systemami elektroenergetycznymi, jaką są bateryjne magazyny energii.
Najnowsze dane dotyczące kosztów produkcji energii ze źródeł odnawialnych przedstawiła Międzynarodowa Agencja Energetyki Odnawialnej (International Renewable Energy Agency, IRENA) w raporcie „Renewable Power Generation Costs in 2023”.
Analitycy IRENA policzyli, że aż 81 proc. instalacji OZE uruchomionych na świecie w 2023 r. produkuje energię po niższym koszcie niż nowe elektrownie bazujące na paliwach kopalnych. Zeszłoroczny globalny wzrost mocy w energetyce odnawialnej według szacunków IRENA wyniósł 473 GW. Oznacza to wzrost w porównaniu do 2022 r. o 54 proc. Z tego 382 GW nowych mocy w wielkoskalowych projektach OZE ma wytwarzać energię taniej niż konwencjonalne elektrownie.
Ogromna zmiana w ciągu kilkunastu lat
IRENA podkreśla zwłaszcza odnotowany w ostatnich latach spadek kosztów produkcji energii z fotowoltaiki, które w zeszłym roku miały spaść już do poziomu około 0,04 dol./kWh. Dzięki temu energia wytwarzana przez elektrownie fotowoltaiczne w zeszłym roku miała być tańsza od energii z paliw kopalnych i atomu już o ponad połowę.
Jeszcze w 2010 r. koszt energii z fotowoltaiki według danych IRENA był przeciętnie o 414 proc. wyższy od kosztu energii z paliw kopalnych. W zeszłym roku fotowoltaika miała już być tańsza średnio o 56 proc. Z kolei koszty energii z lądowych farm wiatrowych w 2010 r. przekraczały koszty energii z paliw kopalnych o 23 proc., a w zeszłym roku to lądowe farmy wiatrowe miały produkować tańszą energię przeciętnie o 67 proc.
Tak spadły koszty OZE w 2023
Eksperci IRENA policzyli, że wyłącznie w 2023 r. koszty produkcji energii spadły w przypadku fotowoltaiki przeciętnie o 12 proc. Spadek kosztów – ale nie tak dynamiczny – został odnotowany także w przypadku pozostałych kluczowych technologii OZE. Koszt produkcji energii z nowych farm wiatrowych na lądzie i morzu spadł odpowiednio o 3 i 7 proc., w przypadku elektrowni wodnych o 7 proc. Z kolei koszty produkcji energii ze skoncentrowanej energetyki słonecznej (CSP) miały spaść średnio o 4 proc.
IRENA szacuje, że inwestycje w odnawialne źródła energii zrealizowane od 2000 r. pozwoliły zaoszczędzić na zakupie paliw do konwencjonalnych elektrowni już około 409 mld dol.
– Energia odnawialna jest konkurencyjna kosztowo w stosunku do energii z paliw kopalnych. Długoterminowe wsparcie przyspieszyło rozwój źródeł odnawialnych, prowadząc do postępu w rozwoju technologii i redukcji kosztów. Ceny energii odnawialnej nie są już wymówką. Jest wręcz przeciwnie – komentuje Francesco La Camera, dyrektor generalny IRENA.
Tak wzrosną moce OZE
Aktualne tempo rozwoju odnawialnych źródeł energii i spadek kosztów zielonej energii według IRENA doprowadzi do potrojenia zainstalowanych globalnie mocy w OZE do 2030 r.
Na koniec 2023 r. całkowita moc w energetyce odnawialnej na świecie wynosiła według IRENA 3865 GW, rosnąc w porównaniu do końca 2022 r. o 12 proc. Tymczasem według prognoz IRENA, w kolejnych latach OZE będą generować coroczny wzrost mocy o ponad 1 TW (ponad 2 razy więcej niż w 2023 r.), osiągając na koniec obecnej dekady łączną zainstalowaną moc około 11,2 TW. W tym za 8,5 TW mocy ma odpowiadać fotowoltaika i lądowa energetyka wiatrowa.
Magazyny energii tanieją
Eksperci IRENA podkreślają, że osiągnięcie prognozowanego przez nich potencjału OZE nie będzie możliwe bez rozwoju magazynów energii. Ich budowie sprzyja odnotowany w ostatnich latach spadek kosztów.
Kluczowa w tym zakresie jest technologia bateryjna. Według IRENA przeciętne koszty projektów bateryjnych magazynów energii spadły w latach 2010-2023 aż o 89 proc. – z około 2511 dol./kWh do około 273 dol./kWh.
Co ciekawe – w 2022 r. koszty inwestycji w magazyny energii odnotowane przez IRENA wyraźnie wzrosły względem roku 2021 (z około 283 dol./kWh do 358 dol./kWh), co wynikało z problemów z dostępem do surowców i logistyką odnotowanych po pandemii. Jednak w zeszłym roku koszty inwestycji w bateryjne magazyny energii powróciły do spadkowego trendu.
IRENA szacuje, że w ubiegłym roku na całym świecie powstały bateryjne magazyny energii o pojemności 95,9 GWh. To duży wzrost w porównaniu do wzrostu pojemności magazynów odnotowanych rok wcześniej (35,6 GWh) i 2 lata wcześniej (22,5 GWh).
Piotr Pająk
piotr.pajak@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
