Net-billing na nowych zasadach. Ile zarabiają prosumenci?

Net-billing na nowych zasadach. Ile zarabiają prosumenci?
Pixabay

Poznaliśmy średnią miesięczną cenę energii RCEm będącą podstawą rozliczeń prosumentów objętych net-billingiem za czerwiec. Od początku tego miesiąca cena RCEm straciła jednak na znaczeniu. Prosumenci w net-billingu są bowiem rozliczani na innych zasadach. Jakie wynagrodzenie przysługiwało im w pierwszych dniach rozliczeń według nowej ceny RCE?

Net-billing to system rozliczeń energii oddawanej do sieci przez prosumentów, którzy zgłosili przyłączenie do sieci swoich mikroinstalacji po 31 marca 2022 r. Chociaż po wdrożeniu tego systemu liczba nowych instalacji w segmencie prosumenckim wyraźnie spadła – w stosunku do ostatnich miesięcy, kiedy nowi prosumenci mogli jeszcze wejść do systemu net-meteringu (opustów) – to i tak po dwóch latach grupa prosumentów objętych net-billingiem zrobiła się całkiem spora. Po wdrożeniu net-billingu przeciętnie w Polsce przybywało kilkanaście tysięcy prosumentów miesięcznie.

Z początkiem lipca 2024 r. prosumenci korzystający z net-billingu przeszli – zgodnie z ustawą o OZE – z rozliczeń według średniej ceny miesięcznej energii (RCEm) na cenę RCE. Po ostatnich zmianach wartość RCE powinna być ustalana w 15-minutowych okresach niezbilansowania według cen z Rynku Dnia Następnego (RDN) na Towarowej Giełdzie Energii.

REKLAMA

Cena RCEm w czerwcu poszła w górę

Polskie Sieci Elektroenergetyczne pod koniec zeszłego tygodnia podały średnią cenę miesięczną RCEm za czerwiec, czyli za ostatni miesiąc, w którym obowiązywały rozliczenia według średniej ceny miesięcznej.

Cena RCEm za czerwiec wyniosła 330,47 zł/MWh i jest to wartość większa od cen z ostatnich miesięcy. W maju bowiem cena RCEm była na poziomie 255,32 zł/MWh, a w kwietniu wyniosła 253,69 zł/MWh. Najniższa w tym roku cena RCEm była w marcu (249,12 zł/MWh), a najwyższa w styczniu (437,02 zł/MWh).

Tegoroczne stawki RCEm pozostają niższe od stawek notowanych w 2023 r., a zwłaszcza w 2022 r., kiedy w warunkach kryzysu energetycznego w Europie ceny energii na europejskich giełdach wzrosły do rekordowych poziomów (odzwierciedleniem tego była zwłaszcza cena RCEm za sierpień 2022 r., która przekroczyła nawet 1000 zł/MWh).

Średnie miesięczne ceny energii RCEm od czerwca 2022 r. (od kiedy Polskie Sieci Elektroenergetyczne zaczęły podawać cenę RCEm) kształtowały się na takich poziomach:

Średnie miesięczne ceny energii RCEm dla prosumentów w net-billingu (w zł/MWh)
Średnie miesięczne ceny energii RCEm dla prosumentów w net-billingu (w zł/MWh). Opracowanie: Gramwzielone.pl (C)

W tym miesiącu – zgodnie z obowiązującą wersją ustawy o OZE – prosumenci objęci net-billingiem przeszli na rozliczenia według ceny określanej jako RCE.

Rozliczenia na nowych zasadach powinny się odbywać na podstawie rynkowej ceny energii elektrycznej (RCE) ustalanej dla każdego okresu rozliczania niezbilansowania, czyli dla każdego kwadransa. Obecnie w praktyce jest to jednak cena godzinowa, ponieważ Towarowa Giełda Energii nie wdrożyła jeszcze dla Rynku Dnia Następnego notowań 15-minutowych.

Obiecujący początek nowego net-billingu…

W pierwszych dniach funkcjonowania ceny RCE osiągała ona najwyższe poziomy z reguły w godzinach wieczornych, kiedy rośnie zapotrzebowanie na energię w kraju, a nie dostarcza jej już fotowoltaika. Wieczorami w pierwszych dniach lipca cena RCE notowała wartości przekraczające często 1000 zł/MWh. Prosumenci na tym wzroście jednak nie korzystali, ponieważ ich instalacje fotowoltaiczne o tej porze nie oddawały już energii do sieci.

W szczycie produkcji energii z fotowoltaiki, czyli w godzinach południowych, cena RCE spadała do niższych poziomów – jednak i tak były one stosunkowo wysokie (nawet mimo dużej generacji PV w polskim systemie elektroenergetycznym). Ceny RCE w pierwszych dniach lipca – i jednocześnie w pierwszych dniach rozliczeń według ceny RCE – okazywały się nawet wyraźnie wyższe od ostatnich średnich cen miesięcznych.

REKLAMA

W dobie handlowej w poniedziałek 1 lipca cena RCE w południe, w godzinach wzmożonej pracy fotowoltaiki, wynosiła nawet około 510-550 zł/MWh. W kolejnym dniu cena RCE spadła w południe do około 300-320 zł/MWh, czyli do poziomów porównywalnych ze średnimi cenami RCEm z ostatnich miesięcy.

Ceny RCE dla prosumentów w net-billingu w dobie handlowej 1 lipca 2024 r. w godzinach 6-22 (w zł/MWh)
Ceny RCE dla prosumentów w net-billingu w dobie handlowej 1 lipca 2024 r. w godzinach 6-22 (w zł/MWh). Opracowanie: Gramwzielone.pl (C)

… ale już pierwszy weekend na minusie

W kolejnych dniach lipca w południe cena RCE wynosiła z reguły ponad 300 zł, jednak drastycznie spadła w dobie handlowej 5 lipca z uwagi na spodziewany obniżony popyt i wysoką generację w sobotę 6 lipca. Cena z dostawami na ten dzień na godziny południowe obniżyła się niemal do zera, a na godz. 13-14 została wyceniona przez rynek nawet na -3,12 zł/MWh.

Podobna sytuacja wystąpiła w kolejnej dobie handlowej, 6 lipca, kiedy ceny energii z dostawami na niedzielę 7 lipca w godzinach południowych spadły nawet do około -150 zł/MWh (wynagrodzenie prosumentów za energię oddaną do sieci przy ujemnych cenach na Rynku Dnia Następnego jest zerowe). Jeszcze tego samego dnia wieczorem cena RCE odbiła się do ponad 500 zł/MWh.
.

.
W kolejnym dniach, gdy rynek wyceniał dostawy energii na dni robocze, jej ceny na RDN w godzinach południowych wzrosły. Jednak na przykład dla dnia dostawy 8 lipca (czyli ostatniego szczytu upałów w Polsce) cena RCE na godziny południowe osiągnęła wartość jedynie około 90 zł/MWh. W kolejnym dniu cena RCE w godzinach południowych wzrosła do około 420 zł/MWh.

Ceny RCE dla prosumentów w net-billingu w dobie handlowej 6 lipca 2024 r. z dostawami na niedzielę 7 lipca w godzinach 6-22 (w zł/MWh). Opracowanie: Gramwzielone.pl (C)
Ceny RCE dla prosumentów w net-billingu w dobie handlowej 6 lipca 2024 r. z dostawami na niedzielę 7 lipca w godzinach 6-22 (w zł/MWh). Opracowanie: Gramwzielone.pl (C)

Powyższe wartości ceny RCE z pierwszych dni obowiązywania nowych zasad rozliczeń prosumentów w net-billingu potwierdzają kluczową cechę tego systemu, jaką jest brak przewidywalności co do przyszłych cen energii i ich duża zmienność - będąca wypadkową pogody determinującej wysokość generacji w systemie elektroenergetycznym oraz bieżącego popytu na energię w kraju.

Wynagrodzenie prosumentów będzie wyższe

Ceny RCE - od początku lipca przysługujące prosumentom w net-billingu i brane pod uwagę przy gromadzeniu tzw. depozytu prosumenckiego - mają wkrótce zostać zwiększone. Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce powiększyć wynagrodzenie prosumentów obliczane według ceny RCE o 23 proc.

Resort klimatu planuje ponadto powrót prosumentów, którzy rozpoczęli działalność w net-billingu przed 1 lipca, do rozliczeń według ceny miesięcznej RCEm. Więcej na ten temat w artykule: Dotychczasowi prosumenci w net-billingu wrócą do ceny miesięcznej.

Piotr Pająk

piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o