Ceny godzinowe w net-billingu. Prosumenci powinni zwiększyć autokonsumpcję

Ceny godzinowe w net-billingu. Prosumenci powinni zwiększyć autokonsumpcję
Pixabay

Od połowy przyszłego roku prosumenci w systemie net-billingu będą rozliczani po średnich cenach godzinowych, a nie – jak dotychczas – po średniej cenie z poprzedniego miesiąca. Instytut Energetyki Odnawialnej (IEO) ocenia, że wraz z przejściem na nowe ceny oddawanie energii do sieci przez prosumentów korzystających z net-billingu przestanie być opłacalne. Jednocześnie organizacja pozytywnie odnosi się do wygaszenia systemu opustów i wprowadzenia net-billingu. 

Instytut Energetyki Odnawialnej ocenia w raporcie „Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023”, że wprowadzony w życie w 2022 roku system rozliczeń prosumentów net-billing prowadzi do większego współczynnika autokonsumpcji, a jednocześnie do zamiany wirtualnego „magazynowania energii w sieci”. Instytut zapewnia, że jest to zjawisko korzystne dla wszystkich prosumentów – również tych, którzy korzystają z wygaszonego w ubiegłym roku systemu opustów.

Instytut dostrzega, że system net-billingu, który został wprowadzony w kwietniu 2022 roku, spowolnił rozwój inwestycji w mikroinstalacje. Jednak IEO zaznacza, że wcześniejszy system net-meteringu (opustów) „wyczerpał swoje możliwości polegające na replikacji prostych rozwiązań bez zwracania uwagi na ograniczenia techniczne i rynkowe”.

REKLAMA

System net-billing nieco spowolnił rozwój instalacji prosumenckich, głównie z uwagi na konieczność nauczenia się nowych zasad przez instalatorów, prosumentów, a także przez banki i instytucje finansujące. Ale dał też bodźce do lepszego wymiarowania (doboru) instalacji oraz inwestycji w dodatkowe urządzenia, które będą mogły wykorzystać nadwyżki energii i zwiększyć autokonsumpcję” – czytamy w raporcie IEO.

Tak zmienia się autokonsumpcja

Instytut Energetyki Odnawialnej podkreśla, że kluczowe znaczenie dla poziomu autokonsumpcji ma dobór wielkości instalacji fotowoltaicznej. Autokonsumpcja maleje wraz ze wzrostem wielkości instalacji. W skrajnym przypadku przy instalacji o mocy 1 kW autokonsumpcja może wynieść niemal 100 proc. Każdy kolejny kW zainstalowanej mocy zmniejsza poziom wykorzystania energii na miejscu przez prosumenta.

 

Wymiarowanie instalacji PV rozliczanej w systemie net-billing
Wymiarowanie instalacji PV rozliczanej w systemie net-billing dla gospodarstwa domowego zużywającego 5 MWh/rok. Źródło: Raport „Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023”, Instytut Energetyki Odnawialnej

Instytut Energetyki Odnawialnej odnotowuje, że w systemie net-billingu o sposobie wykorzystania produkowanej energii z fotowoltaiki przez prosumenta decyduje różnica w cenie zakupu i sprzedaży energii, która obrazuje zmieniającą się podaż energii w krajowym systemie elektroenergetycznym.

Ogólne założenia zasady net-billing są prawidłowo skonstruowane (realistyczniej i racjonalniej niż zasady net-metering). Jednakże poprawność jej funkcjonowania silnie zależy od sposobu zdefiniowania cen energii na strumieniach sprzedaży do sieci i zakupu z sieci, a jej atrakcyjność ekonomiczna zależy dodatkowo od umiejętności zarządzania przez prosumenta strumieniami energii pobieranymi i oddanymi do sieci (nakłada na prosumenta obowiązek świadomego uczestniczenia w procesach rynku energii)” – czytamy w analizie IEO.

REKLAMA

Co zmienią ceny godzinowe?

Sposób rozliczeń prosumentów w net-billingu zostanie zmieniony w połowie przyszłego roku. Podstawą rozliczeń za energię wprowadzoną do sieci stanie się średnia godzinowa cena energii – a nie stosowana obecnie średnia cena z poprzedniego miesiąca (zgodnie z indeksem RCEm).

Jak zmiana sposobu wyliczania ceny wpłynie na opłacalność oddawania do sieci niewykorzystanych na miejscu przez prosumentów nadwyżek energii? IEO prognozuje, że po odejściu od „mrożenia” cen energii w systemie net-billing nie będzie się opłacać sprzedaż energii do sieci w szczycie dziennym, w szczególności w okresie letnim.

Jak wnioskuje IEO, będzie to zachęcać do unikania przewymiarowania instalacji i poszukiwania sposobów zagospodarowania nadwyżek w szczytach generacji PV, gdy wartość energii oddawanej dla KSE (na rynku energii) jest najniższa.

 

Średnie godzinowe ceny energii elektrycznej na rynku hurtowym z korelacją generacji PV dla wybranych miesięcy w 2022 roku
Średnie godzinowe ceny energii elektrycznej na rynku hurtowym z korelacją generacji PV dla wybranych miesięcy w 2022 roku. Źródło: Raport „Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023”, Instytut Energetyki Odnawialnej

W systemie net-billing kluczowe staje się optymalne skojarzenie profilu zapotrzebowania na energię elektryczną i ciepło (w tym na ciepłą wodę użytkową) z profilem generacji PV i profilem pracy innych urządzeń energetycznych i magazynów energii. Brak aktywnego zarządzania energią i profilem jej zużycia będzie prowadził do dużych nadwyżek energii z PV w okresach, w których cena energii jest najniższa, i zapotrzebowania na energię z sieci wtedy, gdy jej cena jest najwyższa” – ocenia Instytut Energetyki Odnawialnej.

Raport „Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023” jest dostępny na stronach IEO pod tym linkiem.

redakcja@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.