Wirtualny prosument działa. Pokazują to dane u naszego sąsiada

Koncepcja wirtualnego prosumenta zostanie wdrożona w Polsce w przyszłym roku. Umożliwia ona produkcję energii w instalacjach OZE oddalonych od odbiorcy i zmniejszenie w ten sposób rachunku za energię. U naszych sąsiadów ta koncepcja już została zaimplementowana i przynosi niezłe efekty.

Inwestycje w energetykę prosumencką wyraźnie wzrosły w zeszłym roku na Litwie. Na początku 2021 roku liczba prosumenckich instalacji fotowoltaicznych w tym kraju wynosiła jeszcze 8161 (156,7 MW), a 2022 roku – 15 616 (261,8 MW). Tymczasem na początku tego roku prosumentów w tym kraju było już ponad 42 tys.

Litewskie ministerstwo energii podało, że w 2022 roku liczba prosumentów na Litwie wzrosła ponad dwukrotnie. Wyłącznie w ubiegłym roku na tę formę działalności zdecydowało się 25 427 odbiorców energii. Wśród nich były zarówno gospodarstwa domowe, jak i przedsiębiorstwa. Łączna moc prosumenckich mikroinstalacji, które uruchomili, wyniosła 310,5 MW.

REKLAMA

W efekcie w kraju liczącym zaledwie około 2,8 mln mieszkańców na początku 2023 roku działało w sumie 42 438 prosumentów. Zainstalowali oni systemy fotowoltaiczne o łącznej mocy 572,3 MW, co daje średnią moc mikroinstalacji na poziomie 13,48 kW.

Biznes inwestuje w PV

W ubiegłym roku na Litwie wyraźnie wzrosła liczba biznesowych prosumentów. Wolumen przedsiębiorstw, które stały się prosumentami, wzrósł z 744 do 2993.  Pozostała grupa prosumentów – według stanu na koniec 2022 roku – to prosumenci domowi w liczbie 39 445.

Wskazane wzrosty przełożyły się na wyraźne zwiększenie wolumenu energii słonecznej wyprodukowanej na Litwie. W 2022 roku wyniósł on około 273 GWh, rosnąc rok do roku o 74 proc. – w tym aż 86 proc. mieli wyprodukować i wprowadzić do sieci prosumenci.

W ubiegłym roku elektrownie fotowoltaiczne i wiatrowe łącznie odpowiadały za wytworzenie 15 proc. energii skonsumowanej na Litwie. Oznaczało to wzrost o 4 pkt proc. w porównaniu do danych z 2021 roku.

Dotacje dla prosumentów na Litwie

Litewskie ministerstwo energii podkreśla, że wzrost liczby prosumentów to w dużej mierze zasługa systemu wsparcia. W 2022 roku Wilno wsparło osoby i firmy instalujące panele fotowoltaiczne łączną kwotą 118,1 mln euro.

W tym roku litewski rząd chce nadal wspierać gospodarstwa domowe inwestujące w fotowoltaikę. Przeznaczy na ten cel 60 mln euro pochodzących z programów unijnych. Gospodarstwa domowe, które zdecydują się w tym roku na rozpoczęcie działalności prosumenckiej, mogą liczyć na dotację w wysokości 323 euro w przeliczeniu na 1 kW zainstalowanej mocy.

Ponadto na 2023 rok przewidziano wsparcie w wysokości 67 mln euro na inwestycje w energetykę prosumencką w przedsiębiorstwach.

REKLAMA

Litewski rząd chce także pożyczyć 600 mln euro na wsparcie inwestycji w energetykę odnawialną realizowanych przez firmy, sektor publiczny i wspólnoty energetyczne.

Wirtualny prosument daje efekty

Litewski rząd wylicza, że dzięki rozwojowi energetyki prosumenckiej obecnie już 2,6 proc. odbiorców energii elektrycznej na Litwie ma instalacje fotowoltaiczne. Wśród nich są także instalacje oddalone od punktu poboru energii, których posiadanie umożliwia wdrożona w 2020 roku koncepcja tzw. wirtualnego prosumenta.

Rozwiązanie to sprawia, że Litwini mogą stać się właścicielami lub współwłaścicielami elektrowni OZE – albo jej części – wytwarzającej energię w miejscu oddalonym od punktu poboru energii. W ten sposób wirtualni prosumenci mogą pomniejszać swoje rachunki za energię. Są one redukowane o wolumen energii wytworzonej za pomocą elektrowni OZE, która może znajdować się w dowolnym miejscu.

O ile w ubiegłym roku na Litwie zarejestrowano w sumie 25 427 nowych prosumentów, o tyle operatorzy sieci dystrybucyjnej przyłączyli tylko 18 259 mikroinstalacji prosumenckich. Pozostała część nowych prosumentów (7 168) zdecydowała się na działalność w formule wirtualnego prosumenta.

Wyraźnie wzrosła też liczba firm korzystających z tej formy produkcji energii. W 2021 roku na Litwie było 47 firm działających jako wirtualni prosumenci, a na początku tego roku takich przedsiębiorstw zanotowano już 901.

Czekamy na wirtualnego prosumenta

Zgodnie z rozwiązaniami wprowadzonymi w polskiej ustawie o odnawialnych źródłach energii koncepcja wirtualnego prosumenta ma zostać wdrożona także w naszym kraju.

Stanie się to formalnie w połowie 2024 roku. Wtedy zgodnie z ustawą Prawo energetyczne ma ruszyć ogólnopolski system informacji o odbiorcach energii elektrycznej – tzw. Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE). Jego wdrożenie jest zadaniem operatora krajowego systemu elektroenergetycznego, czyli Polskich Sieci Elektroenergetycznych.

Piotr Pająk

piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.