Tyle zarobią prosumenci w ramach nowego systemu rozliczeń
Od 1 lipca wszystkie prosumenckie instalacje zgłoszone do operatora po 1 kwietnia 2022 roku będą rozliczane, po trzymiesięcznym okresie przejściowym, już w ramach nowego mechanizmu rozliczeń – net-billingu. Stawka odkupu energii będzie znana po raz pierwszy 11 lipca, jednak już dziś możemy określić cenę, jaka – według aktualnych warunków – przysługiwałaby prosumentowi za energię wprowadzoną do sieci w nowym systemie. O wyliczenie poprosiliśmy Daniela Raczkiewicza, eksperta rynku energii i wiceprezesa Energynat Solutions.
Nowy system rozliczania energii w uproszczeniu będzie polegał na sprzedaży nadwyżek energii wyprodukowanej i wprowadzonej do sieci. Pobieraną energię z sieci prosumenci będą kupować tak jak inni odbiorcy . W okresie od 1 lipca 2022 roku do 30 czerwca 2024 roku nadwyżka energii z fotowoltaiki będzie rozliczana według średniej ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN) z poprzedniego miesiąca kalendarzowego.
Gdzie będzie można ją znaleźć? Rynkowa miesięczna cena energii, o której mowa w art. 4b ust. 6 ustawy o OZE, będzie publikowana przez Operatora Informacji Rynku Energii OIRE na stronie www.pse.pl.
Jaka stawka odkupu energii
Choć pierwsza publikacja ceny będzie miała miejsce 11 lipca 2022 roku, to już dziś możemy pokusić się o próbę określenia stawki, jaka – według obecnych warunków – przysługiwałaby aktualnie prosumentowi za energię wprowadzoną do sieci w nowym systemie.
– Z analitycznego punktu widzenia obliczenie stawki jest stosunkowo proste. Na podstawie danych rynkowych indeksu RDN Fixing I można obliczyć średnią miesięczną cenę energii ważoną rzeczywistym profilem generacji PV, publikowanym przez PSE SA – wyjaśnia Daniel Raczkiewicz. – Oczywiście są to dane przybliżone dla całego kraju, jednakże na tej podstawie jest możliwe określenie orientacyjnej ceny odkupu energii – dodaje.
Na podstawie danych udostępnianych przez PSE oraz TGE średnie ceny dla profilu PV (zielone pole – PEAK PV) w 2022 roku kształtowały na takich poziomach jak przedstawione poniżej:
Średnie ceny energii elektrycznej na RDN od 1 czerwca do 26 czerwca 2022 [zł/MWh]. Źródło: opracowanie Daniela Raczkiewicza
– Jak widać, średnia cena dla profilu PV od początku 2022 roku do 26 czerwca 2022 roku kształtuje się na poziomie około 572,92 zł/MWh – mówi ekspert. – Gdyby nowy system rozliczeń działał od początku roku, to prosument sprzedawałby energię do sieci właśnie w tej uśrednionej cenie. W poszczególnych miesiącach ceny są różne, jednakże ilości produkowanej energii w poszczególnych miesiącach też się różnią.
Rozliczanie depozytu
W jaki sposób cena będzie rozliczana na rachunku? – W rozliczeniach pomiędzy sprzedawcą a prosumentem pojawi się pozycja „depozyt prosumencki”, przedstawiająca wartość energii wprowadzonej do sieci przez prosumenta w danym okresie rozliczeniowym – tłumaczy Raczkiewicz. – Ta będzie obliczona na podstawie sumy iloczynów dla wszystkich okresów rozliczania niezbilansowania w okresie rozliczeniowym, ilości wprowadzonej do sieci energii i miesięcznej ceny określonej w art. 4b ust. 6 ustawy o OZE.
Depozyt ten będzie rozliczany w kolejnym miesiącu kalendarzowym wraz z należnościami za pobraną z sieci energię elektryczną.
Instalacja nadal opłacalna?
Poza kwestiami technicznymi dotyczącymi sposobu rozliczeń właścicieli instalacji od kilku ostatnich miesięcy nurtuje zasadnicza kwestia: opłacalność nowego sposobu rozliczania. Czy w związku ze znacznymi podwyżkami cen energii, jakie obserwujemy w ostanim czasie, można się spodziewać, że net-billing – wbrew wcześniejszym niepokojom – będzie dla prosumentów korzystny i przyczyni się do wzrostu liczby nowych instalacji?
– To jest trudne i złożone pytanie – przyznaje Daniel Raczkiewicz. Jego zdaniem inaczej sytuacja będzie wyglądać w przypadku prosumenta w gospodarstwach domowych (taryfa G), a inaczej w przypadku prosumenta biznesowego (taryfa C).
Ekspert rynku energii zachęca, by spojrzeć na cyfry: – W przypadku prosumenta, nazwijmy go, „z taryfy G” cena zakupu energii z sieci OSD wynosi dziś około 404 zł/MWh. Produkując i zużywając własną energię, prosument z taryfy G taką kwotę zaoszczędzi na energii czynnej – wyjaśnia Raczkiewicz.
– Prosument ten, sprzedając energię do sieci, otrzyma dziś za nią cenę na poziomie około 572 zł/MWh. Jest to kwota wyższą niż ta, po której kupuje energię. Prosument z taryfy G sprzeda więc energię drożej, niż ją kupi. Za środki z depozytu prosumenckiego może sobie odkupić energię czynną, a pozostała różnica dodatkowo wystarczy na pokrycie części opłat dystrybucyjnych.
Jak przyznaje Raczkiewicz, w ten sposób należy właśnie kalkulować opłacalność instalacji. – Z całą pewnością opłacalność nowego modelu rozliczeń prosumenckich nie będzie taka jak w przypadku starego systemu opustów, ale wciąż jest to rozwiązanie generujące naprawdę spore oszczędności – uważa Raczkiewicz.
Co z prosumentami biznesowymi
Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku prosumentów biznesowych, czyli z taryfy C. – Cena zakupu energii według standardowego cennika sprzedawcy wynosi obecnie około 1400 zł/MWh i nie zanosi się, że będzie taniej – mówi ekspert. – Porównując cenę sprzedaży nadwyżki – dziś na poziomie około 572 zł/MWh – prosument B2B w dużo mniejszym stopniu będzie w stanie „pokryć sobie” zakup energii z sieci. Ale uwaga – w tym momencie bardzo ważny staje się wskaźnik autokonsumpcji – podkreśla Raczkiewicz.
Jeżeli prosument z taryfy C zużywałby 100 proc. energii na własne potrzeby (autokonsumpcja), to kalkulacja opłacalności jego instalacji PV odnosiłaby się do ceny 1400 zł/MWh z tytułu oszczędności w zakupie energii z sieci powiększonej o część opłat dystrybucyjnych. W takim przypadku zwrot z inwestycji w firmową instalację fotowoltaiczną będzie bardzo szybki.
Zwiększanie autokonsumpcji
Zdaniem Raczkiewicza opłacalność nowego modelu rozliczeń prosumenckich, wchodzących w życie 1 lipca, z całą pewnością nie będzie taka jak w przypadku starego systemu opustów. – Wciąż jest to jednak opcja dająca oszczędności, gwarantująca bezpieczeństwo i większą niezależność – mówi ekspert. Jak podkreśla, każdy przypadek wymaga jednak indywidualnych kalkulacji i doboru optymalnej wielkości instalacji, jak najmocniej wspierającej założenia wspomnianej autokonsumpcji.
– Dodatkowo w bieżącym roku obserwujemy wyraźny trend w zakresie zmiany struktury cen energii, co daje duże pole do arbitrażu cenowego dla magazynów energii. Wzrost cen energii sprawia, że pomimo zmiany w systemie rozliczeń budowa instalacji PV jest w dalszym ciągu opłacalna – przyznaje Raczkiewicz.
Gdzie szukać paneli fotowoltaicznych?
Poniżej przedstawiamy ranking serwisu Oferteo.pl dotyczący 18 343
firm instalujących panele fotowoltaiczne, najlepszych w 2022 roku w
poszczególnych miastach:
Podobnego zdania jest Krzysztof Dziaduszyński, członek zarządu firmy Esoleo, który podkreśla, że w kontekście nowego systemu rozliczeń jeszcze istotniejsze stanie się odpowiednie zaprojektowanie instalacji fotowoltaicznej, która odpowiada na nasze rzeczywiste potrzeby, oraz zwiększanie autokonsumpcji.
– Przy takich wzrostach taryf osoby, które zdecydują się na instalację fotowoltaiczną, mogą automatycznie liczyć na oszczędności. Natomiast konsumenci energii, którzy pozostaną przy tradycyjnych rozwiązaniach, mocno odczują podwyżki cen – przyznaje Dziaduszyński.
Katarzyna Bielińska
katarzyna.bielinska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
