Sprzedaż pomp ciepła spadnie? Korekta prognozy

Sprzedaż pomp ciepła spadnie? Korekta prognozy
Daikin

Stowarzyszenie krajowych firm działających na rynku pomp ciepła PORT PC informuje o korekcie prognozy wzrostu sprzedaży tych urządzeń. Magazyny dystrybutorów są pełne, a polska branża pomp ciepła odnotowuje wyraźny spadek sprzedaży – szczególnie w zakresie powietrznych pomp ciepła.

W podsumowaniu rozwoju krajowego rynku pomp ciepła w pierwszym kwartale 2023 roku Polska Organizacja Rozwoju Pomp Ciepła (PORT PC) przewidywała, że tegoroczna sprzedaż pomp ciepła w Polsce będzie nadal rosła, choć zdecydowanie nie w tak rekordowym tempie jak w 2022 roku.

PORT PC oceniał, że dla pomp ciepła powietrze-woda wzrosty sprzedaży mogą sięgnąć 20-30 proc., a dla gruntowych − 40-50 proc. Teraz jednak eksperci PORT PC oceniają, że potrzebna jest korekta wcześniejszych prognoz. Tłumaczą ją obserwowanym spowolnieniem inwestycji w sektorze budowlanym, nie tylko w odniesieniu do nowych budynków, ale również w zakresie modernizacji i remontów.

REKLAMA

Organizacja podkreśla także dwucyfrową inflację przekładającą się m.in. na znaczący wzrost cen materiałów, urządzeń i robocizny, a także wysokie koszty kredytowania oraz niepewność inwestorów co do ich sytuacji ekonomicznej i kondycji naszej gospodarki w najbliższych latach. Wśród innych czynników wpływających na konieczność obniżenia prognozy sprzedaży pomp ciepła PORT PC wskazuje utrzymujące się wysokie ceny energii elektrycznej oraz ich niekorzystną relację do cen gazu ziemnego. W tej sytuacji wielu inwestorów planujących montaż czy wymianę urządzenia grzewczego nie jest przekonanych, czy pompa ciepła będzie opłacalnym rozwiązaniem.

PORT PC zaznacza, że pomimo 3-4 razy wyższej efektywności pomp ciepła niż np. kondensacyjnych kotłów gazowych koszty eksploatacji obu tych rodzajów urządzeń – w relatywnie dobrze zaizolowanym jak na polskie uwarunkowania budynku jednorodzinnym (zgodnie ze standardem WT 2017, czyli EU = 80 kWh/(m2 · rok)) – aktualnie kształtują się na porównywalnym poziomie. Organizacja podkreśla jednak, że relacja kosztów diametralnie zmienia się po montażu fotowoltaiki. Dzięki niej rachunki za ogrzewanie domu przy wykorzystaniu pompy ciepła mogą spaść nawet o połowę. Taka decyzja jednak oznacza dla inwestorów kolejne wydatki na starcie.

Brakuje taryfy smart

Eksperci PORT PC wskazują przy tym na brak jednoznacznych deklaracji i działań ze strony rządu, które sprzyjałyby popularyzacji pomp ciepła. Wśród możliwych do wdrożenia rozwiązań wymieniają wprowadzenie specjalnych taryf energetycznych, np. typu smart, dla użytkowników pomp ciepła. Inna możliwość to zmiany w opodatkowaniu cen nośników energii, uwzględniające realny udział emisji CO2 i odciążające ceny energii elektrycznej.

Zwłaszcza dziś, gdy relacje cen gazu ziemnego i energii w Polsce nie zachęcają do wyboru pompy ciepła, inwestorzy potrzebują jasnych sygnałów, że wybór taki jest zasadny, ponieważ pompy ciepła są bezpieczną, a zarazem najbardziej opłacalną opcją ogrzewania w większości polskich budynków – czytamy w stanowisku PORT PC.

Dotacje na pompy ciepła nakręcają rynek

Jednocześnie PORT PC docenia rolę rządowych programów, których celem jest wsparcie inwestycji w zeroemisyjne źródła ogrzewania – takich jak Czyste Powietrze, Moje Ciepło czy Mój Prąd.

W programie Czyste Powietrze pompy ciepła od roku dominują w ogólnej liczbie wniosków o dofinansowanie do wymiany źródła ciepła. Co prawda w maju 2023 roku udział wniosków o dofinansowanie do pomp ciepła spadł do poziomu 57 proc. (w porównaniu do 64 proc. w styczniu 2023), jednak nie oznacza to mniejszej liczby aplikacji.

 

Dotacje na pompy ciepła w programie Czyste Powietrze wykres z danymi
Dotacje na pompy ciepła w programie Czyste Powietrze. Źródło: PORT PC.

Tylko w maju w ramach programu wpłynęły 7622 wnioski na pompy ciepła typu powietrze-woda oraz 372 wnioski na gruntowe pompy ciepła, co w skali ostatniego roku wydaje się dobrym wynikiem. Z uwagi jednak na warunki związane z terminem realizacji inwestycji w odniesieniu do terminu złożenia wniosku (zwykle do 18 miesięcy po złożeniu wniosku) trudno tu ustalić konkretne i jednoznaczne przełożenie czasowe na sprzedaż pomp ciepła.

REKLAMA

PORT PC liczy, że w 2023 roku w Polsce będzie około 110 tys. pomp ciepła objętych dofinansowaniem z krajowych programów wsparcia.

Sprzedaż powietrznych pomp ciepła w 2023 spadnie?

Kompletne dane do podsumowania pierwszego półrocza 2023 roku PORT PC przygotuje za kilka tygodni. Jednak organizacja zaznacza, że w segmencie pomp ciepła powietrze-woda możemy się spodziewać pewnych spadków w porównaniu z analogicznym okresem 2022 roku. Jednocześnie powinna się utrzymać tendencja wzrostowa w segmencie gruntowych pomp ciepła. W przypadku tej drugiej grupy urządzeń wzrost będzie jednak mniejszy niż w pierwszym kwartale 2023 roku.

W przypadku gruntowych pomp ciepła PORT PC obecnie liczy na wzrost rynku w 2023 roku o 20-30 proc. (rok do roku). Natomiast przewidywany spadek sprzedaży powietrznych pomp ciepła w pierwszym półroczu 2023 roku może sięgać ponad 30 proc. (w odniesieniu do pierwszego półrocza 2022), a w całym roku 2023 może to być 20-30 proc. W negatywnym scenariuszu spadek sprzedaży pomp ciepła powietrze-woda w całym 2023 roku przekroczy 40 proc.

Wzrost w 2024?

Na przyszły rok PORT PC przewiduje powrót rynku na ścieżkę wzrostu. Będzie to związane m.in. z opublikowaniem planu Komisji Europejskiej zakładającego powszechne zastosowanie pomp ciepła. Jego publikacja jest spodziewana w czwartym kwartale 2023 roku. Zdaniem PORT PC to pomoże usunąć wiele barier związanych z rozwojem rynku pomp ciepła w krajach UE.

Do nieskrępowanego rozwoju rynku pomp ciepła potrzebujemy bowiem końca wojny w Ukrainie, jasnej średnioterminowej polityki energetycznej, uruchomienia środków unijnych oraz ustabilizowania cen energii i ukształtowania ich odpowiedniej relacji do cen gazu ziemnego (według zaleceń wskazanych np. w „Unijnym akceleratorze pomp ciepła” rządy państw powinny dążyć do tego, aby relacja ceny gazu do ceny energii wynosiła 1:2) – ocenia PORT PC.

Analizując dynamikę rozwoju polskiego rynku pomp ciepła, PORT PC zauważa, że do ogromnego wzrostu zainteresowania inwestorów tymi urządzeniami w 2022 roku przyczyniły się również ich obawy o dostępność paliw kopalnych (gazu ziemnego, węgla) czy odnawialnych paliw stałych (drewna, pelletu) oraz spodziewany drastyczny wzrost cen tych paliw.

Obecnie, gdy sytuacja na światowym i polskim rynku paliw się unormowała, a nasz rząd wciąż zapewnia wysokie dofinansowanie do gazu ziemnego dla gospodarstw domowych w Polsce, co stawia pod znakiem zapytania konkurencyjność inwestycji w pompę ciepła, trudno liczyć na powtórzenie sukcesu sprzedażowego z ubiegłego roku. Niewątpliwie tamten rok był wyjątkowy i w zestawieniu z obecną sytuacją dobitnie pokazał, jak duży wpływ na poziom sprzedaży pomp ciepła ma kształtowanie się cen nośników energii.

PORT PC zwraca uwagę, że w pierwszym kwartale 2023 roku w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. dla pomp ciepła typu powietrze-woda nastąpił przyrost sprzedaży o 64 proc., a dla gruntowych pomp ciepła – o 69 proc., jednak trzeba pamiętać, że było to częściowo „zasługą” powszechnego braku tych urządzeń na polskim rynku pod koniec 2022 roku.

Można zadać pytanie, na ile relatywnie wysoki poziom świadomości ekologicznej wielu inwestorów czy znaczące dofinansowania do montażu pomp ciepła w krajowych programach wsparcia zrekompensują aktualne czynniki ryzyka? I kolejne − czy nasz rząd w „gorącym” sezonie politycznym podejmie działania, które dodatkowo zachęcą inwestorów do wyboru pomp ciepła, jak choćby zapowiedź wprowadzenia taryf „smart” – czytamy w stanowisku PORT PC.

redakcja@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.