Spektakularny wzrost sprzedaży pomp ciepła w Polsce
Ten rok z pewnością należy do pomp ciepła. W pierwszych trzech kwartałach 2022 roku sprzedaż pomp ciepła typu powietrze-woda w Polsce zwiększyła się aż o 140 proc. w porównaniu do analogicznego okresu w 2021 roku. Cały rynek pomp ciepła wzrósł w tym czasie o 121 proc., a pomp ciepła do ogrzewania budynków – o 133 proc. Eksperci Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) uważają, że pod względem liczby sprzedanych pomp ciepła do ogrzewania budynków wkrótce zbliżymy się do poziomu sprzedaży tych urządzeń w Niemczech.
Rynek pomp ciepła, czyli urządzeń uznanych za kluczowe rozwiązania dekarbonizacyjne w ogrzewaniu w głównych strategiach Europejskiego Zielonego Ładu, notuje kolejne intensywne wzrosty. Do pomp ciepła przekonuje się coraz więcej właścieli domów, którzy doceniają nie tylko atrakcyjność użytkową tych urządzeń, w tym wysoki komfort obsługi i wielofunkcyjność, ale przede wszystkim korzystniejsze koszty ogrzewania w porównaniu do innych źródeł ciepła.
Pompy powietrze-woda w czołówce
W pierwszych trzech kwartałach br., w stosunku do danych z analogicznego okresu w 2021 roku, sprzedaż pomp ciepła w Polsce wzrosła ogólnie o 121 proc.
Największy wzrost (aż o 140 proc.) odnotowały pompy ciepła typu powietrze-woda, niewiele mniejszy – o 133 proc. – urządzenia przeznaczone do centralnego ogrzewania (c.o.) wodnego. Znacząco zwiększyła się też sprzedaż gruntowych pomp ciepła – o 40 proc. dla urządzeń typu solanka-woda. Minimalnie lepsze wyniki odnotowały pompy ciepła typu powietrze-woda przeznaczone tylko do przygotowania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.) – w tym przypadku wzrost sprzedaży wyniósł około 5 proc.
Prognoza PORT PC dot. rynku pomp ciepła w 2022 roku w Polsce po trzech kwartałach 2022 roku. Źródło: PORT PC
W ujęciu liczbowym dane przedstawiają się następująco: w 2021 roku sprzedano łącznie blisko 93 tys. pomp ciepła. Według prognoz PORT PC w całym 2022 roku sprzedaż tych urządzeń sięgnie około 200 tys. sztuk, w tym 185–190 tys. dla urządzeń typu powietrze-woda. Oznacza to, że udział pomp ciepła w ogólnej liczbie urządzeń grzewczych sprzedanych w 2022 roku na polskim rynku (uwzględniając jej nieznaczny spadek w stosunku do roku 2021) może wynieść blisko 30 proc.
O wzroście popularności pomp ciepła w naszym kraju świadczą też inne statystyki. W październiku 2022 roku udział pomp ciepła we wnioskach o wymianę źródeł ciepła w programie Czyste Powietrze sięgnął aż 63 proc., podczas gdy w styczniu 2022 roku było to jedynie 28 proc.
Dynamika wzrostu zainteresowania montażem pomp ciepła w ramach wymiany źródła ciepła w budynkach jednorodzinnych w Polsce w kolejnych miesiącach 2022 roku – na podstawie wniosków składanych w programie Czyste Powietrze. Źródło: PORT PC wg danych NFOŚiGW
Gonimy Niemcy
Analizy PORT PC wskazują na jeszcze jeden interesujący aspekt: już w 2021 roku liczba sprzedanych pomp ciepła do ogrzewania budynków w Polsce w przeliczeniu na liczbę mieszkańców stała się wyższa niż w Niemczech, a w 2022 roku znacząco zbliży się ona do poziomu sprzedaży tych urządzeń u naszego zachodniego sąsiada (niemieckie stowarzyszenie BWP przewiduje sprzedaż około 230–250 tys. pomp ciepła do c.o. w 2022 roku).
Warto przy tym przypomnieć, że rząd Niemiec już w grudniu 2021 roku postawił w swojej strategii energetycznej na szybki rozwój tej technologii, zakładając, że w 2024 roku sprzedaż pomp ciepła ma sięgnąć ponad 500 tys. sztuk rocznie (wzrost ponad 3–4-krotny w ciągu 3 lat). Do 2030 roku w budynkach w Niemczech ma być zamontowanych nawet 5–6 mln elektrycznych pomp ciepła.
Skąd to zainteresowanie?
Odpowiedź na pytanie o rosnące zainteresowanie tą technologią jest oczywista: dla wielu właścicieli domów, ze względu na wzrost wszystkich cen nośników energii i paliw, które sięgnęły nawet ponad 100 proc. rok do roku, jedyną opłacalną alternatywą stają się dziś pompy ciepła.
Jednak o wzmożonej popularności tych urządzeń decydują też inne czynniki poza ekonomicznymi. W przypadku znaczącego wzrostu sprzedaży pomp ciepła typu powietrze-woda jest to również łatwość obsługi i wielofunkcyjność tych urządzeń.
Jak twierdzą eksperci z PORT PC, na popyt istotnie wpływa także zainteresowanie inwestorów bezemisyjnymi systemami grzewczymi i wzrost świadomości ekologicznej Polaków. Pompa ciepła zamontowana w budynku nie powoduje bowiem żadnej tzw. niskiej emisji zanieczyszczeń powietrza. Nie bez znaczenia jest też rosnące zaufanie Polaków do tej technologii.
Istotne znaczenie miała też ulga termomodernizacyjna oraz zmiana w programie Czyste Powietrze (od maja 2020 roku) zwiększająca finansowe wsparcie dla pomp ciepła.
– Zaobserwowaliśmy znaczący wzrost udziału wniosków o dofinansowanie do pomp ciepła w tym programie, szczególnie gdy w ramach pakietu REPowerEU z 18 maja br., wobec napaści Rosji na Ukrainę, Komisja Europejska zapowiedziała m.in. szybkie odejście od stosowania paliw kopalnych w budynkach. W październiku 2022 roku udział pomp ciepła wyniósł aż 63 proc. w ogólnej liczbie wniosków na wymianę źródeł ciepła, podczas gdy w styczniu 2022 roku było to zaledwie 28 proc. – twierdzą specjaliści PORT PC.
Dalsze wzrosty mimo problemów
Kończący się rok skłania do formułowania prognoz na kolejne miesiące. Jak przewiduje PORT PC, w czwartym kwartale 2022 roku należy się spodziewać dalszych znacznych wzrostów sprzedaży pomp ciepła typu powietrze-woda, na poziomie 135–140 proc. w stosunku do czwartego kwartału 2021 roku, oraz wzrostu sprzedaży gruntowych pomp ciepła ‒ o około 40 proc.
W całym 2022 roku eksperci z PORT PC prognozują wzrost sprzedaży pomp ciepła do ogrzewania budynków o blisko 130 proc. ‒ do niemal 200 tys. sztuk, co oznaczać będzie ich 30-proc. udział w ogólnej liczbie urządzeń grzewczych sprzedanych w 2022 roku.
Oczywiście mimo rosnącej koniunktury w tym obszarze segmentu OZE nie wszystko wygląda idealnie. Rynek pomp ciepła zmaga się z własnymi problemami – wyraźny wzrost sprzedaży pomp ciepła, jaki odnotowujemy w Polsce, drastycznie zwiększył zapotrzebowanie na instalatorów tych urządzeń. Zdaniem ekspertów tego segmentu OZE deficyt wykwalifikowanych instalatorów montujących pompy ciepła może stanowić wąskie gardło dla dalszego rozwoju rynku. Nie wygląda jednak na to, że problem ten może skutecznie zahamować passę na rynku pomp ciepła. Już teraz wiele firm organizuje lub planuje uruchomienie dodatkowych szkoleń dla branży instalacyjnej.
Katarzyna Bielińska
katarzyna.bielinska@gramwzielone.pl
[Artykuł edytowany w zakresie uzupełnienia nazwy organizacji branżowej]
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
