Wnioski z seminarium "Perspektywy inwestycji kogeneracyjnych"
Dr inż. Janusz Lichota dokonał inauguracji seminarium swoim wykładem, w którym przedstawił Wydział Mechaniczno-Energetyczny Politechniki Wrocławskiej, wskazał na zapotrzebowanie globalnego rynku energii i przeanalizował właściwości rynku lokalnego. Ważnym aspektem od którego zaczął dr Lichota było określenie ogromnego popytu na energię na świecie i wskazanie jego przyczyn – w tym m.in. wzrostu gospodarczego na świecie. Zwrócił też uwagę na inne interesujące korelacje, jak np. zależność pomiędzy zużyciem energii a długością życia oraz ceną energii a bezrobociem.
Jednym z podjętych podczas prelegenta tematów była też kwestia przyszłości węgla w energetyce. Obecnie 85% znanych zasobów węgla należy do 6 państw – Rosji, Australii, USA, RPA, Chin i Indii. W tym kontekście dr Lichota wyliczył więc wpływ Unii Europejskiej na zmniejszenie emisji CO2 – według prelegenta jest to 0,00048%.
Dr Janusz Lichota wymienił także czynniki wpływające na rynek ciepła: liczba przyłączeń, termomodernizacja, rozwój OZE, wzrost ceny ciepła ze względu na emisję CO2 i depopulację. Bilans tych czynników wpływa hamująco na przyszły rynek ciepła. Niemniej prelegent widzi miejsce na rynku energetycznym dla nowych graczy na przykładzie Wrocławia – m.in. dla Wrocławskiego Parku Technologicznego i małych kotłowni.
Podjęty został także temat instalacji trigeneracyjnych, których w Polsce jest ok. 10 – dr Lichota omówił pułapki, które czyhają na projektantów tych instalacji. Zaczął od przeszacowania i niedoszacowania zapotrzebowania na ciepło lub chłód, wspomniał też o uwzględnieniu okresu zapotrzebowania i zastosowaniu niewłaściwych połączeń hydraulicznych. Politechnika Wrocławska wspiera inwestorów m.in. poprzez analizy energetyczne, tworzenie oprogramowania do analizy i sterowania systemami energetycznymi, optymalizowanie procesów energetycznych, uczestnicy seminarium zostali więc zaproszeni do współpracy z uczelnią.
Kolejną prelekcję wygłosiła Magdalena Pakosińska z Kancelarii Prawnej Olesiński i Wspólnicy. Podczas swojego wykładu przypomniała terminologię i przedstawiła regulacje dotyczące uzyskania koncesji na wytwarzanie energii. Uczestnicy mogli też usłyszeć więcej na temat promesy, czyli przyrzeczenia koncesji przewidzianego w art. 43 ust. 1 Prawa Energetycznego. Choć taka promesa nie daje praw do prowadzenia działalności koncesjonowanej, to warto wnioskować o jej wydanie, gdyż ułatwia ona uzyskiwanie dofinansowania.
Magdalena Pakosińska opisała również poszczególne kroki procedury przyłączenia do sieci elektroenergetycznej. Szczególną uwagę zwróciła na kontrowersyjny jej zdaniem punkt pośród załączników do wniosku o przyłączenie, mianowicie ekspertyzę wpływu przyłączanych urządzeń, instalacji lub sieci na system elektroenergetyczny. Ekspertyza taka nie jest wymagana dla jednostek wytwórczych o łącznej mocy przyłączeniowej poniżej 2 megawatów, więc według prelegentki warto rozważyć inwestowanie we właśnie takie jednostki. Podczas wykładu omówione zostały także regulacje systemu wsparcia, który ma być wdrożony i aspekty podatkowe.
Na temat przebiegu procesu inwestycyjnego wypowiedział się następnie Wiceprezes Zarządu firmy INVEN, Janusz Sterna. Podkreślił on wysoką atrakcyjność kogeneracji i przedstawił poszczególne etapy procesu inwestycyjnego, począwszy od zdefiniowania projektu, podczas którego należy przede wszystkim dobrać optymalny układ kogeneracyjny lub trigeneracyjny, przeanalizować zapotrzebowanie na media i zidentyfikować lokalizację. Później następuje rozwój projektu, w ramach którego mieszczą się wszelkie umowy (z odbiorcą, handlowe), warunki przyłączenia i umowy przyłączeniowe i wszelkie pozwolenia. Dwa ostatnie etapy stanowią budowa i eksploatacja instalacji.
Prelegent zaznaczył, że potencjał kogeneracji w Polsce jest bardzo duży – na ok. 20 analizowanych przez INVEN lokalizacji zaledwie w jednej wyniki zastosowania kogeneracji nie były satysfakcjonujące. Dodał, że przygotowanie projektu i jego budowa trwa około dwóch lat, więc jego zdaniem warto prowadzić prace przygotowawcze już teraz, pomimo braku systemu wsparcia i jeszcze przed wdrożeniem regulacji. Janusz Sterna podsumował swoje wystąpienie stwierdzeniem, że istnieje wiele opcji kogeneracyjnych, które można wdrożyć, ale najlepsza jest tylko jedna z nich. Warto więc ją znaleźć i wybrać, aby uzyskać lepsze wyniki finansowe, ale także aby uchronić się przed niepowodzeniem całego przedsięwzięcia.
Jako przedstawiciel Partnera Strategicznego seminarium, firmy KWE Technika Energetyczna, wystąpił Łukasz Wilczyński, który na przykładzie zrealizowanych przez KWE projektów zaprezentował układy kogeneracyjne. Prelegent opisał prawne aspekty dotyczące układów CHP, wymieniając wśród niezbędnych formalności uzyskanie stosownych pozwoleń (decyzji środowiskowych i o warunkach zabudowy) i warunków przyłączeniowych. Co do tych ostatnich, rozwiał też wątpliwości uczestników: również projektując sieć wydzieloną, której energia ma w 100% być wykorzystana przez dany zakład produkcyjny, należy ubiegać się o warunki przyłączeniowe. Tylko w sytuacji, gdy sieć wydzielona jest zupełnie rozdzielona od sieci energetycznej, jest teoretycznie możliwość nieubiegania się o warunki przyłączeniowe, jednak firma KWE nie spotkała się z takim rozwiązaniem.
Łukasz Wilczyński zwrócił też uwagę na opomiarowanie urządzeń zgodnie z wymogami URE – przy czym zaznaczył, że niedociążenie sieci co prawda obniża sprawność elektryczną, ale jednocześnie wzrasta sprawność cieplna, więc sumarycznie sprawność takiego niedociążonego układu nie ulega wielkiej zmianie.
„Nie ma nic tańszego, niż uczenie się na cudzych błędach” – trafnie zauważył kolejny prelegent, Sławomir Czuchrij – Dyrektor ds. Energetyki w firmie Synthos. Zapoznał on uczestników z problemami, z którymi borykało się jego przedsiębiorstwo przy okazji inwestycji kogeneracyjnych. Umożliwił tym samym słuchaczom uniknięcie podobnych kłopotów. Zaznaczył także, że w dającej się przewidzieć przyszłości nie będzie w Polsce bardziej konkurencyjnego paliwa niż węgiel. Przedstawiciel Synthosu podkreślił, że według niego nie będzie w Polsce czerwonych certyfikatów, bo zdaniem polskich władz branża sobie bez nich radzi, wyraził także duże wątpliwości co do pojawienia się żółtych certyfikatów. Przyznał jednak, że pomarańczowe certyfikaty i tak dadzą jakieś wsparcie. Sławomir Czuchrij podsumował swoją prelekcję przewidywaniem, zgodnie z którym rozwijać się będzie energetyka oparta o biogaz i o wykorzystanie metanu z kopalń, niekoniecznie jednak taka sama przyszłość czeka spalanie biomasy, a na pewno nie jej współspalanie.
Jako reprezentant firmy CES (Centrum Elektroniki Stosowanej) wystąpił Grzegorz Drabik. Przedstawił on swoją firmę w zakresie opracowań, analiz, projektów i kompleksowego budowania oraz dostarczania urządzeń elektroenergetycznych. Uczestnicy zapoznali się z licznymi realizacjami firmy CES, począwszy od Aqua Parku we Wrocławiu, poprzez system kogeneracyjny dla Anwilu we Włocławku, Farm Frites Poland w Lęborku, aż po biogazownie w Glinojecku i Darżynie.
Ostatnią prelekcję wygłosiła Dagmara Jagoda z Banku Ochrony Środowiska, która opisała szczegółowo finansowanie ekologii oraz kredyty proekologiczne. Prelegentka podkreśliła, że BOŚ Bank wspiera kogenerację i za jeden ze swoich celów stawia sobie wspomaganie realizowania takich inwestycji, szczególnie biogazowych w skojarzeniu. Samo finansowanie projektów inwestycyjnych opiera się o konkretne wymagania. Bank oczekuje np. dokładnej charakterystyki projektu (lokalizacja, technologia, uzgodnienia formalno-prawne), w tym planu biznesowego. Ten ostatni powinien być przygotowany w odniesieniu do założeń przyjętych do prognoz finansowych (przychody, wydatki, ewentualne zaangażowanie dotacji, planowane nakłady inwestycyjne i struktura finansowania).
Western Energy Consulting jako organizator pragnie podziękować wszystkim uczestnikom i partnerom wydarzenia, szczególnie Partnerowi Strategicznemu, firmie KWE Technika Energetyczna oraz Sponsorowi, firmie CES Sp. z o.o. Ponadto Patronom Honorowym: Wojewodzie Dolnośląskiemu, stowarzyszeniu COGEN Europe i Fundacji na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii. Dziękujemy także Patronom: Krajowej Agencji Poszanowania Energii, Krajowej Izbie Biopaliw, Polskiemu Towarzystwu Biomasy POLBIOM, Polskiej Izbie Gospodarczej Energii Odnawialnej, Stowarzyszeniu Polskich Energetyków i Stowarzyszeniu Niezależnych Wytwórców Energii Skojarzonej, a także wszystkim Patronom Medialnym.