Daleka droga do nowego rządowego celu udziału OZE w transporcie
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o biopaliwach. Zawiera on nowy cel minimalnego udziału energii odnawialnej w transporcie w perspektywie do 2030 r. Aby ten cel zrealizować, musimy mocno przyspieszyć z przechodzeniem na czyste paliwa w transporcie. W ostatnich latach nie zrobiliśmy w tym zakresie większego postępu.
W tym tygodniu Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. Dzięki temu projekt nowelizacji może teraz trafić do prac w parlamencie.
Celem nowych regulacji opracowanych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska jest dostosowanie polskiego prawa do przepisów unijnych zawartych w nowej dyrektywie o odnawialnych źródłach energii (RED III).
W projekcie zaproponowane zostały nowe poziomy Narodowego Celu Wskaźnikowego (NCW), który określa minimalny udział biokomponentów oraz innych paliw odnawialnych zużytych we wszystkich rodzajach transportu w ogólnej ilości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych zużywanych w ciągu roku w transporcie drogowym i kolejowym.
Rządowy projekt zakłada, że minimalny udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w transporcie – w ramach Narodowego Celu Wskaźnikowego – wyniesie 9,2 proc. w 2025 r., następnie wzrośnie do 2029 r. do 10 proc., a w 2030 r. będzie na poziomie 14,9 proc. (wcześniejszy cel mówił o poziomie 14 proc.).
Nowe zielone paliwa w NCW
Osiągnięcie założonego przez rząd Narodowego Celu Wskaźnikowego na koniec obecnej dekady ma być możliwe przede wszystkim dzięki wykorzystaniu w transporcie:
- biokomponentów, które pochodzą z surowców spożywczych lub pastewnych;
- biokomponentów zaawansowanych, które wytwarzane są z surowców odpadowych lub ich pozostałości;
- odnawialnej energii elektrycznej.
Jednocześnie dzięki nowym przepisom rząd chce uzupełnić katalog paliw, których wykorzystanie będzie zaliczane do celów NCW. Dodatkowo uwzględnione mają być m.in. ciekłe i gazowe paliwa węglowe, gazowe paliwa węglowe pochodzące z recyklingu, a także biometan, w tym wprowadzony do sieci gazowej, który trafi na stacje paliw np. w formie bioCNG.
Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o biopaliwach przyjętym przez Radę Ministrów w realizacji NCW uwzględnione zostaną – poza paliwami i biopaliwami ciekłym – także paliwa lotnicze i paliwa żeglugowe.
Daleka droga do celu na 2030
W 2023 r. Polska osiągnęła poziom jedynie 6 proc. udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w transporcie w stosunku do poziomu 5,8 proc. rok wcześniej. Jak tłumaczył Główny Urząd Statystyczny, wzrost wartości wskaźnika w 2023 r. o 0,2 pkt proc. był spowodowany przede wszystkim wzrostem końcowego zużycia energii odnawialnej w transporcie (o 3,2 proc.) oraz całkowitego końcowego zużycia energii brutto w transporcie (o 0,1 proc.).
Udział OZE w energii zużywanej w transporcie w ostatnich latach istotnie się nie zwiększył. Najwyższy był w 2020 r. (6,6 proc.), ale już rok później spadł do 5,7 proc.
16,5 proc. zielonej energii w Polsce
Udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w transporcie to jedna z trzech składowych ogólnego zużycia energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii brutto w Polsce. Do tego wskaźnika liczone jest także zużycie energii odnawialnej w elektroenergetyce oraz ciepłownictwie i chłodnictwie.
W zeszłym miesiącu Główny Urząd Statystyczny poinformował, że w 2023 r. udział energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii brutto w Polsce wyniósł ogółem 16,5 proc. To wzrost o 5 pkt proc. w stosunku do poziomu sprzed 10 lat. Jednak w stosunku do 2022 r. odnotowany został spadek o 0,4 pkt proc.
Spadek ogólnego poziomu wykorzystania energii odnawialnej rok do roku wystąpił, mimo że w 2023 r. wzrósł udział energii odnawialnej w zużyciu energii elektrycznej z 21 proc. w 2022 r. do 25,8 proc. W zeszłym roku spadł natomiast udział OZE w zużyciu energii w ciepłownictwie i chłodnictwie – z 22,5 proc. do 20,2 proc.
Piotr Pająk
piotr.pajak@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
