FENX.02.02 jako podstawowe źródło finansowania biogazu i biometanu

Zgodnie z aktualnym harmonogramem naborów już 29 lutego br. zostanie uruchomiony konkurs w ramach działania FENX.02.02. Rozwój OZE. Jest to jedno z bardziej wyczekiwanych działań Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2014-2021, zwanego często w skrócie FEnIKS czy FENX. Inicjatywa ta nie tylko koresponduje z globalnym trendem zrównoważonego rozwoju, ale również doskonale wpisuje się w cele Programu FEnIKS, promującego rozwój infrastruktury przyjaznej środowisku. Dla uczestników rynku energetycznego jest to znakomita okazja do pozyskania wsparcia finansowego na realizację strategicznych projektów z zakresu energii odnawialnej.

Poniżej szersze informacje odnośnie planowanego konkursu FENX.02.02. oraz innych dostępnych źródeł wsparcia inwestycji biogazowych i biometanowych w najbliższym roku.

Czym są biogaz, biometan i biowodór i dlaczego są aż tak istotne?

Biogaz jest jednym z kluczowych źródeł energii odnawialnej. Powstaje on w wyniku rozkładu materii organicznej, tzw. biomasy w odpadów rolniczych, odpadów pochodzących z przemysłu spożywczego, osadów ściekowych, odpadów z ubojni, odpadów piekarniczych i wielu innych.

Biometan powstaje z kolei w procesie oczyszczania biogazu ze związków siarki i dwutlenku węgla. Co istotne biometan charakteryzuje się wysokim stopniem podobieństwa do gazu ziemnego: składa się głównie z metanu. Może być wprowadzany do krajowej sieci gazowej lub wykorzystywany jako paliwo do pojazdów. W przeciwieństwie do gazu ziemnego jest jednak źródłem odnawialnym, co czyni go bardziej przyjaznym dla środowiska.

Biowodór to forma wodoru, która jest produkowana przy użyciu procesów biologicznych, zwłaszcza przy wykorzystaniu mikroorganizmów. Głównym celem produkcji biowodoru jest uzyskiwanie tego gazu jako odnawialnego źródła energii, z wykorzystaniem biomasy lub innych organicznych surowców. Biowodór można wyprodukować także z biometanu.

Neutralność klimatyczna, którą Unia Europejska postawiła sobie za cel do osiągnięcia do 2050 roku powoduje, że kraje należące do Wspólnoty muszą prowadzić proces inwestowania w odnawialne źródła energii. Surowe regulacje unijne idą w parze z europejskimi dążeniami uniezależnienia się Wspólnoty od dostaw gazu z Rosji. Elementami stymulującymi rozwój rynku OZE powinny być przede wszystkim jasne i przewidywalne regulacje prawne, jak również cały system wsparcia finansowego. Biogaz, jako niezależne od warunków atmosferycznych źródło energii, jest kluczowy dla stabilności i bezpieczeństwa energetycznego Polski. Biometan oraz wodór (w tym biowodór), jako wszechstronne nośniki energii, mają potencjał być kluczowymi dla transformacji energetycznej i zwiększenia niezależności Polski od importu energii.

Program FEnIKS i rozwój OZE

Program FEnIKS na lata 2020-2027 to kontynuacja największego programu w historii funduszy unijnych, czyli Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020. W ramach niniejszego programu planowane jest uruchomienie konkursu dla działania FENX 02.02 „Rozwój OZE”. Konkurs zaplanowany jest w terminie od 29 lutego 2024 r. do 13 maja 2024 r. Będzie to nabór bezpośrednio dedykowany inwestycjom biogazowym i biometanowym – jak wynika z harmonogramu. Dokładniej będą kwalifikowane inwestycje z zakresu:

• budowy, przebudowy i modernizacji odnawialnych źródeł energii w zakresie wytwarzania biometanu wraz z przyłączeniem do sieci gazowej,
• budowy lub rozbudowy odnawialnych źródeł energii w zakresie wytwarzania energii elektrycznej i/lub cieplnej z biogazu wraz z magazynami energii działającymi na potrzeby danego źródła OZE oraz przyłączeniem do sieci.

Być może w ramach konkursu wspierane będą również instalacje do produkcji biowodoru, ale czy tak faktycznie będzie, należy poczekać do momentu ogłoszenia konkursu. Budżet konkursu to 300 mln zł. Wnioskodawcami mogą być zarówno przedsiębiorcy, jak administracja publiczna i JST.

Warto również pamiętać, że zgodnie z tzw. linią demarkacyjną w ramach programów ogólnokrajowych (a takim jest właśnie FEnIKS) wspierane mogą być tylko instalacje biogazowe, o mocy:

• energii elektrycznej pow. 0,5 MWe i/lub
• energii cieplnej pow. 0,5 MWth.

Oznacza to, że w ramach projektu musi być spełniony co najmniej jeden z wyżej wymienionych warunków.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi z NFOŚiGW w najbliższym konkursie kwalifikować się będą tylko te projekty, które będą posiadać warunki przyłączenia do sieci jako minimalny poziom gotowości do realizacji inwestycji. Kryterium związane z przyłączem będzie uznane za spełnione w przypadku m.in. zużywania wyprodukowanej energii lub paliw gazowych w całości lub w części na potrzeby własne, biometanu transportowanego w postaci sprężonej albo skroplonej środkami transportu innymi niż sieci gazowe, lub wykorzystywanego do tankowania pojazdów silnikowych bez konieczności jego transportu, przesyłania energii elektrycznej wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii za pomocą linii bezpośredniej czy przesyłania biogazu wytworzonego w instalacji odnawialnych źródeł energii za pomocą gazociągu bezpośredniego.

Warto jednak wspomnieć, że im bardziej zaawansowany projekt pod kątem pod kątem przygotowawczym, tym lepiej. Posiadanie choćby decyzji środowiskowej, czy też w najlepszym przypadku pozwolenia na budowę będzie dodatkowo punktowane na etapie oceny, co zwiększa szanse takiego projektu na uzyskanie dofinansowania.

Dodatkowe punkty będą mogły uzyskać również te projekty, które przewidują budowę magazynu energii zintegrowanego ze źródłem – jako dodatkowy element projektu, jak również te, które będą realizowane przez społeczności energetyczne, w tym m.in. przez klastry i spółdzielnie energetyczne.

Samo dofinansowanie będzie najpewniej udzielane w formie pożyczki preferencyjnej z możliwością jej umorzenia na poziomie około 20-30 proc.

Szczegóły odnośnie wspomnianego konkursu nie są niestety znane. Więcej dowiemy się dopiero w momencie opublikowania zatwierdzonych kryteriów wyborów projektów lub w momencie ogłoszenia konkursu.

Gdzie jeszcze można szukać wsparcia finansowego?

W kontekście dofinansowania do inwestycji biogazowych ważnym elementem jest źródło pochodzenia biogazu. Programy wsparcia dotyczą oddzielnie biogazu produkowanego z odpadów rolniczych – tutaj głównie Program Priorytetowy (PP) Energia dla wsi, czy komunalnych – w ramach PP Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny.

Jeśli interesuje nas budowa instalacji do produkcji energii elektrycznej i ciepła w oparciu o wysokosprawną kogenerację, w której do produkcji energii wykorzystuje się odnawialne źródła energii, ciepło odpadowe czy gaz ziemny nie sposób nie wspomnieć o Kogeneracji dla Energetyki i Przemysłu.

Ponadto mamy również bardziej uniwersalne programy wspierające inwestycje biogazowe, biometanowe oraz wodorowe – bez względu na rodzaj zastosowanego odpadu. Mowa przede wszystkim o oraz PP Energia Plus czy też Regionalne Programy Operacyjne – dla biogazowni o mocy zainstalowanej do 0,5 MW.

Poniżej przegląd ważniejszych konkursów:

1. PP Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny

Program Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny wspiera inwestycje polegające na budowie nowych, rozbudowie lub modernizacji istniejących instalacji fermentacji selektywnie zebranych bioodpadów komunalnych i wykorzystanie uzyskanego biogazu do wytwarzania energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji. Wnioski można składać do końca czerwca 2024 r., co w kontekście wymagań dot. gotowości projektu nie jest odległym terminem.

Jest to odpowiedni konkurs, jeśli Inwestor chce zbudować biogazownię opartą o substraty komunalne takie jak komunalne bioodpady czy komunalne osady ściekowe.

2. PP Energia dla Wsi

W ofercie NFOŚiGW znalazł się program bezpośrednio skierowany dla sektora rolniczego. Jest to PP Energia dla wsi z terminem naboru wniosków o wsparcie do 29 lutego 2024 r. i budżetem 1 mld zł.

W ramach programu można ubiegać się o dotację i pożyczkę na inwestycje dotyczące budowy m.in. instalacji wytwarzania energii z biogazu rolniczego w warunkach wysokosprawnej kogeneracji, oraz magazynów energii. Moc planowanych instalacji wspieranych w ramach programu to od 10kW do 10MW.

Dla rolnika w przypadku instalacji wytwarzania energii z biogazu lub biogazu rolniczego w warunkach wysokosprawnej kogeneracji o mocy elektrycznej powyżej 10 kW nie większej niż 1 MW i cieplnej powyżej 30 kW i nie większej 3 MW. Limit jest większy, odpowiednio do 10MW i 30MW, gdy wnioskującym jest spółdzielnia energetyczna lub jej członek lub powstającą spółdzielnia energetyczna.

Zgodnie z zapowiedziami i harmonogramem naboru wniosków o dofinansowanie w ramach Funduszu Modernizacyjnego planowana jest dalsza kontynuacja tego programu. Zatem jeśli Inwestorzy nie wyrobią się ze złożeniem wniosku do końca lutego br. to nic straconego. Będą kolejne możliwości.

3. PP Energia Plus

Najbardziej ogólnym programem finansującym wszelkie przedsięwzięcia przyczyniające się do zmniejszenia negatywnego oddziaływania na środowisko, w tym także instalacje biogazowe, jest program Energia Plus, z terminem naboru do 13 grudnia 2024 r. i budżetem 566 mln zł.

W tym przypadku mówimy o preferencyjnej pożyczce z możliwością umorzenia części jego kapitału (do 10 proc. części uzyskanego kapitału, jednak nie więcej niż 1 mln zł) na inwestycje między innymi na nowe źródła ciepła i energii elektrycznej, czyli przedsięwzięcia dotyczące budowy lub przebudowy jednostek wytwórczych wraz z podłączeniem ich do sieci dystrybucyjnej/ przesyłowej, w których do produkcji energii wykorzystuje się energię ze źródeł odnawialnych.

Zapraszamy na bezpłatny Webinar!

Decyzja dotycząca wyboru odpowiedniego źródła finansowania nie jest prosta, tym bardziej że jest uzależniona od wielu czynników, w tym w szczególności stopnia gotowości inwestycji do jej realizacji, mocy zainstalowanej planowanej biogazowni czy też rodzaju podmiotu, który będzie realizować przedsięwzięcie.

Zatem jeśli zainteresowała Państwa tematyka niniejszego artykułu i chcieliby Państwo pogłębić wiedzę w tym zakresie, serdecznie zapraszamy na bezpłatne Webinarium, które zostanie poprowadzone przez Iwonę Poliwkę, Doradcę ds. Finansowania Inwestycji w METROPOLIS Doradztwo Gospodarcze Sp. z o.o.

Spotkanie online odbędzie się 6 marca 2024 r. o godz. 12:00. Rejestracji można dokonywać poprzez formularz dostępny na stronie: www.metropolisdg.pl/webinar.

Podczas spotkania online opowiemy o programach wsparcia dla inwestycji biogazowych i biometanowych, przedstawimy podstawowe wytyczne programowe, wymagania dokumentacyjne na etapie składania wniosków oraz wskażemy, na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas aplikowania.

Zatem jeśli planują Państwo realizację inwestycji biogazowej lub biometanowej, to wspomniane Webinarium jest właśnie dla Państwa.

A tych z Państwa, którzy już teraz mają pytania, zapraszamy do kontaktu mailowego z naszym doradcą: iwona.poliwka@metropolisdg.pl

Metropolis – materiał sponsorowany