Ważna zmiana dla prosumentów. Będą mogli instalować większe magazyny energii

Zeszły rok stał pod znakiem rosnących inwestycji w domowe magazyny energii. Jednak na krajowym rynku energii jest nadal wiele barier, które utrudniają szybszy rozwój tego sektora. Wkrótce możemy spodziewać się ważnej zmiany w tym zakresie. Na czym ma ona polegać? Tłumaczy to Robert Maczionsek z zarządu Stowarzyszenia Branży Fotowoltaicznej i Magazynowania Energii (SBFIME).

Krajowy rynek prosumenckich magazynów energii w zeszłym roku zanotował wyraźne odbicie. Pokazują to dane od operatorów sieci dystrybucyjnych. Pod koniec zeszłego roku do znajdującej się na północy Polski sieci Energi-Operator przyłączonych było już niemal 300 tys. prosumentów, z czego ponad 7 tys. posiadało magazyny energii – większość tych urządzeń została zainstalowana w 2024 r.

Inny z największych krajowych operatorów systemu dystrybucyjnego – Enea Operator – w zeszłym roku przyłączył 5,1 tys. magazynów energii o łącznej mocy 27 MW. Rok wcześniej w sieci tego operatora przybyło około 2 tys. takich urządzeń.

REKLAMA

W Warszawie, gdzie sieć dystrybucyjną obsługuje Stoen Operator, na koniec 2024 r. działało już niemal 1 tys. prosumenckich magazynów energii. O ile w 2023 r. prosumenci w Warszawie uruchomili 276 magazynów energii o mocy 1,59 MW, o tyle w 2024 r. Stoen Operator przyłączył już 657 prosumenckich magazynów o łącznej mocy ponad 4 MW.

Co napędza polski rynek magazynów energii?

Wzrost zainteresowania technologią magazynowania energii w Polsce odnotowuje Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej i Magazynowania Energii (SBFIME). W rozmowie z portalem Gramwzielone.pl Robert Maczionsek z zarządu SBFIME przyznaje, że rynek prosumenckich magazynów energii zaczął się dynamicznie rozwijać w minionym roku. Wśród powodów tego trendu wskazuje na dotacje z programu Mój Prąd, ale także na zmianę zasad rozliczeń prosumentów objętych net-billingiem.

– Rzeczywiście bardzo wyraźnie przyczynił się do tego wzrostu program dotacyjny Mój Prąd 6.0, a precyzyjniej – konieczność instalacji magazynu energii, by móc otrzymać dotację. W ramach programu Mój Prąd od 1 sierpnia 2024 r. magazyn stał się elementem obowiązkowym. Drugim czynnikiem, który wpłynął na wzrost zainteresowania magazynami energii w instalacjach prosumenckich, było przejście z systemu rozliczeń opartego na średniej miesięcznej cenie energii elektrycznej (RCEm) na system rozliczeń bazujący na cenach godzinowych (RCE) za energię elektryczną wprowadzaną do sieci. Ta zmiana sprawia, że należy zupełnie inaczej podejść do zarządzania energią produkowaną z instalacji OZE i magazyn energii staje się tutaj kluczowym elementem – komentuje Robert Maczionsek.

Jest nadal wiele do zrobienia

Przedstawiciel Stowarzyszenia Branży Fotowoltaicznej i Magazynowania Energii podkreśla, że dalszy rozwój magazynów energii będzie wynikać z coraz niższych kosztów technologii, co wraz ze wzrostem cen energii będzie przekładać się na szybszy zwrot z inwestycji w domowe baterie.

– Niebagatelnym czynnikiem popularyzacji technologii magazynów energii będzie także kwestia bezpieczeństwa zasilania, to znaczy w regionach z częstymi przerwami w dostawach energii magazyn energii oraz odpowiedni dodatkowy sprzęt może przyczynić się do zagwarantowania zasilania w takich sytuacjach – odnotowuje Robert Maczionsek.

Odnosząc się do regulacji niezbędnych do zwiększenia opłacalności domowych magazynów energii, Robert Maczionsek wskazuje na potrzebę wprowadzenia prostych i niewymagających dodatkowych opłat produktów w postaci dynamicznych taryf za energię elektryczną kupowaną przez prosumenta (i nie tylko prosumenta).

Ekspert SBFIME wylicza, że potrzebne jest ponadto wprowadzenie regulacji promujących autokonsumpcję, wsparcie magazynów energii w modelu agregacji, a także wprowadzenie ułatwień w integracji magazynów z siecią energetyczną – nawet w sytuacji, gdy osoba zainteresowana magazynem energii nie posiada instalacji fotowoltaicznej.

Zdezorientowani prosumenci

Obecnie wielu prosumentów zainteresowanych magazynami energii jest zdezorientowanych, jeśli chodzi o maksymalną moc i pojemność magazynów, które mogą zainstalować, w odniesieniu do parametrów instalacji fotowoltaicznej. Jakie zmiany powinny zostać wdrożone w tym zakresie? 

Robert Maczionsek tłumaczy, że ta dezorientacja wynika z faktu, że zainteresowani magazynem energii nie wiedzą, kiedy moc mikroinstalacji i moc magazynu energii należy sumować przy składaniu zgłoszenia. W jego opinii dodatkowym czynnikiem komplikującym sytuację inwestora jest fakt mylenia pojemności magazynu energii (wyrażonej w kWh) i jego mocy (wyrażonej w kW), a należy pamiętać, że są to dwa różne parametry, choć bardzo często ze sobą powiązane.

REKLAMA

Aktualne regulacje wynikające z Prawa energetycznego wskazują, że sumowanie mocy mikroinstalacji i mocy magazynu energii występuje w dwóch przypadkach: gdy moc magazynu jest większa od mocy mikroinstalacji lub gdy istnieje przesłanka do tego, że moc wprowadzana do sieci dystrybucyjnej będzie większa od mocy mikroinstalacji.

Jak tłumaczy ekspert, ten przypadek ma miejsce wtedy, gdy moc falownika jest większa od mocy mikroinstalacji (np. moc modułów wynosi 9,9 kWp, a moc falownika to 10 kW).

To będzie ważna zmiana w prawie

Robert Maczionsek informuje, że w najbliższych miesiącach powinna zmienić się regulacja Prawa energetycznego opisująca zależność mocy magazynu energii oraz instalacji fotowoltaicznej współpracującej z tym magazynem. Nowe przepisy mają pozwolić na instalowanie magazynów energii o większej mocy, a co za tym idzie, także o większej pojemności.

Propozycja zmiany brzmienia Prawa energetycznego zawarta jest w projekcie nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (UD89), który obecnie czeka na rozpatrzenie przez Sejm po przyjęciu przez Radę Ministrów.
.

.
Jeśli projekt przejdzie ścieżkę legislacyjną, a następnie trafi do podpisu prezydenta w dotychczasowej formie, to ustęp 8d pkt 1 i 2 Prawa energetycznego zostanie zmieniony zgodnie z poniższą propozycją:

W przypadku przyłączenia do sieci dystrybucyjnej mikroinstalacji z magazynem energii elektrycznej, do mocy zainstalowanej mikroinstalacji, o której mowa w ustępie 8d pkt 4, nie wlicza się mocy zainstalowanej magazynu energii elektrycznej, o ile:
- moc zainstalowana magazynu energii elektrycznej jest nie większa niż 2,2-krotność mocy zainstalowanej mikroinstalacji
oraz
- łączna moc, która może być wprowadzana do sieci dystrybucyjnej przez mikroinstalację z magazynem energii elektrycznej jest nie większa, niż moc zainstalowana elektryczna mikroinstalacji, co musi zostać potwierdzone oświadczeniem odbiorcy na etapie zgłoszenia mikroinstalacji z magazynem energii.

Robert Maczionsek tłumaczy, że powyższa zmiana Prawa energetycznego sprawi, że prosumenci będą mogli instalować większe magazyny energii bez konieczności sumowania ich mocy z mocą mikroinstalacji.

Jak zaznacza ekspert, prosumenci będą musieli jedynie zagwarantować, że moc magazynu będzie nie większa niż 2,2-krotność mocy mikroinstalacji OZE oraz że taki zespół instalacji nie będzie wprowadzać do sieci mocy większej od mocy mikroinstalacji.