Ile jest pojazdów zeroemisyjnych we flotach polskich samorządów?

Bank Gospodarstwa Krajowego zbadał stan transportu publicznego w Polsce, uwzględniając inwestycje w pojazdy zeroemisyjne. We flotach używanych przez samorządy 79 proc. stanowią autobusy napędzane silnikiem diesla.

Badanie przeprowadzone przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) objęło samorządy, których dotyczy ustawa o elektromobilności, oraz te, które wcześniej korzystały z programu Zielony Transport Publiczny.

Według ustawy o elektromobilności z 2018 roku administracja publiczna ma obowiązek powiększania floty transportowej o rozwiązania zeroemisyjne. Od 2028 roku samorządy liczące co najmniej 50 tys. mieszkańców będą musiały używać minimum 30 proc. pojazdów zeroemisyjnych lub napędzanych biometanem.

REKLAMA

Także przepisy Unii Europejskiej wymagają podejmowania działań prowadzących do redukcji śladu węglowego. W odniesieniu do transportu publicznego Komisja Europejska proponuje, by wszystkie wprowadzane od 2030 roku do użytku autobusy miejskie były zeroemisyjne.

Pod presją przepisów

Jak pokazuje raport przygotowany przez BGK, duże miasta już podjęły kroki w stronę osiągnięcia zeroemisyjności. Kraków zostanie pierwszym miastem w Polsce ze strefą czystego transportu. Drugim będzie Warszawa, ponadto takie rozwiązanie poważnie rozważa Wrocław.

Badanie BGK pokazało, że autobusy napędzane silnikiem diesla stanowią obecnie aż 79 proc. wszystkich pojazdów we flotach ankietowanych samorządów. Odsetek autobusów zeroemisyjnych to zaledwie 6,6 proc. I wynik ten osiągnięty został dzięki samorządom podlegającym regulacjom ustawy. W regionach, których wymóg ustawowy nie dotyczy, jeździ znacznie mniej „zielonych” autobusów.

– Widzimy, że pojazdów zeroemisyjnych w transporcie publicznym wciąż jest za mało, ale warto zauważyć, że samorządy przykładają do tego problemu coraz większą wagę. Przepisy prawa są najczęstszą motywacją do wymiany taboru dla samorządów podlegających wymogom ustawowym – prawie 40 proc. respondentów z grupy objętej regulacjami wskazuje ustawę o elektromobilności jako powód podjęcia działań – mówi Anna Łopaciuk, dyrektor programu Infrastruktura, Transport i Logistyka w BGK.

Nowe inwestycje

Prawie 3/4 samorządów objętych badaniem (72 proc.) prowadzi obecnie inwestycje w lokalną komunikację. Wśród nich 54 proc. wybiera wyłącznie technologie zeroemisyjne, a kolejne 14,3 proc. inwestuje i w pojazdy zeroemisyjne, i spalinowe lub niskoemisyjne.

REKLAMA

Łączna wartość realizowanych obecnie inwestycji w pojazdy elektryczne i wodorowe w samorządach objętych badaniem wynosi 1,45 mld zł.

Głównie elektryki

Spośród niemal 900 pojazdów obecnie kupowanych przez badane samorządy ponad 55 proc. stanowią autobusy elektryczne, natomiast 6 proc. to autobusy wodorowe. Przy pełnej realizacji bieżących planów zakupowych do 2028 roku w regionach tych będzie jeździło ponad 1200 nowych pojazdów zeroemisyjnych. Wśród nich 55 proc. to będą autobusy elektryczne, a 17 proc. – autobusy wodorowe.

Jak wylicza BGK, po zrealizowaniu bieżących i planowanych inwestycji odsetek autobusów zeroemisyjnych we flotach samorządów objętych obowiązkiem wynikającym z ustawy o elektromobilności wyniesie 23 proc. To wynik sporo poniżej przewidzianego w przepisach progu 30 proc.

Samorządy liczą na wsparcie wymiany floty z funduszy europejskich: 47 proc. planowanych inwestycji i 39 proc. obecnych ma być sfinansowanych w ten sposób. Ponadto administracja terenowa oczekuje wsparcia ze strony budżetu państwa – ma on sfinansować  1/4 planowanych zakupów (27 proc.) i 17 proc. obecnych inwestycji.

Infrastruktura ładowania

W wyniku realizowanych inwestycji w elektromobilność w badanych miastach pojawią się 334 nowe ładowarki elektryczne typu plug-in i 65 ładowarek pantografowych. Obecnie 42 proc. samorządów podlegających ustawie o elektromobilności ma ładowarki elektryczne typu plug-in, a 28 proc. – ładowarki pantografowe. Dla samorządów, których nie dotyczą wymogi ustawowe, odsetek ten wynosi odpowiednio 21 proc. i 3 proc.

W przyszłości infrastruktura zasilania pojazdów zeroemisyjnych będzie powiększana. Badane jednostki zakładają zakup kolejnych 572 ładowarek typu plug-in, 69 ładowarek pantografowych i 9 stacji wodorowych.

Cały raport BGK można pobrać po tym linkiem.