Czesi szykują się na boom w sektorze magazynowania energii

W czeskim sektorze magazynowania energii widać ożywienie. Organizacje branżowe wskazują, że wynika to z instalowania coraz większej liczby magazynów przemysłowych o dużej pojemności. 

Czesi spodziewają się boomu na bateryjne magazyny energii. Stowarzyszenie Magazynowania Energii AKU-BAT oraz Stowarzyszenie Energetyki Słonecznej (Solarni Asociace) podają, że w pierwszej połowie 2024 r. w Czechach przyłączono nowe magazyny akumulatorowe (BESS) o łącznej pojemności 276 MWh.

Dotychczas u południowych sąsiadów Polski dominowały magazyny energii instalowane w połączeniu z domową fotowoltaiką. Teraz pojawia się coraz więcej informacji na temat rozwijanych projektów BESS o dużej pojemności, wdrażanych na potrzeby przemysłu.

REKLAMA

– Po latach uśpienia w końcu zaczynamy doganiać inne kraje europejskie pod względem bateryjnego magazynowania energii. Tylko w ubiegłym roku byliśmy piątym co do wielkości rynkiem baterii w Europie dzięki krajowym magazynom bateryjnym. W nadchodzących latach wzrośnie również liczba systemów akumulatorowych o dużej pojemności do bilansowania sieci lub zastosowań przemysłowych – mówi Jan Fousek, dyrektor stowarzyszenia AKU-BAT.

Nacisk na systemy solar+storage

Jak wylicza dyrektor AKU-BAT, w Czechach jest kilkadziesiąt projektach akumulatorowych o pojemności ponad 1 MWh w planach i przygotowaniu. W programach dotacyjnych finansowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Funduszu Modernizacyjnego kładzie się coraz większy nacisk na wsparcie odnawialnych źródeł energii systemami magazynowymi. Tym bardziej że – jak podkreśla  Jan Fousek – oczekiwana ustawa Lex OZE III od połowy przyszłego  roku będzie stymulować dalszy rozwój OZE w Czechach.

Organizacje branżowe wskazują, że znaczący rozwój systemów magazynowania energii nastąpił przede wszystkim w związku z rozwojem elektrowni fotowoltaicznych, zwłaszcza domowych. W ciągu ostatnich dwóch lat w Czechach przybyło ponad 100 tys. nowych instalacji PV, z czego około 90 proc. uzupełniono magazynami energii. Całkowita pojemność akumulatorów w połączeniu z instalacjami fotowoltaicznymi  w Czechach osiągnęła w połowie tego roku 1705 MWh (dwa lata temu było to około 400 MWh).

Jak podają AKU-BAT i Solarni Asociace, w Czechach widać jednak wyhamowanie w sektorze fotowoltaiki prosumenckiej, co spowodowało także spadek instalacji domowych baterii. Jednocześnie nastąpił wzrost wdrażanych przez przemysł instalacji PV połączonych z większymi magazynami energii. Ich udział zwiększył się w pierwszej połowie 2024 r. do 58 proc. – wobec 40 proc. w analogicznym okresie rok wcześniej.

– Spodziewamy się kontynuacji tego trendu. Pierwsze naprawdę duże systemy akumulatorowe są już uruchamiane, takie jak Energy Nest firmy Decci w Mělníku lub podobnie duża bateria w ciepłowni C-energy Planá. Każdy z tych projektów ma pojemność około 22 MWh i w końcu zaczyna zbliżać się do wielkości systemów zagranicznych. Dla inwestorów, a także firm energetycznych i przemysłowych systemy magazynowania i akumulatorów o dużej pojemności okazały się doskonałym narzędziem zapewnienia elastyczności, równoważenia systemu i zarządzania własnymi potrzebami energetycznymi – podkreśla Jan Fousek.

Szczególne wymagania domowych magazynów energii

Wraz ze wzrostem liczby systemów akumulatorowych kluczowa staje się kwestia zapewnienia ich bezpieczeństwa. Dlatego też stowarzyszenie AKU-BAT we współpracy z Solarni Asociace i organizacjami ČVUT FEL, TÜV SÜD Czech, ECOBAT i Czeskim Towarzystwem Ubezpieczeniowym opracowało przewodnik dotyczący bezpiecznego montażu, eksploatacji, serwisu i recyklingu systemów akumulatorowych.

Jak zauważa Jan Fousek, opublikowane zasady są istotne zwłaszcza w przypadku akumulatorów domowych. Przygotowanie bowiem takiej instalacji zdaniem dyrektora AKU-BAT jest bardziej złożone z punktu widzenia bezpieczeństwa niż w przypadku dużych przemysłowych systemów magazynowania.

– Głównym impulsem do stworzenia broszury był fakt, że brakowało nam podsumowania zasad bezpieczeństwa dla systemów magazynowania energii w akumulatorach. Dlatego chcieliśmy zaoferować rynkowi jasne podsumowanie głównych zaleceń dotyczących instalacji systemów akumulatorowych. Jest to również główna podstawa i kamień węgielny dla nowych przepisów – wyjaśnia Tomas Galęziok, współautor przewodnika oraz ekspert ds. technicznych i legislacyjnych w Solarni Asociace.

REKLAMA

Zestaw praktycznych porad

W publikacji wskazano podstawowe wymogi prawne w zakresie zgodności magazynów energii z przepisami bezpieczeństwa, a także ogólne zalecenia dotyczące instalacji magazynowych – od ich lokalizacji i dostępu do obiektu, przez zalecane wyposażenie przestrzeni, po zabezpieczenia środowiskowe i wytyczne dotyczące wyłączania baterii w razie potrzeby.

– O ile awarie nie zdarzają się w segmencie magazynów przemysłowych, gdzie zazwyczaj przestrzega się zasad instalacji i obsługi, o tyle w przypadku systemów domowych pojawiają się problemy z przygotowaniem projektu. Kluczowe jest, aby instalacja i montaż systemów akumulatorowych były przeprowadzane przez wykwalifikowaną firmę z uwzględnieniem dokumentacji projektowej dla danego systemu akumulatorowego – wskazuje Jiří Lederer, inspektor ds. elektrycznych i mechanicznych w TÜV SÜD Czech.

– Systemy akumulatorowe muszą być instalowane z uwzględnieniem czynników zewnętrznych, takich jak wilgotność i zapylenie w miejscu instalacji lub dostępność systemu. Konieczne jest również przestrzeganie rozwiązań przeciwpożarowych i odpowiedni dobór przewodów w odniesieniu do ich obciążenia prądowego i napięciowego – dodaje Petr Domša, kierownik działu maszyn i urządzeń elektrycznych w TÜV SÜD Czech.

Ponadto konieczna jest regularna konserwacja i kontrola pracy magazynu energii, a po zakończeniu jego eksploatacji – zapewnienie bezpiecznego recyklingu baterii.

– Dzięki naszemu praktycznemu doświadczeniu zdefiniowaliśmy konkretne kroki i procedury dotyczące tego, jak przygotować się do odbioru baterii i o czym należy pomyśleć już teraz. Odpowiedzialność za zużyte systemy akumulatorowe spoczywa na lokalnym dostawcy, który zadba o ich przyjazną dla środowiska utylizację. Powinien on być również zarejestrowany w publicznym wykazie producentów akumulatorów, który można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska – mówi Petr Kratochvíl, dyrektor zarządzający ECOBAT.

Coraz większa rola przemysłu w czeskim sektorze OZE

Niedawno czeskie Stowarzyszenie Energetyki Słonecznej przedstawiło analizę rynku fotowoltaiki w tym kraju. Okazuje się, że w 2024 r. za rozwój PV w Czechach w mniejszym stopniu odpowiadają prosumenci, w większym natomiast przedsiębiorstwa instalujące elektrownie PV na swoich obiektach.

Według Solarni Asociace oznacza to fundamentalne zmiany w czeskim rynku fotowoltaiki. Więcej na ten temat w artykule: Już nie domowi prosumenci, ale przedsiębiorcy nakręcają sektor PV w Czechach.

Barbara Blaczkowska

barbara.blaczkowska@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.