MAE: Inwestycje w czystą energię dwukrotnie wyższe niż w paliwa kopalne
Według Międzynarodowej Agencji Energii (MAE) w 2024 r. wydatki na technologie i infrastrukturę związane z czystą energią osiągną globalnie poziom 2 bln dolarów. Widoczna będzie dominacja Chin, które wydadzą na inwestycje tyle, ile Europa i Stany Zjednoczone łącznie.
W swoim najnowszym raporcie „World Energy Investment 2024” Międzynarodowa Agencja Energii wskazuje, że inwestycje w sektorach czystej energii w tym roku wzrosną, mimo że coraz wyższe koszty finansowania utrudniają realizację nowych projektów, zwłaszcza w gospodarkach wschodzących i rozwijających się.
W 2024 r. inwestycje w czystą energię będą dwukrotnie wyższe niż w paliwa kopalne. Przy łącznej wartości globalnych wydatków na energetykę na poziomie powyżej 3 bln dolarów sektory „czystych technologii” wydadzą 2 bln dolarów, czyli 2/3 sumarycznej kwoty. Inwestycje te obejmą: odnawialne źródła energii, pojazdy elektryczne, energię jądrową, rozwój sieci, magazynowanie energii, paliwa niskoemisyjne, pompy ciepła i poprawę wydajności źródeł wytwórczych.
Szacowana wartość wydatków na węgiel, gaz i ropę naftową to nieco ponad 1 bln.
Wykres 1. Globalne inwestycje (w mld dolarów) w czystą energię i paliwa kopalne w latach 2015-2024
Fotowoltaika dominuje
Autorzy raportu podają, że w 2024 r. prym w transformacji sektora energetycznego będzie wiodła fotowoltaika. Na PV przeznacza się obecnie więcej pieniędzy niż na wszystkie inne technologie wytwarzania energii elektrycznej łącznie.
W tym roku inwestycje w fotowoltaikę mają wzrosnąć do 500 mld dolarów. Według MAE nowe inwestycje są pobudzane głównie przez spadające ceny modułów PV.
Istotne ograniczenie w przechodzeniu na czystą energię stanowią – oprócz wyzwań gospodarczych – także sieci elektroenergetyczne i niewystarczający potencjał magazynowania energii elektrycznej. W raporcie wskazano jednak, że wydatki na rozbudowę i modernizację sieci rosną – w 2024 r. mają osiągnąć 400 mld dolarów, podczas gdy w latach 2015-2021 utrzymywały się na poziomie około 300 mld dolarów rocznie. Według MAE wzrost ten wynika w dużej mierze z nowych inicjatyw politycznych oraz finansowania tego obszaru w Europie, USA i Chinach, a także niektórych krajach Ameryki Łacińskiej.
Rosną także inwestycje w magazynowanie energii, zwłaszcza w bateryjne magazyny energii (BESS). W 2024 r. wydatki na ten cel wyniosą 54 mld dolarów.
Chiny zainwestują najwięcej
Według raportu w 2024 r. największy udział w inwestycjach w czystą energię będę miały Chiny – przeznaczą na ten obszar 675 mld dolarów. Ma to wynikać z silnego popytu krajowego zwłaszcza w trzech sektorach: fotowoltaiki, bateryjnego magazynowania energii i pojazdów elektrycznych.
Na kolejnych miejscach pod względem wielkości inwestycji uplasują się Europa i Stany Zjednoczone. Na Starym Kontynencie wydatki na czystą energię mają wynieść w 2024 r. 370 mld dolarów, a w USA – 315 mld dolarów.
Tylko te trzy główne gospodarki odpowiadają za ponad 2/3 globalnych inwestycji w czystą energię. Wydatki na ten cel w gospodarkach wschodzących i rozwijających się (poza Chinami) mają w tym roku po raz pierwszy przekroczyć 300 mln dolarów, do czego przyczynią się zwłaszcza inwestycje w Indiach i Brazylii. Według MAE to jednak o wiele za mało niż potrzeba do zaspokojenia rosnącego zapotrzebowania na energię w tych krajach.
Wykres 2. Roczne inwestycje (w mld dolarów) w czystą energię w poszczególnych regionach w latach 2019 i 2024
Fatih Birol, dyrektor wykonawczy MAE, podkreśla, że wzrost wydatków na czystą energię wynika z ciągłych redukcji kosztów i względów bezpieczeństwa energetycznego.
Istnieje jednak również silny element polityki przemysłowej, ponieważ główne gospodarki konkurują o przewagę w nowych łańcuchach dostaw czystej energii. Należy zrobić więcej, aby zapewnić, że inwestycje dotrą do miejsc, w których są najbardziej potrzebne, w szczególności do gospodarek rozwijających się, w których dostęp do przystępnej cenowo, zrównoważonej i bezpiecznej energii jest obecnie bardzo ograniczony – komentuje Fatih Birol.
Inwestycje w Europie w 2024
Autorzy raportu podkreślają, że Europa jest jednym z wiodących regionów pod względem wdrażania czystej energii. Unia Europejska wyróżnia się pod względem stosunku inwestycji w czystą energię do inwestycji w paliwa kopalne – głównie ze względu na zależność od importowanych paliw. Unia w 2024 r. ma wydać ponad 10 dolarów na czystą energię na każdy 1 dolar zainwestowany w paliwa kopalne.
W 2023 r. inwestycje w wytwarzanie energii odnawialnej w Europie wyniosły prawie 110 mld dolarów, Był to wzrost o ponad 6 proc. w porównaniu z rokiem wcześniejszym. Według MAE inwestycje w OZE na Starym Kontynencie wciąż są konkurencyjne cenowo mimo wzrostu kosztów ze względu na łańcuch dostaw i presję inflacyjną.
Liderami w energetyce wiatrowej w Europie według raportu pozostają Dania i Niemcy. Z kolei Hiszpania zanotowała gwałtowny wzrost inwestycji w fotowoltaikę i spadek hurtowych cen energii do rekordowo niskiego poziomu w okresach wysokiej produkcji energii słonecznej.
W raporcie zaznaczono także równowagę w Europie między inwestycjami w wytwarzanie energii, sieci, magazynowanie i elastyczność po stronie popytu. W 2023 r. inwestycje w sieci energetyczne wzrosły o ponad 20 proc. – do poziomu prawie 65 mld dolarów.
Międzynarodowa Agencja Energii przypomina, że Unia Europejska postawiła sobie za cel redukcję emisji gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55 proc. do 2030 r. w stosunku do poziomu z roku 1990. Mają w tym pomóc formułowane polityki i cele skoncentrowane na zwiększonym wdrażaniu OZE i zwiększaniu efektywności energetycznej. Unia próbuje też zabezpieczyć swój łańcuch dostaw czystej energii. W tym celu Komisja Europejska przyjęła ustawę Net Zero Industry Act.
Z raportem MAE można zapoznać się tutaj.
Barbara Blaczkowska
barbara.blaczkowska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.