Bruksela określiła zasady wsparcia producentów energii odnawialnej

Komisja Europejska przygotowała rekomendacje dotyczące zasad wsparcia producentów energii odnawialnej w krajach Unii Europejskiej.

Wdrożenie przez państwa członkowskie nowych rekomendacji w zakresie wsparcia producentów energii odnawialnej i przyspieszenia procesów inwestycyjnych w OZE ma pomóc w osiągnięciu przynajmniej 42,5 proc. udziału zielonej energii w unijnym miksie energetycznym do 2030 r. i zredukowania do tego czasu emisji CO2 na terenie Unii Europejskiej co najmniej o 55 proc. (w stosunku do poziomu emisji z 1990 r.).

Unijni urzędnicy oceniają, że aby jeszcze przyspieszyć rozwój odnawialnych źródeł energii w Unii Europejskiej, potrzebna jest harmonizacja poszczególnych krajowych systemów wsparcia OZE. Zdaniem Komisji obecne zróżnicowanie zasad wsparcia w poszczególnych krajach UE może prowadzić do wzrostu kosztów transakcyjnych i opóźnień lub nawet fiaska inwestycji w OZE.

REKLAMA

Dwustronny kontrakt różnicowy

Jaki system wsparcia powinien zostać wdrożony w krajach Unii Europejskiej? Komisja Europejska (KE) ocenia, że do rozwoju odnawialnych źródeł energii na terenie UE w ostatnich latach przyczynił się przede wszystkim system aukcyjny, w którym inwestorzy konkurują możliwie niską ceną oferowanej energii o wieloletnie gwarancje przychodów na poziomie wynikającym z cen zaoferowanych w aukcjach.

Dlatego KE postuluje szersze wdrożenie systemu aukcyjnego w państwach członkowskich i zapewnienie inwestorom publicznych gwarancji sprzedaży energii w formie dwustronnych kontraktów różnicowych.

Mechanizm dwustronnych kontraktów różnicowych – stosowany już m.in. w systemie aukcyjnym w Polsce (od 2016 r.) – zakłada, że w przypadku niskich cen energii na rynku hurtowym producenci zielonej energii objęci taką formą wsparcia mogą otrzymać dopłatę do sprzedanej na rynku energii – aby wyrównać przychody do ceny zaoferowanej w aukcji (i ewentualnie indeksowanej później o wskaźnik inflacji – jak w przypadku kontaktów różnicowych w polskim systemie aukcyjnym). Natomiast jeśli w momencie sprzedaży energii cena rynkowa jest wyższa od ceny zaoferowanej w aukcji, producenci energii z OZE powinni zwrócić nadwyżkę.

Nie tylko kryteria cenowe

Komisja Europejska podkreśla, że wdrażając systemy aukcyjne, kraje członkowskie powinny zapewnić obiektywne, transparentne i niedyskryminacyjne zasady aukcji, uwzględniając również inne cele niż tylko kontraktacja energii po jak najniższym koszcie. Te dodatkowe kryteria to m.in. zapewnianie udziału lokalnych społeczności w projektach OZE, promocja innowacji, cyberbezpieczeństwa, zrównoważonego rozwoju oraz maksymalne wykorzystanie komponentów instalacji produkowanych na terenie Unii Europejskiej.

Komisja podkreśla, że warunki aukcji powinny sprzyjać wzmacnianiu europejskiego przemysłu czystych technologii, aby ograniczać nadmierną zależność od importu komponentów instalacji spoza UE, przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjności aukcji.

Ponadto zdaniem KE istotne w planowaniu zasad aukcji jest premiowanie projektów zakładających nie tylko produkcję energii odnawialnej, ale także świadczenie usług wspierających bezpieczeństwo sieci i zapewniających w ten sposób lepszą integrację OZE z systemami energetycznymi państw UE.

REKLAMA

Ważna indeksacja cen

Komisja zaznacza, że zasady aukcji powinny zapewnić terminową realizację inwestycji objętych wsparciem. Zdaniem KE można tego dokonać za pomocą środków takich jak klauzule karne dla oferentów w przypadku opóźnień lub braku ukończenia projektów.

Unijni urzędnicy postulują też uwzględnienie w systemach aukcyjnych indeksacji cen, aby zabezpieczyć inwestorów na wypadek wzrostu kosztów projektów już po uzyskaniu kontraktu różnicowego. Zdaniem KE w tym celu w krajowych systemach aukcyjnych powinny być stosowane klauzule umożliwiające indeksację wsparcia na etapie przygotowania projektów i budowy.

Komisja nie wyklucza dopuszczenia w aukcjach ofert z ujemnymi cenami – osiąganych już wcześniej w niektórych dotychczasowych aukcjach w UE. Zdaniem KE zasady aukcji dopuszczających negatywne ceny powinny jednak maksymalnie zabezpieczać realizację projektów w sytuacji dodatkowego ryzyka po stronie inwestorów, wynikającego z zaoferowania przez nich ujemnych cen.

Z drugiej strony KE podkreśla, że kraje członkowskie powinny zwrócić szczególną uwagę na określanie w aukcjach maksymalnych możliwych do uzyskania cen energii, które mają chronić odbiorców końcowych przed zbyt wysokimi kosztami dopłat do zielonej energii. Jednak zbyt niskie ceny maksymalne mogą zniechęcić inwestorów do udziału w aukcjach, prowadząc do małej konkurencji wśród oferentów – i w efekcie do zbyt wysokich stawek gwarantowanych zwycięzcom aukcji.

Inwestorzy powinni poznać harmonogramy aukcji

Komisja Europejska zaznacza, że kraje członkowskie powinny informować o planowanych terminach aukcji, budżetach i wolumenach energii odnawialnej, którą będą chciały zakontraktować, ogłaszając swoje plany w tym zakresie przynajmniej w 5-letniej perspektywie (lub minimum 3-letniej w przypadku ograniczeń budżetowych). Przy tym plany dotyczące aukcji powinny być co roku aktualizowane z uwzględnieniem odnotowanego tempa inwestycji w OZE.

Komisja chce, aby krajowe plany dotyczące kolejnych aukcji dla OZE były ogłaszane na specjalnej unijnej platformie. – Jest to szczególnie istotne dla zapewnienia przejrzystości i pewności na rynku i powinno ułatwić niezbędne inwestycje w celu zaspokojenia zapotrzebowania na nowe moce – ocenia KE

Piotr Pająk

piotr.pajak@gramwzielone.pl

© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.