Optymalna obsługa pompy ciepła: 10 kluczowych porad
Odpowiednia obsługa pompy ciepła korzystnie wpłynie na wydajność i żywotność tego urządzenia. Jak wskazuje w swoim poradniku Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC), niektórych zasad związanych z eksploatacją źródła ciepła użytkownicy będą musieli nauczyć się od nowa, bo mocno różnią się one od zasad dotyczących kotłów. Jak zatem optymalnie obsługiwać pompę ciepła?
Pierwsze praktyczne informacje na temat obsługi pompy ciepła instalowanej w domu użytkownik powinien otrzymać od wykonawcy. Jeśli ten sam ich nie przekaże, warto poprosić go o konkretne wskazówki i sugestie. Następnie PORT PC radzi, by po prostu obserwować zachowanie pompy ciepła w trakcie codziennego użytkowania. Z jednej strony bowiem to pozwoli właścicielowi wyciągnąć praktyczne wnioski na temat jej działania, z drugiej strony pompa ciepła jako samoczynne, inteligentne urządzenie „uczy się” optymalnej pracy w konkretnym domu, w rzeczywistych warunkach, w jakich funkcjonuje.
Wszelkie wątpliwości użytkownik powinien konsultować z fachowcem w ramach wsparcia posprzedażowego. W pierwszych miesiącach po instalacji konieczna może się okazać korekta początkowych ustawień pompy ciepła, zwłaszcza gdy chodzi o tzw. krzywą grzewczą. To zadanie PORT PC radzi powierzyć profesjonaliście.
Uruchomienie pompy ciepła po izolacji budynku
Jeżeli pompa ciepła jest instalowana w budynku nowym, jej uruchomienie powinno nastąpić po zakończeniu prac wykończeniowych. Jak wskazuje PORT PC, włączenie pompy ciepła w domach nieposiadających jeszcze pełnej izolacji cieplnej nie jest dobrym pomysłem. W takiej sytuacji bowiem będzie ona zużywać bardzo dużo energii elektrycznej, a nie ogrzeje przy tym odpowiednio budynku. Może się też awaryjnie wyłączać, gdy zabraknie mocy na odszranianie jednostki zewnętrznej.
W poradniku podkreślono, że pompę ciepła obsługuje się inaczej niż kocioł. Zatem podstawowych reguł efektywnego ogrzewania pompą ciepła trzeba się nauczyć od nowa. Według PORT PC prawidłowo zamontowana, obsługiwana i serwisowana pompa ciepła zapewni wysoką efektywność energetyczną (nawet trzy-, czterokrotnie wyższą niż kocioł), pełen komfort termiczny i bezawaryjną eksploatację. Ponadto odpowiednie podejście pozwoli przedłużyć żywotność pompy ciepła, która w przypadku urządzeń typu powietrze-woda ma wynosić średnio 18-20 lat, a w przypadku pomp z kolektorem gruntowym − nawet 20-25 lat.
Według PORT C optymalną obsługę pompy ciepła ułatwi zainstalowanie w telefonie specjalnej aplikacji powiązanej z urządzeniem. To pozwoli na zdalny monitoring pracy pompy ciepła i sterowanie systemem ogrzewania, a w konsekwencji – obniżenie kosztów eksploatacji. Aplikacja często też powiadamia o konieczności konserwacji i umożliwia szybki kontakt ze wsparciem technicznym oraz zdalne zarządzanie ewentualną awarią.
10 kluczowych wskazówek
Jak podkreśla PORT PC, pompa ciepła jest urządzeniem bezobsługowym, jednak użytkownik ma istotny wpływ na to, jak pompa będzie działala. Organizacja zebrała 10 najważniejszych zaleceń, które pozwolą uzyskać oczekiwaną wydajność pracy urządzenia.
1. Dopasowanie krzywej grzewczej – poprawne ustawienie tzw. krzywej grzewczej to kluczowa kwestia przy pierwszym uruchomieniu pompy ciepła. Parametr ten – w ujęciu uproszczonym – jest graficznym odwzorowaniem zależności między temperaturą na zewnątrz budynku a temperaturą wody w instalacji. Pokazuje, jak powinna się zmieniać temperatura wody w odpowiedzi na zmiany temperatury zewnętrznej (gdy robi się chłodniej). Błędy w ustawieniu będą generować straty na tym polu i zwiększenie kosztów ogrzewania.
Jak wskazano w poradniku, ustawiając krzywą grzewczą, należy ją dopasować do: specyfiki budynku, w tym jego izolacyjności termicznej; rodzaju instalacji rozprowadzającej ciepło w budynku; lokalnych warunków klimatycznych.
2. Ustawienie optymalnej temperatury w pomieszczeniach – jest to kluczowe dla efektywnego zarządzania zużyciem energii przez pompę ciepła. Za optymalną temperaturę przyjmuje się 20 st. C. Każdy stopień powyżej zwiększa zużycie energii aż o 6-8 proc.
3. Mała różnica temperatury zadanej – podczas korzystania z pompy ciepła określa się dwie wartości pożądanej temperatury w pomieszczeniach: temperaturę dzienną i nocną. Różnica między nimi nie powinna przekraczać 2 st. C.
4. Ogrzewanie przez całą dobę – pomp ciepła nie należy wykorzystywać do chwilowego ogrzewania budynku, ponieważ działają one najlepiej, gdy zapewni się im stabilne warunki pracy przez całą dobę.
5. Ogrzewanie podczas dłuższej nieobecności – nie należy obniżać za mocno temperatury w pomieszczeniach na czas dłuższej nieobecności w domu lub urlopu; z reguły dolną granicą jest 15-16 st. C.
6. Ekonomiczne zarządzanie c.w.u. – ustawienie zbyt wysokiej temperatury ciepłej wody użytkowej (60-65 st. C) lub jej nadmierne zużywanie mogą wpłynąć na nieefektywną pracę pompy ciepła, obie sytuacje bowiem wymuszają częste uruchamianie grzałki elektrycznej. Warto odnieść się do przedziału wymaganej temperatury wody użytkowej (zwykle jest to 40-46 st. C) i wybrać możliwie niską wartość z tego zakresu (40-44 st. C).
7. Oszczędna cyrkulacja c.w.u. – w układach grzewczych wyposażonych w zasobnik ciepłej wody często stosuje się pompę cyrkulacyjną c.w.u., która skraca czas oczekiwania na ciepłą wodę w punktach poboru i wymusza jej stałe krążenie w instalacji. Cyrkulacja generuje jednak wyższe straty ciepła z rur do otoczenia, co oznacza wzrost zapotrzebowania na energię. Aby zminimalizować jej zużycie, należy ustawić możliwie krótkie cykle pracy pompy cyrkulacyjnej w okresie przed spodziewanym poborem wody, np. rano i wieczorem.
.
.
8. Wykorzystywanie darmowej lub tańszej energii - zasobniki c.w.u. pozwalają gromadzić duże ilości energii cieplnej, z której można korzystać w późniejszym czasie. Jeśli więc oprócz pompy ciepła wykorzystywana jest też instalacja PV, warto zadbać o to, by pozyskiwana z niej w ciągu dnia darmowa energia była optymalnie zagospodarowana. Warto również dostosować pracę pompy ciepła do konkretnej taryfy elektrycznej.
9. Odśnieżanie jednostek zewnętrznych pomp ciepła - należy o tym pamiętać zwłaszcza w regionach, w których występują obfite opady śniegu. Śnieg, lód i inne zanieczyszczenia (np. liście) mogą ograniczyć wymagany przepływ powietrza w jednostce zewnętrznej, co obniży moc i efektywność pompy ciepła, a w skrajnych przypadkach doprowadzi do awarii.
10. Regularne przeglądy i kontakt z serwisem - w trakcie kontroli fachowiec oceni sprawność działania pompy ciepła i stan jej poszczególnych elementów, usunie nagromadzone wewnątrz zanieczyszczenia i ewentualnie wymieni zużyte części eksploatacyjne. To zapobiegnie zmniejszeniu efektywności urządzenia i nadmiernemu zużyciu energii. Szczególnie ważne jest wykonanie dokładnego przeglądu technicznego po pierwszym sezonie grzewczym.
Więcej szczegółowych informacji można znaleźć w poradniku PORT PC pod tym linkiem.
Barbara Blaczkowska
barbara.blaczkowska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
Grzałka elektryczna powinna być wyłączona. Tylko w skrajnie niskich temperaturach może wspomóc pompę.
Krzywa grzewcza? Przy podłogówce? Bez sensu, użytkuję PC już czwarty sezon, wyłączyłem krzywe po kilku miesiącach, sam ustawiam. Bezwładność ogrzewania podłogowego jest na tyle duża że żadne „ inteligentne krzywe” nie zapewnia optymalnej temperatury.
Pierwsza i złota porada, nie dać się w nie wrobić. Jeśli ktoś już chce czy musi używać do ogrzewania prądu to są wielokrotnie tańsze w instalacji metody i tańsze w eksploatacji nie wymagające drogiego serwisowania, w zasadzie żadnego. A jedynym elementem mogącym ulec awarii są termostaty sterujące