Polacy przekonali się, czym oddychają. PAS podsumowuje kampanię

W piątej edycji kampanii Polskiego Alarmu Smogowego (PAS) mobilna instalacja obrazująca model ludzkich płuc odwiedzała miasta i gminy w ośmiu województwach na ich zaproszenie. Teraz PAS podsumowuje tegoroczną kampanię „Zobacz czym oddychasz. Zmień to”.

W czasie ponad czterech miesięcy siedem mobilnych antysmogowych instalacji płuc jeżdżących po Polsce odwiedziło 56 miejscowości. Ich mieszkańcy mogli się przekonać, jakim powietrzem oddychają. Mimo łagodnej zimy w wielu miejscowościach płuca przybrały szary, a niekiedy nawet czarny kolor, odzwierciedlając zanieczyszczenia obecne w powietrzu, którym oddychają mieszkańcy.

Był to piąty sezon grzewczy, w którym PAS prowadził kampanię „Zobacz, czym oddychasz. Zmień to”.

REKLAMA

Cel – zachęcić do wymiana starych pieców

Dwumetrowy model ludzkich płuc ustawiano na dwa tygodnie szczególnie w tych miejscach, w których nie są prowadzone pomiary jakości powietrza, więc mieszkańcy nie są świadomi stanu powietrza, którym oddychają. Naśladując oddychanie ludzkich płuc, instalacja wraz z powietrzem pochłania zanieczyszczenia, w wyniku czego pokrywa się pyłem. Drobinki zanieczyszczeń osiadają na białym materiale, który zmienia wówczas kolor. Zależnie od poziomu zanieczyszczenia powietrza płuca przybierają grafitowy, a nawet czarny kolor.

Kampania nie tylko pokazuje, jak zanieczyszczonym powietrzem oddychamy, ale również zachęca do ekologicznych działań, wśród których jest m.in. wymiana starych pieców. Mimo łagodnej zimy w wielu miejscowościach materiał pokrywający mobilne płuca zaczernił się, wskazując na złą jakość powietrza.

Najbardziej intensywny kolor zaobserwowano na instalacji w Osięcinach w województwie kujawsko-pomorskim.

W poprzednim roku taką sytuację odnotowano w Bydgoszczy. Wskazuje to, że nie tylko mieszkańcy miejscowości położonych na południu Polski są narażeni na wysokie zanieczyszczenie powietrza.

Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego, przyznaje, że tegoroczna kampania cieszyła się wyjątkowym zainteresowaniem.

REKLAMA

Zgłosiło się do nas bardzo dużo gmin, które chciały przeprowadzić kampanię na swoim terenie. Części z nich musieliśmy odmówić, ponieważ większość instalacji była już zarezerwowana. Zachęcamy gminy do kontaktowania się z nami odpowiednio wcześniej i rezerwowanie terminu na kolejny sezon grzewczy. W ciągu pięciu edycji naszej kampanii odwiedziliśmy już ponad 150 miejscowości. To wysokie zainteresowanie gmin świadczy o dużym zapotrzebowaniu na działania budujące świadomość mieszkańców w zakresie zanieczyszczenia powietrza – mówi.

Magdalena Cygan, koordynatorka Polskiego Alarmu Smogowego, potwierdza, że z uwagi na powagę problemu planowane są kolejne kampanie. – W Polsce zanieczyszcza powietrze 2,5 mln kopciuchów, czyli starych kotłów na węgiel i drewno, które w skali kraju odpowiadają za emisję 86 proc. pyłów PM2.5. Przestarzałe domowe kotły na węgiel i drewno to największy sprawca zimowego smogu w Polsce. Ich likwidacja jest kluczowa dla poprawy jakości powietrza w polskich miastach i wsiach. Dlatego nasze instalacje trafiają głównie do małych miejscowości, ponieważ to w nich mamy najpoważniejszy problem, a zarazem świadomość tego problemu jest najniższa. To nie aglomeracje, ale głównie Polska powiatowa ma najwyższe stężenia pyłów zawieszonych i rakotwórczego benzo(a)pirenu.

Jednak świadomość Polaków na temat tego, jak bardzo szkodliwy jest smog, rośnie. Tak wynika z ankiety przygotowanej wspólnie przez serwis Pracuj.pl i Polski Alarm Smogowy. Więcej o tym w artykule: Czy Polacy wiedzą, że smog szkodzi? Badanie opinii.

Przyspieszenie realizacji programów termomodernizacji

PAS podkreśla konieczność przeprowadzenia reform, które przyczynią się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza w sezonie grzewczym. Za konieczne uważa m.in. przyspieszenie realizacji programów termomodernizacji budynków mieszkalnych takich jak Czyste Powietrze, Ciepłe Mieszkanie czy Fundusz Termomodernizacji i Remontów.

Za pilne uważa również wdrożenie regulacji eliminujących zanieczyszczenia pochodzące z ogrzewania budynków. Są wśród nich: normy jakości węgla, standardy emisyjne urządzeń grzewczych oraz uchwały antysmogowe.

Niedawno Polski Alarm Smogowy przedstawił siedem postulatów – antysmogowych zadań – których realizacja ma o połowę ograniczyć w Polsce liczbę przedwczesnych zgonów spowodowanych złą jakością powietrza.

W marcu z inicjatywy siedmiu organizacji pozarządowych odbył się Okrągły Stół na Rzecz Poprawy Jakości Powietrza, na którym uczestnicy także zaproponowali rządowi pilne i długofalowe zmiany, które należy wprowadzić w obszarze jakości powietrza. Szerzej o tym pisaliśmy w artykule: Jakie pokonać smog? Postulaty dla rządu.

Kampanię „Zobacz czym oddychasz. Zmień to” przeprowadzono dzięki pomocy lokalnych alarmów smogowych. Dwie instalacje wykonali aktywiści i obywatele skupieni wokół Kcyńskiego Alarmu Smogowego i Pomorskiego Alarmu Ekologicznego. Partnerami kampanii byli: Allegro Foundation, Fundacja Better Future i Grupa LUX MED. Kampania otrzymała także wsparcie Screen Network, dzięki któremu „mobilne płuca” pojawiły się na ekranach cyfrowych w całej Polsce.

Polski Alarm Smogowy zapowiedział powrót kampanii „Zobacz czym oddychasz. Zmień to” w kolejnym sezonie grzewczym.