WindEurope: Widać ożywienie w energetyce wiatrowej

Jak się okazuje, cel Unii Europejskiej na rok 2030 dotyczący energetyki wiatrowej jest w zasięgu ręki. Taki optymistyczny wniosek formułuje organizacja WindEurope na podstawie rocznych statystyk ujawniających aktywność branży. 

Opublikowany wczoraj raport WindEurope pokazuje wzrost liczby pozwoleń i inwestycji w europejskim sektorze energetyki wiatrowej. Organizacja podkreśla również znaczący zwrot polityczny w 2023 r. w kierunku rozwoju tej branży, jakim było przyjęcie unijnego pakietu dotyczącego energetyki wiatrowej, a następnie zatwierdzenie go przez 26 krajów w Europejskiej Karcie Wiatru.

To sprawia, że zdaniem WindEurope unijny cel na rok 2030 może zostać osiągnięty. Największą barierą wciąż pozostaje jednak rozbudowa europejskich lądowych i morskich sieci elektroenergetycznych.

REKLAMA

Rekordowe moce w instalacjach wiatrowych

Jak podaje WindEurope, w 2023 r. kraje europejskie zainstalowały rekordową ilość 16,2 GW nowych mocy w energetyce wiatrowej (statystyki organizacji uwzględniają kraje Unii Europejskiej oraz Wielką Brytanię i Turcję). W tym wolumenie 79 proc. stanowiły elektrownie lądowe. Jednocześnie ponad 1 GW udało się osiągnąć dzięki modernizacji starych turbin.

Liderem w instalowaniu nowych mocy wiatrowych okazały się Niemcy (niemal 4 GW). Na kolejnych miejscach znalazły się Holandia i Szwecja. Polska znalazła się na 7. miejscu z wynikiem 1,157 GW.

Z kolei pod względem udziału energii elektrycznej wytwarzanej przez elektrownie wiatrowe w miksie energetycznym najlepszy wynik osiągnęła Dania, gdzie aż 56 proc. krajowego miksu stanowiła energia z wiatru. W siedmiu innych krajach UE ponad 1/4 energii pochodziła z instalacji wiatrowych; w Niemczech było to 31 proc.

Całkowita produkcja energii elektrycznej z wiatru w UE wyniosła w ubiegłym roku 466 TWh – wobec 412 TWh w roku 2022. Udział energii wiatrowej w całkowitym zużyciu energii elektrycznej w UE osiągnął w zeszłym roku poziom 19 proc. Tymczasem udział fotowoltaiki wyniósł 8 proc., a wszystkie odnawialne źródła energii łącznie stanowiły 42 proc. koszyka energetycznego.

Niezłe prognozy dla energetyki wiatrowej

WindEurope w swoim raporcie formułuje prognozy dotyczące nowych instalacji wiatrowych w latach 2024-2030. Bazuje przy tym na informacjach o już realizowanych projektach, inwestycjach ogłoszonych oraz danych dotyczących pozwoleń i wolumenów przewidzianych w aukcjach rządowych.

Według prognoz organizacji UE będzie instalować średnio 29 GW rocznie w instalacjach wiatrowych w latach 2024-2030. Dzięki temu całkowita moc zainstalowana w elektrowniach wiatrowych wyniesie 393 GW w 2030 r. Tymczasem do osiągnięcia europejskich celów klimatycznych i energetycznych potrzeba 425 GW.

Aż 2/3 nowych instalacji wiatrowych w latach 2024-2030 ma pracować na lądzie. WindEurope zwraca jednak uwagę, że pod koniec dekady przewidywany jest gwałtowny wzrost liczby nowych elektrowni wiatrowych na morzu. W 2030 r. ma ona niemal dorównać liczbie nowych instalacji lądowych.

REKLAMA

Coraz więcej pozwoleń i inwestycji

Analizy WindEurope pokazują, że w 2023 r. znacznie poprawiła się sytuacja w obszarach krytycznych dla rozwoju energetyki wiatrowej. Dotyczy to przede wszystkim wydawania pozwoleń. W ubiegłym roku w Europie zatwierdzono znacznie więcej pozwoleń na nowe lądowe farmy wiatrowe niż w latach wcześniejszych. Miało to wynikać w dużej mierze z nowych przepisów UE w tym obszarze.

W 2023 r. Niemcy i Hiszpania wydały o 70 proc. więcej pozwoleń na lądowe farmy wiatrowe niż w 2022 r. U zachodniego sąsiada Polski oznacza to 7,5 GW mocy w projektach, które uzyskały pozwolenie. Wyższe wolumeny niż rok wcześniej odnotowały również Francja, Grecja, Belgia i Wielka Brytania.

Także inwestycje w nowe moce w energetyce wiatrowej wzrosły w roku 2023 w zestawieniu z 2022. Miały się do tego przyczynić: mniejsza presja inflacyjna, lepsza indeksacja taryf przez rządy i większa pewność na rynkach energii elektrycznej. Same nowe inwestycje w morską energetykę wiatrową wyniosły 30 mld euro, podczas gdy w 2022 r. było to 0,4 mld euro.

Nowa perspektywa polityczna

W swoim raporcie WindEurope zauważa, że w 2023 r. w Europie zmieniły się perspektywy polityczne dla energetyki wiatrowej. Unia Europejska zauważyła, że europejski przemysł wiatrowy boryka się z trudnościami i potrzebuje pilnego wsparcia. W efekcie w październiku Komisja Europejska przyjęła pakiet w sprawie energetyki wiatrowej. Następnie w grudniu 26 państw członkowskich UE i 300 firm podpisało Europejską Kartę Wiatru, popierając pakiet i zobowiązując się do podjęcia określonych w nim działań.

Wśród podjętych w ww. dokumentach zobowiązań znajdują się m.in. lepsze projektowanie aukcji i pełne indeksowanie cen, tak aby przychody odzwierciedlały koszty, a także zaostrzenie kryteriów wstępnej kwalifikacji w celu podniesienia jakości wykorzystywanych komponentów (wsparcie europejskiej produkcji turbin). Pakiet zobowiązał też Komisję Europejską do wspierania przemysłu wiatrowego poprzez Fundusz Innowacji i Europejski Bank Inwestycyjny. Niedawno uzgodniona unijna ustawa Net-Zero Industry Act (NZIA) wyznacza ambitny cel produkcji turbin wiatrowych w Europie na poziomie 36 GW rocznie.

Sytuacja w sektorze energetyki wiatrowej w Europie znów wygląda dobrze. Wydawanie pozwoleń poprawiło się dzięki nowym przepisom UE. Inwestycje rosną. Rekordowe wolumeny są sprzedawane na aukcjach i budowane. Rządy zobowiązały się do wzmocnienia europejskiego przemysłu energetyki wiatrowej poprzez Pakiet na rzecz Energetyki Wiatrowej i Europejską Kartę Wiatru. Branża się odradza. Europejski łańcuch dostaw energii wiatrowej powraca do zysków i powstają nowe fabryki potrzebne do realizacji celów UE. Jesteśmy teraz pewni, że możemy zbliżyć się do celu UE, jakim jest 35-proc. udział energii wiatrowej w energii elektrycznej do 2030 r., w porównaniu z 19 proc. obecnie – pod warunkiem że Europa przyspieszy budowę sieci, aby podłączyć wszystkie nowe farmy wiatrowe – mówi Giles Dickson, dyrektor generalny WindEurope.

Wąskie gardło: infrastruktura sieciowa

Organizacja wskazuje, że aby zwiększyć roczne instalacje wiatrowe z 16 GW w UE w 2023 r. do średnio 29 GW rocznie do 2030 r., Europa musi pilnie przyspieszyć budowę nowych i zoptymalizowanych sieci elektroenergetycznych. Ich obecny stan powoduje bowiem kolejki projektów oczekujących na podłączenie i opóźnia terminowe podłączenie nowych farm wiatrowych. Obecnie moc takich projektów w UE ma sięgać w sumie setek gigawatów.

Władze Niemiec miały ogłosić niedawno, że opóźnienia w przyłączeniu do sieci mają wpływ na nawet 6 GW mocy morskich farm wiatrowych. Instalacje te zostaną uruchomione z opóźnieniem do dwóch lat. W ramach planu dla europejskiej energetyki wiatrowej Komisja Europejska ma zaproponować konkretne działania w ramach inicjatywy Grids Action Plan.

Ze szczegółowymi informacjami z raportu można zapoznać się po tym linkiem.

[artykuł edytowany]