Ustawa o OZE: taryfy dla prosumentów gwarantowane tylko przez rok?
W nowym projekcie nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, który przygotowało Ministerstwo Gospodarki, zrezygnowano z wpisanego do poprzedniego projektu nowelizacji ustawy o OZE obniżenia taryf gwarantowanych dla właścicieli najmniejszych mikroinstalacji OZE. Nie wiadomo jednak, czy stawka taryf gwarantowanych raz przyznanych właścicielowi mikroinstalacji pozostanie niezmienna w kolejnych latach. Lektura nowej wersji projektu nowelizacji ustawy o OZE może sugerować inne rozwiązanie.
W lutym – w wbrew woli rządu i Platformy Obywatelskiej – Sejm przyjął w ustawie o OZE tzw. poprawkę prosumencką wprowadzającą stałe w okresie 15 lat funkcjonowania instalacji, preferencyjne dopłaty dla właścicieli najmniejszych instalacji OZE w przedziałach mocy do 3 kW i do 10 kW – w ramach tzw. systemu taryf gwarantowanych.
Już po uchwaleniu ustawy o OZE przedstawiciele rządu poddali w wątpliwość możliwość wprowadzenia systemu taryf gwarantowanych, oceniając, że preferencyjne i wyższe od rynkowych stawki taryf, które wpisano do przyjętej ustawy, mogą być niezgodne z unijnymi zasadami pomocy publicznej wprowadzonymi w ubiegłym roku w ramach tzw. rozporządzenia GBER.
Rząd nie zdecydował się na notyfikację Komisji Europejskiej przyjętych w ustawie, nowych zasad wsparcia dla producentów zielonej energii, które mają obowiązywać dla instalacji OZE uruchamianych po 1 stycznia 2016 r., oceniając, że wystarczy, aby były one zgodne z rozporządzeniem GBER, wskazującym na mniej korzystne zasady wsparcia niż te, na które mogłaby się zgodzić Bruksela w przypadku notyfikacji ustawy – tak jak robiła to w przypadku systemów wsparcia dla producentów zielonej energii w innych krajach UE.
Właśnie konieczność dostosowania wpisanego do ustawy o OZE systemu wsparcia dla mikroinstalacji Ministerstwo Gospodarki wskazało jako powód przygotowania projektu nowelizacji ustawy o OZE, w którym zaproponowano obniżenie wysokości taryf gwarantowanych w stosunku do poziomów wpisanych do obowiązującej już wówczas ustawy o OZE.
Resort gospodarki wskazywał wówczas, odwołując się do wysokości taryf gwarantowanych przyjętych w ustawie o OZE, że wsparcie „nie może być nadmierne i prowadzić do zbyt dużych korzyści, gdyż w takim przypadku nie będzie zgodne z przepisami Unii Europejskiej” (cytat za PAP).
Pokazany przez MG w maju projekt nowelizacji ustawy o OZE skupiał się na zmianie zasad inwestycji w uruchamiane po 2015 r. mikroinstalacje o mocy do 10 kW, które mają być objęte systemem taryf gwarantowanych.
Zaproponowano obniżenie minimalnej taryfy gwarantowanej dla mikroinstalacji fotowoltaicznych i mikroinstalacji produkujących energię elektryczną z biogazu pozyskiwanego ze składowisk odpadów lub oczyszczalni ścieków, pozostawiając jednocześnie możliwość skorzystania z wyższej, wpisanej do ustawy o OZE taryfy, ale pod warunkiem uzasadnienia przez inwestora na podstawie wpisanego do projektu wzoru, że koszty inwestycji uzasadniają potrzebę skorzystania z wyższej taryfy. W praktyce konieczność zastosowania wzoru przy obliczeniu taryfy, pod groźbą kar, mogłaby zniechęcić wielu inwestorów o ubieganie się o wyższą taryfę.
Projekt nowelizacji ustawy o OZE z lipca 2015 r.
Teraz, w datowanej na lipiec br. drugiej wersji nowelizacji ustawy o OZE, która również skupia się na zasadach wsparcia dla mikroinstalacji w systemie taryf gwarantowanych, MG zrezygnowało z tych ograniczeń, pozostawiając taryfy na poziomie przyjętym w ustawie o OZE.
Utrzymano progi łącznych zainstalowanych mocy mikroinstalacji, po których przestaną obowiązywać taryfy gwarantowane. W grupie instalacji do 3 kW podtrzymuje się poziom 300 MW, a w grupie do 10 kW – poziom 500 MW.
Zgodnie z nowym projektem nowelizacji, w przypadku przekroczenia tych progów URE ma publikować tą informację w Biuletynie Informacji Publicznej, a taryfy będą jeszcze stosowane dla instalacji uruchamianych w miesiącu, w którym taką informację zakomunikowało URE. Dla instalacji uruchamianych po tym terminie ma być stosowany system sprzedaży energii na zasadach bilansowania energii sprzedanej i kupionej z sieci, przy stawce sprzedaży energii na poziomie 100% średniej ceny energii na rynku hurtowym z wcześniejszego kwartału.
Taki system sprzedaży energii ma być stosowany także, gdy właściciel mikroinstalacji o mocy do 10 kW skorzystał z innej pomocy finansowej uznanej za pomoc publiczną, a także w przypadku wszystkich mikroinstalacji OZE o mocy od 10 kW do 40 kW.
Stałe taryfy tylko przez rok?
W nowej odsłonie projektu nowelizacji ustawy o OZE znajdziemy nowy sposób ustalania taryf gwarantowanych w kolejnych latach po wprowadzeniu w życie nowego systemu wsparcia. W nowelizacji proponuje się, aby minister gospodarki co roku, do 15 grudnia, ustalał stawki taryf gwarantowanych, które będą obowiązywać przez cały kolejny rok.
Problematyczny – w kontekście podstawowej cechy systemu taryf gwarantowanych, czyli niezmiennej przez wiele lat ceny za sprzedaż energii po cenie obowiązującej w momencie rozpoczęcia sprzedaży energii – wydaje się jednak wpisany do nowego projektu nowelizacji ustawy o OZE art. 3, który może sugerować zmianę poziomu taryfy gwarantowanej dla instalacji uruchomionych przed rokiem, w którym ma obowiązywać nowa stawka.
Zgodnie z art. 3 projektu nowelizacji „Minister właściwy do spraw gospodarki do dnia 15 grudnia 2016 r. po raz pierwszy określi, w drodze rozporządzenia, ceny zakupu energii elektrycznej, o której mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1, pkt 2 lit. b i pkt 3, wytworzonej w mikroinstalacji, w której energia elektryczna została wytworzona po raz pierwszy po dniu wejścia w życie rozdziału 4, o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej [w grupie do 3 kW i 3-10 kW] – obowiązujące w 2017 r.”
Ryzyko zmiany wartości taryfy przysługującej za sprzedaż energii w kolejnych latach wyeliminowałoby podstawową zaletę tzw. systemu feed-in tariffs, który daje inwestorowi i bankowi gwarancję stałej ceny i stałych przychodów czerpanych z inwestycji w długim okresie, umożliwiając im łatwą ocenę opłacalności inwestycji i okresu zwrotu.
W jaki sposób ma być ustalana wartość taryf gwarantowanych na kolejne lata? W projekcie nowelizacji i w przyjętej ustawie znajdziemy na ten temat tylko ogólne zapisy.
Zgodnie z projektem nowelizacji minister gospodarki ma ustalać co roku do połowy grudnia obowiązujące w kolejnym roku stawki taryf gwarantowanych „biorąc pod uwagę politykę energetyczną państwa oraz informacje zawarte w krajowym planie działania, a także tempo zmian techniczno-ekonomicznych w poszczególnych technologiach wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnych źródeł energii”.
Taryfy gwarantowane a pomoc publiczna
W kwestii ewentualnego łączenia inwestycyjnej (np. dotacje) i operacyjnej (np. taryfy gwarantowane) pomocy publicznej w lipcowym projekcie nowelizacji ustawy o OZE podtrzymuje się brzmienie art. 39, który określa zasady łączenia pomocy publicznej dla większych instalacji, które będą funkcjonować w systemie aukcyjnym.
Dodatkowo MG proponuje dopisanie art. 39a, który zakładał wyeliminowanie możliwości łączenia taryf gwarantowanych z „inną pomocą publiczną przeznaczoną na budowę, zakup, instalowanie, eksploatację lub modernizację mikroinstalacji, bez względu na datę i formę jej udzielenia”.
Dodatkowo proponuje się wprowadzenie art. 39a stanowiącego, że inwestor, który chce skorzystać z taryf gwarantowanych, będzie musiał zgłosić do URE wniosek o przyznanie pomocy publicznej deklarując w nim, że „nie skorzystał, nie korzysta i nie będzie korzystał z pomocy publicznej przeznaczonej na budowę, zakup, instalowanie, eksploatację lub modernizację tej mikroinstalacji, bez względu na datę i formę jej udzielenia”, a także iż „kwota dofinansowania wynikająca z ceny zakupu energii elektrycznej określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 41 ust. 8a nie przekroczy dopuszczalnej pomocy de minimis, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis”.
Nowy projekt nowelizacji ustawy o OZE podtrzymuje zaproponowane przez MG w poprzednim projekcie nowelizacji ograniczenie maksymalnej ilości energii sprzedanej do sieci w danym roku, która np. w przypadku fotowoltaiki ma wynieść 950 kWh na każdy zainstalowany kW. W nowym projekcie nowelizacji znajdziemy zapis umożliwiający ministrowi gospodarki zmianę tzw. stopnia wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej.
W datowanym na lipiec projekcie nowelizacji znajdziemy też informację o przeniesieniu kosztów i obowiązków bilansowania energii z mikroinstalacji na operatora (tzw. sprzedawcę zobowiązanego).
Koszty bilansowania mają być uwzględniane w „w kalkulacji cen ustalanych w taryfach przedsiębiorstw pokrywających te koszty, przyjmując, że każda jednostka energii elektrycznej sprzedawana przez dane przedsiębiorstwo energetyczne odbiorcom końcowym jest w tej samej wysokości obciążona tymi kosztami”.
Ponadto, zgodnie z nowym projektem nowelizacji ustawy o OZE URE ma informować w BIP w terminie 45 dni od zakończenia danego kwartału o rodzaju i łącznej mocy zainstalowanej mikroinstalacji OZE w grupach do 3 kW i 10 kW.
Treść obowiązującej ustawy o OZE z 20 lutego 2015 r. [PDF]
Projekt nowelizacji ustawy o OZE z 14 maja br. [PDF]
Projekt nowelizacji ustawy o OZE z 13 lipca br. [PDF]
gramwzielone.pl
